Tractatus

de visione beatifica

ca. 1290

________________________________________________________________

Conspectus

Prooemium

1. Intellectus agens in ordine ad Deum

1.1. Intellectus agens ut substantia

1.1.1. Intellectus agens ut imago Dei est substantia

1.1.1.1. Ex proprietate vocabuli, quod est imago

1.1.1.2. Ex proprietate ipsius rei

1.1.1.3.

1.1.1.3.1. Ex auctoritate Augustini quantum ad trinitatem in imagine

1.1.1.3.2. Explicatio eius, quod de intentione Augustini est

1.1.1.3.3. Reicitur falsa conclusio ex Augustini ratione

1.1.1.3.4. Iterum reicitur falsa conclusio ex Augustini ratione

1.1.1.3.5. Concessio extra deductionem rationis Augustini

1.1.1.3.6. Locus deductionis rationis Augustini

1.1.2. Intellectus agens semper actu intelligit

1.1.2.1. Patet ex ratione

1.1.2.2. Aliquorum rudis expositio propositionis ‹Omne agens praestantius est patiente›

et reiectio eius

1.1.2.3. Manifestum est auctoritate

1.1.2.4. Falsa explicatio auctoritatis Augustini et reiectio eius

1.1.3. Intellectus agens se ipsum intelligit per suam essentiam

1.1.3.1. Dubitatio alicuius super eo, quod intellectus illud, quod est, est ex sua

intellectualitate et sua intellectualitate se ipsum intelligit, et responsio

1.1.4. Intellectus est exemplar quoddam et similitudo entis in eo, quod ens

1.1.5. Intellectus agens sicut se ipsum, sic omnia alia intelligit per suam essentiam

1.1.6. Recapitulatio

1.1.7. Intellectus per essentiam est substantia, quia excedit subiectum suum, quod nulli

accidenti convenire potest

1.1.8. Ostenditur ex auctoritate Augustini in libro De immortalitate animae intellectum per

essentiam esse substantiam

1.1.9. Sententia omnium Peripateticorum et Augustini, quod intellectus agens est substantia

1.1.10. Falsa expositio intentionis Augustini et reiectio eius

1.2. Intellectus agens ut imago Dei

1.2.1. Ex ratione et auctoritate

1.2.1.1. Ratio sumpta ex modo processionis intellectus agentis a Deo et reductionis in Deum

1.2.1.1.1. Quadruplex differentia rerum in entibus

1.2.1.1.2. Primus modus reductionis aliquorum entium in Deum

1.2.1.1.3. Secundus modus reductionis aliquorum entium in Deum

1.2.1.1.4. Tertius modus reductionis aliquorum entium in Deum

1.2.1.1.5. Quartus modus reductionis aliquorum entium in Deum

1.2.1.1.6. Completa ratio imaginis

1.2.1.1.7. Intellectus agens perfecte et proprie imago Dei est ratione suae emanationis a

suo principio et reductionis in suum principium

1.2.1.2. Ex auctoritate

1.2.1.3. Ratio sumpta a proprietate suae substantiae probatur ex auctoritate

1.2.2. Intellectus possibilis non est vere imago Dei

1.2.2.1. Intellectus possibilis recedit a proprietate imaginis

1.2.2.2. Instantia et responsio: Intellectus possibilis non est imago quantum ad rationem

inferiorem et superiorem

1.2.2.3. Instantia contra responsionem: intellectus possibilis ut imago secundum

Augustinum

1.2.2.4. Responsio

1.2.2.4.1. Imago dicitur dupliciter

1.2.2.4.2. Habitudo abditi mentis ad exterius cogitativum

1.2.2.4.2.1. Secundum rationem obiecti

1.2.2.4.2.2. Secundum rationem causae efficientis

1.2.2.4.2.3. Secundum rationem formae

1.3. Digressio

1.3.1. Duplex quaestio

1.3.2. Responsio ad primam quaestionem

1.3.3. Responsio ad secundam quaestionem

1.4. Intellectus agens ut capax Dei

1.5. Intellectus agens convertitur in Deum

2. Ordo intellectus agentis ad alia

2.1. Ordo ad intellectum possibilem in hac vita

2.2. Ordo ad intellectum possibilem in illa vita

2.3. Ordo ad alia entia

3. Impossibile est visionem beatificam fieri per intellectum possibilem

3.1. Reicitur quaedam rudis positio

3.2. Impossibile est intellectum possibilem Deum directe videre

3.2.1. Enumerantur quattuor positiones et reiciuntur duae primae

3.2.2. Reicitur tertia positio

3.2.3. Instantia de lumine gloriae et responsio

3.2.4. Alia instantia et responsio

3.2.5. Iterum arguitur contra tertiam positionem

3.2.6. Alia ratio contra eandem positionem

3.2.7. Alia ratio contra eandem positionem

3.2.8. Alia ratio contra eandem positionem

3.2.8.1. Digressio: De essentia et operatione

3.2.8.2. Digressio: De propositione ‹Omne, quod recipitur in alio, est ibi per modum

recipientis›

3.2.9. Reicitur quarta positio

3.2.9.1. De ente et modis eius

3.2.9.2. De triplici manerie entium

3.2.9.3. De habitudine horum generum entium ad operationem

3.2.9.4. De triplici genere operationum

3.2.9.5. Habitudo horum generum operationum ad tres maneries entium

3.2.9.6. De ente conceptionali

3.2.9.7. De modis entium conceptionalium in nobis

3.2.9.8. De intellectu nostro ut ente conceptionali

3.2.9.9. Impossibile est Deum immediate per speciem videri

3.2.9.10. Idem concluditur ex alia ratione

3.2.9.11. Instantia et responsio

3.2.9.12. Directe arguitur contra quartam positionem

3.2.9.13. Instantia et responsio

4. De modo visionis beatae

4.1. Prooemium

4.2. De positionibus philosophorum

4.2.1. Exponuntur hae positiones

4.2.2. Improbantur hae positiones

4.3. Arguitur ad propositum

4.3.1. De duobus praemittendis

4.3.2. Proceditur ad propositum

4.3.2.1. Diversi modi intelligendi rem in sua ratione

4.3.2.2. Revertitur ad propositum

4.3.3. Declaratur propositum

4.3.4. Respondetur ad obiectiones