| |
|
- A r c h i t r e n i u s
L i b e r
O c t a v u s
- _____________________________________
- Capitulum 1
De commendacione antiquitatis et
mundi negligencia circa mores
Capitulum 2
Oracio Pitaci de mansuetudine
appetenda et elacione vitanda
Capitulum 3
Oracio Cleoboli de fortitudine
Capitulum 4
Oracio Solonis circa prudenciam
et vite optimam composicionem
Capitulum 5
De subita morum mutacione
circa Atticum Palemonem
Capitulum 6
Quod Architrenius Naturam viderit
in loco floribus prelascivo, et de Nature
habitu eminenti et comitatu eiusdem
Capitulum 7
Sermo Nature de obsequio quod mundus
homini exibet et situ eiusdem et motu
Capitulum 8
De duplici stellarum genere
Capitulum 9
De quorundam circulorum celestium descriptione
Capitulum 10
De eis que accidunt
ex varia posicione orizontis
Capitulum 11
De ortu signorum
- _____________________________________
- Capitulum 1
De commendacione antiquitatis et
mundi negligencia circa mores
"Omne bonum veterum labiis distillat, et imbres
Pegaseos senior etas exundat et orbi
Ubera centenni puero distendit, honesti
Lacte fluens nutrix; nec maturatur - anilis
- 5
- Criniculo, mente puerescens - mundus, et aucto
Corpore non adhibent crementum moribus anni.
Lactativa bibit veteris precepta Minerve,
Nutritiva parum. nam vix libata vomuntur
Pocula, nec prosunt, que nunc data nausea reddit,
- 10
- [Nec satis auricula vigilas, si pectore dormis.]
Area delicti, scelerum domus, excipit omnes
Mens hominum sordes. has egessisse paludes
Virtutis vis nulla potest, viciique revelli
Non didicit ruscus. paciatur cetera tolli,
- 15
- Spina tamen restat; solidamque superbia sedem
Immota radice ligat truncoque recisa
Stirpe manet fixo. nichil est illime nec ista
Alcide potuit faculis arescere Lerna."
Capitulum 2
Oracio Pitaci de mansuetudine
appetenda et elacione vitanda
"At licet ista filix sit inextirpabilis" inquit
- 20
- Pitacus "et nulli valeat succumbere falci,
Quin nocuo fetu populosa repullulet ydra,
Tu tamen assiduus anime luctare colonus.
Mollescant animi dulces, viciumque tumoris
Cedat, et asperitas nullo silvescat in actu
- 25
- Obicibus ledens, inconsultique rigoris
Robora lentescant, assit clemencia sceptris
Indivisa comes gladiique coherceat ausus
Micior et - iuris quantum permittit habena -
Imperio parcens, prohibens punire flagello
- 30
- Deterrenda minis, fluvios exosa cruoris
Non lacrime, si quam regnis extorsit egestas
[Et solium movere case, si quando potentum]
Arentes oculos tenero compassio fletu
Impluit et latuit sceptro rorante tyrannis.
- 35
- Corruit elatus, luci sublatus et umbris
Lucifer illatus, vanoque a numine venit,
Quo Numa devenit, tumidusque inventus ab alto
Detumuit ventus, et Lucifer esse coactus
Letifer est factus, astrisque parentibus orbus
- 40
- Luteus in luteum cadit, in pigrum impiger orbem.
Vicit in humano spolio Deus, exulis exul
Hospitis hospes erat, ad Ditis inhospita venit
Tartareasque fores celorum ianua, Christus,
Lucifer eternus, infractaque dextera fregit.
- 45
- Ecce, quod amisit incauta superbia, celum
Maiestas submissa dedit, dominusque ministrum
Induit et meruit humilis vicisse potestas.
Fortius insudes humili mansuescere mente
Et placido vultu, socia dulcedine linguam
- 50
- Affectumque riga. superum mundique favorem
Captet uterque favus, pacemque extorqueat orbis
Illa vel illa quies. animi depelle tumorem
Luciferique Nothos, tollatque superbia flatus
Precipites Boreamque suum, tumidique rigoris
- 55
- Subsidat rabies et sola in pectore toto
[Pax Zephyri vernet, florumque potencior illa]
Pullulet aura crocos animeque superserat ortis.
Oderit ulcisci gladio censura. nec illum
Consulat in penam, nec eum tortore cruentet,
- 60
- Quem liceat torquere minis; pudeatque regendos
Imperii fregisse iugo, semperque venenum
Et numquam fudisse favum, ferroque dolorum
Subsecuisse vias, crudisque extinguere morbos
Ignibus - alterutro levius curantibus herbis!
- 65
- Tucior est regnis gladio tranquilla iubentis
Nec fraudis suspecta quies; hec mente favorem
Extrahit, hic lingua. feritas dirumpit amorem,
Mansuetudo ligat; hauritque incauta venenum
Effera maiestas vinoque ulciscitur enses,
- 70
- Unaque tot flendi claudunt convivia rivos;
Fictaque subridens iterat suspiria plebes,
Dum domini leto producit funera planctu
Et tenero sudant oculo velancia risum
Pectora, que modico pretexunt gaudia fletu.
- 75
- Pax ad opus mandata rapit, stimulique potestas
Non perdit sub pace vicem; violenta trahuntur
Iussa minusque movent, segnesque ingrata ministros
Ingratosque trahunt, nec habent extorta volentem.
Est ubi mandatum violenta potencius urgent,
- 80
- [Servilesque docet animos servire flagellum;]
Nec satis est mandantis amor, positoque voluntas
Mandativa iugo, precibusque innixa potestas.
Pollicitis instare vacat, mollire rigorem,
Blandiciis condire minas; sevire necesse est
- 85
- Et virga mutasse preces, pressumque domandis
Inseruisse iugum. clemencia Cesaris auras
Verberat, est tauro Phalaris mandanda voluntas.
At iuri precisa velis! premordeat equi
Lima voluntatem, quo solo invita trahatur
- 90
- Leva potestatis gladio committere penam."
Capitulum 3
Oracio Cleoboli de fortitudine
Hic Lycius: "Quicumque iubet, dulcescere raro
Edidicit; torquere potest, sed parcere nescit.
Imperii moles subiectos emolit. anceps
Hic gladius cladis est illativus, et ira
- 95
- Principis in populos fulmen populatur et orbem
Hinc dominus pulsat, illinc Fortuna, Caribdis
Sevior inque bonos crudescens vipera. verum,
Si tumidum preseva tonet, si nauseet iras
Pectore flammato, vultu crudescat et axem
- 100
- Torqueat in lacrimas, versumque exasperet orbem
Descendente rota, miseris oppone rigorem
Mentis inattrite, nubesque expelle sereno
[Pectoris obiecti. veniat tutissima virtus]
Obvia fortune, fati evasura procellas
- 105
- Naufragiique minas, ut non nisi prospera fiant
Fata. scias adversa pati! felicia numquam
Magnanimo desunt, animo fortuna virili
Omnis leta venit; fatum lugubre videri
Debilitas infirma facit. que sevius instant,
- 110
- Materiam virtutis habent, certissima sunt hec
Argumenta viri; virtusque abscondita letis
Prodit in adversis, fatoque obscura sereno
Lucet in obscuro: dum voto accommoda fiunt
Omnia, noctescit, miserisque diescit, et umbram
- 115
- Prospera virtuti faciunt, adversa lucernam.
Ardua dum surgunt pendente Ceraunia fluctu,
Eversumque suas pelagus spumescit in iras,
Attollique fretum superis contendit et audax
Fluctus in astra volat lunamque extinguit et ipsos
- 120
- Falciferos axes, nunc trudit ad ultima navem
Tartara, nunc raptam superis nolentibus offert,
Nunc prora nunc puppe cadit, nunc surgit utroque
Sepe bibente ratis, trepida nunc claudicat alno
Luctanti cessura freto, dum pugnat et aure
- 125
- Fluctibus et ponti, fervetque in funera toto
Mors armata mari: tunc remigis arte fruendum,
[Tunc laus est vicisse fretum, tunc, si qua potestas]
Est naute, fit tota palam, nec deside tutum
Est languere mora. venienti occurrere fato
- 130
- Uniusque manu populi servasse salutem
Expedit, ut pelagi victorem fama coronet.
Virtuti expediunt aditus adversa, virorum
Sarcina, torporis prohibens languescere sompno
Degeneres animos. nescit felicia virtus,
- 135
- Mollibus utenti raro comes. induit omnem
Prosperitas labem, nulloque innoxia facto
Non sentit consueta nefas. temerarius ausis
Ignovisse solet, solidator criminis, usus.
Qui flet in adversis, pueriles errat in actus
- 140
- Et lacrimas perdit et famam polluit; auget
Litus arans adversa dolor nescitque rigorem,
Quo solidat Natura viros; doluisse dolenda
Non redimit, nec dampna levant, qui dampna queruntur.
Hic dolor elusas lacrimas serit, irrita mandat
- 145
- Semina; nam sterilis nullaque puerpera messe
Fit seges et fallit vacuum cultura colonum.
Si miser es, spera! veniet felicior annis
Horula, meta malis. aperit solacia mestis
Fortune levitas, verni prenuncia plausus
- 150
- Meroris presevit hiemps, preludit amaris
[Mox latura favos, miseris Fortuna secundos]
Adiectura dies; subitosque miserrima letis
Promittunt aditus, Fortune lubrica nescit
Mobilitas fixisse rotam, sceptroque minatur
- 155
- Solaturque casas, varios fastidit honores
Cesaris et tandem solii spem mandat Amycle."
Capitulum 4
Oracio Solonis circa prudenciam
et vite optimam composicionem
Dixerat. at Solon: "Minor est precognita fati
Asperitas, adversa minus previsa flagellant.
Et quia Fortune laqueum prudencia solvit,
- 160
- Semper ubique tibi caveas, teque omnis in omnes
Cautela eventus premuniat et tibi toti
Sis oculus totus; animi sollercia, lampas
Previa, noctifugam ferat insopita lucernam.
Hec tibi dictatrix operum cunctisque magistra
- 165
- Prima rudimentis, ne qua ledatur honestum,
Invigilet, nulloque tibi non consulat actu.
Rem male provisam dubius manet exitus. alis
Evolat insolidis, si quem rapit impetus ausu
Non bene pennato; melior nisi navita clavum
- 170
- Torserit et velo biberit prudencia ventos,
Tam mare quam mortem poture crederis alno.
Si datur indempnis voto dilacio, votum
[Differ, ut inspicias. properatum velle volentem]
Fraudat, et audaces maturo penitet ausi.
- 175
- Tarda venit subitis successus gloria; dampnum
Precipitat, qui vota rapit; facienda diserte
Sunt studio tractanda more. festina iuventam
Plus redolent, previsa virum; precepsque volendi
Plurima presumit infancia, pauca secundat.
- 180
- Circumspecta tamen oculo scrutante, labora
Impiger officii, nec honesto languidus actu;
Ignavo torpore veta mollescere nervos,
Nec sub fasciculo fascem laturus hanela.
Sordida, tersa minus, vulgo cognacior, absit
- 185
- Cura, relinquatur aliis, aliena sit omnis
Actori paritura notam; vilescat oportet
Libertatis honor, serviles si induat usus.
Est tamen ut, quociens locus aut vis temporis urget,
Maiorum deceant plebea negocia mores.
- 190
- Quicquid ages, virtus illud premandet; et orsus
Perfice! nam cepti qui finem preterit errat,
Turpius admittens quam qui non inchoat; illud
Accusat levitas, hoc disquisicio recti
Excusare potest, opera nil ausa repenti,
- 195
- Propositi longo trutinans examine metas.
Si qua tamen cepisse pudet, clausisse pudori
[Et culpe est, scelerumque licet rescindere cursus -]
Imperfecta solent veniam delicta mereri
Et levius ledit, qui parcius institit, error.
- 200
- Quas adhibes curas, vix interrumpe. laboris
Difficilem rursus capit intercisio nodum.
Fax, sopita nisi moveatur, mota soporem
Excitat in flammas vigiles - motuque remisso
Languet et amissos iterum vix integrat ignes.
- 205
- Crescat et in ramos virtus fundatur et alta
Evolet et penitus fixis radicibus orbem
Occupet, egregiis factis vulgata, tibique
Mane bono cumulet meliori vespere famam.
Assiduo fructu pariant hanc secula messem,
- 210
- Nec nisi cum morum veniat lux crastina luce.
Si qua tibi vicio sordet vicinia, labem
Effuge, ne spargant similes contagia mende.
Dilexisse bonos et eis devinctius uti
Innuit esse bonum; racioque probabilis urget
- 215
- Esse malum coluisse malos. accedit eisdem
Unanimes nectens studiis devocio, blanda
Stringitur in simili convictus copula voto:
Et Marti Venus est et Marcia grata Catoni,
Nec Phariam Cesar refugit, Cornelia Magnum.
- 220
- Livoris pudeat rastro verrisse bonorum
[Magnificos actus. alienas auribus equis]
Non corrosivus, non invidus accipe laudes.
Sunt quos immeritus honor indignatur et illud
Non attingit humi serpens ignavia culmen,
- 225
- Pigra, nec accedens, quem tollit gloria, monti.
Hii, quos erexit probitas, odere favoris
Non habitos plausus, aliis fluxisse dolentes,
Alteriusque favent animo successibus egro.
Parce tue laudi! si quid bene gesseris, alter
- 230
- Te tacito laudet; aliis dicenda, silendum
Est tibi, - nec vacua sunt laude silencia laudis.
Absit, ut a propriis iactandi gloria factis
Exeat et famam preco sibi polluat actor.
Plus egisse, loqui minus, id decet. amplior actis
- 235
- Esto, minor tumidam solvat presumptio linguam.
Absit, ut externi vicii te illesa voluptas
Ad scelus invitet, impunitumque timeri
Non perdat facinus. populus delinquere regum
A simili nolit. non est defendere culpam
- 240
- Ostendisse malos; scelus est absolvere crimen
Crimine, nec magna redimunt exempla reatus.
Sit tibi pro lima sapiens, auriga regendi
Pectoris excessus inhibens; suppresset habenam
Ad medium tendens, laterum vitando paludes.
- 245
- [hic tibi sincere ferat exemplaria vite,]
Hic precepta tuos domet in moralia sensus,
Hic paleas purgans excussos ventilet actus,
Albaque mundande tribuat tersoria menti.
Prudentum speculo mores compone, disertos
- 250
- Dilige, philosophis impende libencior aures.
Capitulum 5
De subita morum mutacione
circa Atticum Palemonem
Auribus hortatus bibulis hausisse peritos,
Quos habeat fructus, satis est monstrasse Palemo
Atticus, effusi suadente libidine luxus,
Qui non illecebris modo lascivire, sed ipso
- 255
- Luxurie noto plebescere nomine vellet.
Hic, matutinis Phebo candente caminis,
Morbida nocturne liquit dispendia cene,
Marcidus unguentis, sertis redimitus, honustus
Ora ligante mero, petulanti pictus amictu,
- 260
- Aspectuque vagus, Xenocratis limen apertum
Cernit et accedit, plena sapientibus ausus
Consedisse domo, salibus risuque faceto
Divitis eloquii morsurus dogma; sed illum
Indignata virum gravitas matura recessum
- 265
- Maturare iubet. Xenocratis sola morandi
Indulget veniam bonitas tranquilla, manuque
[Pacis signa movet et - quod tractabat omisso]
Propositi cursu - vires formamque modesti
Disserit, ut iuvenem, luxu qui sordet, honesti
- 270
- Urat in affectus aliosque inflammet amores
Et vite in melius revocande spiret odorem.
Nec mora, primicias capienti fronte pudoris
Erubet et molles habitus dampnasse Palemo
Sustinet, et vultus accusat purpura crimen.
- 275
- Ecce voluptatum pudet et piget, ecce coronam
Decerpit capiti, leviumque insignia vellit,
Dispersaque comam serie conturbat et hirtam
Maturat tenero iuvenilem pectinis usu,
Effusasque manus inconsulteque vagantes
- 280
- Contrahit et clamidis fugientibus inicit umbram.
Succedente mora succedit gracia morum,
Inque dies cedit Venus accedente venusto,
Rectificatque virum declivem regula virtus,
Philosophumque facit facundia philosophantis,
- 285
- Socraticosque bibit Xenocratis alumpnulus imbres."
Capitulum 6
Quod Architrenius Naturam viderit
in loco floribus prelascivo, et de Nature
habitu eminenti et comitatu eiusdem
Sic loquitur Solon et prona funditur urna
Eloquii torrens, non arescente loquendi
[Equore nec liquidis intermiscente paludes.]
Proclives oculos levat Architrenius: instar
- 290
- Sideris ardescens mulier spectatur et igni
Lacius educto rutilum procul explicat orbem,
Ingeminatque loci radios; nam Vere marito
Pregnativa parit rosulas et lilia Tellus,
Splendoresque serit alios fecundula florum
- 295
- Flora, perhennantis iubar effusiva diei.
Non hiemis fecem queritur tersissima veris
Area, nec recipit Zephirus consorcia brume.
Hec mulier vultu roseo phebescit, ephebis
Defecata genis, senio matura, virentis
- 300
- Servat adhuc laurum faciei, temporis evo
Non minor, ut Pilios longe precesserit annos.
Non marcente cuti vetulatur fixa iuvente
Floriditas, anus est etas faciesque puella,
Nec speculum longi nebulescit temporis umbra.
- 305
- Preminet in specie maiestas, sobrius oris
Matronatur honos; levitatem nulla fatetur
Porcio nec quatitur gestu petulante, gravescit
Tota, brevisque suum non perdit fimbria pondus.
Illasciva sedet, quovis reverenda, chorusco
- 310
- Imperiosa throno, quem lactea crine coronat
Turba senum, domine genibus minor. ardua sedes
[Est illos equasse pedes, plenaque licemur]
Nobilitate dee summum contingere calcem.
Innituntur humo cancellatisque sedentes
- 315
- Cruribus insternunt pro pulvinaribus herbas.
Miratur solito magis Architrenius, ardet
Agnovisse deam; novitas blanditur et urit
In desiderium. de qua Solone docenti
Ut primum didicit, quod erat Natura, citato
- 320
- Advolat excursu, fletum derivat, adulte
Leticie testem, comitatu gaudia dulci
Producunt lacrime. venit, affandique negatur
Copia, de mundo Genesi texente loquelam.
Capitulum 7
Sermo Nature de obsequio quod mundus
homini exibet et situ eiusdem et motu
"Omnigene partus homini famulantur, eique
- 325
- Et domus et nutrix ancillaque, machina mundi,
Omne bonum fecunda parit, maiorque minori
Obsequitur mundus. tibi discors unio rerum
Eternum statura cohit, fractoque tumultu
Pax elementa ligat. gaude tibi sidera volvi
- 330
- Defigique polos, mundique rotatilis aule
Artificem gratare Deum, dominumque ministro
Erexisse domum, cuius molicio summum
Actorem redolet. excelsi dextera tantis
[Dotibus excoluit opifex opus, omnia posse]
- 335
- Disputat illud eam; nec enim decisa potestas
Est ea, qua numquam lapsurus volvitur orbis
Raptibus eternis, totusque volubilis axem
Circuit immotum, paribusque rotatibus actam
Precipitat speram, dum sola immobilis ima
- 340
- Pondere vergit humus, nullo conamine surgens,
Se nulla levitate rotat, centroque coheret
Impaciens motus, medio pigrescit in axe
Infima, si veteres verum cecinere. moderne
At melior, famosa minus, sollercia pubis:
- 345
- Vel nichil est imum vel quelibet infima; mundus
Ne labet, immenso circummordetur inani.
Terra vicem puncti recipit collata supremo,
Unde modum terre visus punctum estimat, unde
Fraudari radios positis procul imputat astris.
- 350
- Terre forma teres, teretisque supernatat unde
Curva superficies, terramque amplectitur arcu
Imperfecta maris - prohibenti litore - spera,
Que medium centri contingit cuspide mundum.
Ardenti spolio vestitur sidere celum
- 355
- Multifidaque face tenebris occurrit et orbi
Exibet excubias oculis populosior Argus.
Astra pluunt radios et caligantibus usum
[Lampadis indulgent et pessum nata superne]
Flamma peregrinat, sordentibus hospita tectis.
- 360
- Contrahitur terre stella globus arcior. illum,
Visa minor, superat astri rota plenior; infra
Sunt Cytharea, soror Phebi, Cyllenius ales.
Capitulum 8
De duplici stellarum genere
Scinditur in geminum stellans genus. altera fixus
Impetus astra movet, error premit altera flexu
- 365
- Multivago torsisse vias; interque planetas
Falce senex, sceptroque Iovis, Marsque ense choruscat;
Sol arcum, Cytharea facem, Cyllenius arpen
Et Phebe pharetram venandi fervida gestat.
Astri Luna vicem Phebi mendicat ab astro,
- 370
- Sideris obscuro naturam eliminat orbe,
Iacturam redimit et Solis imagine Solem
Induit et dampnum fraterna lampade pensat;
Parte iubar recipit, partem ferrugine texit,
Nec Stigium perdit partim Proserpina peplum.
- 375
- Nunc tamen et toto fraudatur luminis usu,
Cum Phebi radios terre ferit obvia nubes
Et caput aut caudam Lunamque intercipit umbra
Et soror a fratris vultu declinat amato,
Totaque sulphureo nubit Proserpina Diti.
- 380
- Nec minus et fratris homini iubar invidet, arcens
Luminis excursu; visusque excussus, ut axes
Phebeos feriat, lunari offenditur orbe,
Nec placitam celeri defigit harundine predam.
Capitulum 9
De quorundam circulorum celestium descriptione
- 385
- Figit utrumque polum, paribusque utrumque diei
Respicit equator spaciis, mundique tumorem
Dividit et partes in spera maximus equat.
Nec minor obliquo signorum circulus arcu
Ad Boream surgit et ad Austrum vergit, et illum
- 390
- Equator mediumque secat, mediusque secatur.
Nec minor et medie qui nocti ascribitur orbis,
Dimidiumque diem metiri dicitur, arcu
Stante, ceniz capitum mundique supermeat axes.
Nec minor et medius medium partitus utrumque
- 395
- Percutit axe ceniz, visus finitor, orizon
Et Styga cum superis communi limite nodat.
Linea solsticii mundi curvatur ad axes
Orbe paralello, Phebi sensura recursus,
Proxima fit capitum vel distantissima puncto.
- 400
- Et tamen equator directo figit in orbe
Solsticium, quo cernit Aren simul Arthon et Austrum;
Deprensum est hunc esse locum, tumor ille duobus
[Solsticiis ardet totidemque recessibus idem]
Friget et equator solem stacione reflectit
- 405
- Equidiemque facit. etenim sol cogitur omni
Stare paralello, qui Cancri interiacet altum
Depressique situs caput Egocerontis; et illa
Sunt loca, zodiacus ubi plus declinat ad Austri
Arturique polos et ab equatore recedit.
- 410
- Amplior includit egresse cuspidis orbem
Area zodiaci, quo sol raptatur ad ortum
Ingenito motu, centroque amplectitur arcum,
Nunc terre propior, nunc elongatus, et augis
Figitur in Geminis et pigra rotatur ad ortum
- 415
- Fixis tarda comes in eisdem raptibus astris.
Capitulum 10
De eis que accidunt
ex varia posicione orizontis
Dividit innumerus speram declivis orizon,
Augeturque dies Cancri, contraque minorem
Deprimit Egoceron, quanto est erectior Arthos
Fit brevior brevior et maior maior, eamque
- 420
- Nox recipit formam, similique revolvitur arcu.
Hic situs est declivis, ubi producitur absque
Nocte dies Cancri, nec nox contractior arcu
Languet in opposito, surgitque Aurora diei
Promissura facem, sed non latura, vel instans
- 425
- [Cogitur esse dies; nam idem complectitur ortum]
Punctus et occasum, superisque revolvitur orbe
Dimidio Phebus, Thetidisque recolligit undis
Surgentes radios, pascitque soporibus artus
Insompnes alias, udisque cubilibus ardet.
- 430
- Est ubi nox piceo mensem non vestit amictu,
Est ubi per geminos eadem non texitur umbra,
Est ubi Luna tribus fraterna lampade pallet,
Est ubi bis duplici Sol insopitus hanelat,
Est ubi per quinque Phebi vigil excubat ignis,
- 435
- Est ubi sex solito caret hospite mater Achillis.
Nec minus extendi brume contingit ad arcus
Oppositos noctes, totoque rotabitur anno
Una una cum nocte dies. ubi meta videnti
Sternitur equator et mundi figitur axe
- 440
- Indeclive ceniz, mediique est nulla diei
Linea vel quevis, situi cuicumque diurnam
Partitura moram, Boree quia subiacet; illa
In longum regio non tenditur, omnibus ipsa
Lacior, occiduis numquam decurritur astris.
Capitulum 11
De ortu signorum
- 445
- Semper ab Eoo consurgit cardine mundus
Axibus immotis, signorumque erigit orbem,
Errantesque trahit stellas, totumque revolvit
Mutatove situ, nec surgit segnior arcus
- 450
- Quam cadat oppositus, et Cancri semper in ortu
Egoceron vergit; et rursum, si qua propinquant
Frixei capiti vel Libre signa, paresque
Interhabent arcus, neutrum deductius ortu
Surgit, et Astream qui Chelas impetus urget,
- 455
- Hemoniique moras idre sibi vendicat ultor.
Omnibus hoc speris; sed qua directus orizon
Ustam cingit Aren, equalis dirigit ortus
Zodiaci quartas, tropicas ubi flectit habenas
Sol, noctique diem punctis finalibus equat.
- 460
- Quilibet hic arcus equales protrahit ortu
Occasuque moras, oriturque equaliter omne
Opposito signum. nam Libre suscipit horas
Portitor Elleus, nec Tauro Scorpio cedit,
Permittitque Chiron gemino sua tempora fratri;
- 465
- Egoceron Cancro par enatat, Urna Leoni;
Erigonesque moras equant dispendia Piscis.
Equis a tropico spaciis distancia surgunt
Tractu signa pari, tropicoque propinquius ortum
Plenius extendit et Libra tardior exit
- 470
- Scorpius, Erigone Cancer, Vectore Lacones."
|
|