bibliotheca Augustana


	Iohannes de Alta Villa ca. 1150 - post 1200
		A r c h i t r e n i u s L i b e r S e p t i m u s _____________________________________ Capitulum 1 Quam diligenter audiat Architrenius philosophos loquentes Capitulum 2 Oracio Boecii de potentum inclemencia Capitulum 3 Oracio Xenocratis de libidine Capitulum 4 Invectio Pitagore contra ingluviem Capitulum 5 Conquestio eiusdem de nova vestium petulancia Capitulum 6 Quod mundus exundet viciis, et de VII sapientibus qui in Grecia moribus et sciencia floruerunt Capitulum 7 De lamentacione Architrenii propter penam eternam ex vite immundicia secuturam Capitulum 8 Oracio Taletis de timore Domini Capitulum 9 Oracio Biantis quod Deus sit totis intimis diligendus Capitulum 10 Oracio Periandri quod Deus colendus est Capitulum 11 Oracio Philonis de occultandis delictis _____________________________________ Capitulum 1 Quam diligenter audiat Architrenius philosophos loquentes Rivos eloquii prono succedere cursu Et videt et mentis bibit Architrenius ore, Et riguas capitis et cordis inebriat aures, Dumque bibendo sitit, nec sentit ydropicus unde 5 Congestos calices, nisi fesso vase bibendi Continuetur item. vix respirarat, et ecce Iam decimum rursus eiusdem pocula Bachi [Pectoris a plena Simachi gener extrahit urna,] Nec de divitibus timet integrasse querelas. Capitulum 2 Oracio Boecii de potentum inclemencia 10 "O meritos extrema pati, quos ardua tollit Ala potestatis, quorum clemencia numquam Hospita divertit, sed mortis larga tyrannis, Iustorum risura neces, factura flagello Quod pietatis erit. ha nulla potencia rebus 15 Oppressis tranquilla venit, non sumit ab illa Pauper opes vel opem. gravis est flexisse favorem Inferius, qui summa potest; aciesque laborat Ardua, pressa videns. raro, qui surgit in aulam, Respexisse casam placido dignatur ocello. 20 Spernit hanelantis animi suspiria, surda Preterit aure preces, lacrimis insultat easque Ridet habere dolos, clamosaque pectora planctu Exaudire vetat, gemitusque adversa loquentes Vix recipit vultu, faciem pallore minantem 25 Horridiore fugit, domitas regnante repellit Paupertate genas, fluidos merore tumenti Nauseat ore sinus, senio rumpente solutos. Non iuvenum cautela minor, non fracta senectus, Non levior sexus, quam longa intorsit egestas, 30 [Non oris ferrugo movet, non sordida vultus Ariditas, non cura genis scriptura senectam,] Non exesa fames maciesque domestica leto, Non quicquid Siculos posset movisse iuvencos. Pauperis haut umquam fatum lugubre potentis 35 Extorquet lacrimam, tenuis fortuna beatos Nescit in affectum tenuem flexisse, minorum Dampna minus maiora movent, soliique facultas Non meminit fragmenta case, non sarcit hiantes Paupertate sinus, non egri exterminat oris 40 Attritam maciem, vacui non expedit usum Pauperis; angustis sacies angustior aule Plenius ad plenos opibus venit, ipsa potestas Extorquet sibi cuncta dari, maioraque magnis Accedunt, peiora bonis; si pluris habundes, 45 Dantis plura feres, - si quis caret, ipse carebit. Maior opum maiora capit, maioris egenti Fit minus et querit manus errantissima dantis, Non qui plus egeat, sed qui plus possit habere. Dantis apud dextram non intercedit honestum, 50 Non anime vernantis odor, non impetrat ipsis Proxima diis virtus, nec fame cognita morum Canicies, nec fixa gravi constancia vultu, Nec corrosa genas, marcenti livida labro [Religio, non fracta malis nulloque tumultu] 55 Flexa voluptatis, animi vallata rigore. De tot divitibus nulli datur uncia Codro. Dilapidantur opes, gula sic disponit et ultor Luxus avaricie, violens exactor honesti, Lenaque nec morum minus exactiva libido." Capitulum 3 Oracio Xenocratis de libidine 60 Ad suprema gemit Xenocrates verba, nec ultra Protrahit excitum reticendi lingua soporem: "Ecce malum, quo cuncta dolent, quo terra laborat, Quo superi languent, quod Tartara movit et ipsum Sepe Iovem torsit; quicquid vel surgit ad Euros 65 Vel cadit ad Zephyros, quicquid vel despicit Arthos Vel Nothus abscondit, urtica libidinis urit. Castra pudicicie furor hic predulcis amara Obsidione ligat, facula contentus et arcu, Fracturusque levi votorum pondera risu. 70 Huius in amplexu vis plectitur, huius ab usu Treicii morbi manavit abusio, cuius Tracem peniteat frustra, cum iudicis urna Venerit et fornax, si quos non coxerat ante Orpheus, eterno mores coctura camino. 75 Hora nimis properata malis, sed tarda beatis, Cum tandem Cresi fracto diademate sceptrum, Quod feret orbigene dextre clemencia, Codrus [Induet et nostri Iovis ampla palacia paucos] Accipient, nec erit, populus quod peccat, inultum. 80 Hec satis est; hucusque licet meminisse profanam Morfosin, infaustum Nature Prothea, Tracum Thesiphonen; audire ipsum michi fascinat aures Osque loqui, maculatque sacram conceptio mentem. Quod decet, id sermo sapiat, fugiatque loquela, 85 Quod Natura fugit; satis est tetigisse, quod oris Inquinat officium nec conciliatur honesto. Est satis ad vires in nostra pericula dandas Coniuga Nature mundo concessa libido, Quantum prolis amor et sacra iugalia poscunt . 90 Ha Cipri rabies, quam dulci pace salutat, Quem sibi venatur hominem, primoque propinat Dulce, sed ex dulci tandem concludit amarum. Sic est blanda Venus, sic, quos melliverat ante, Edidicit fellire favos, sic ultima taxo 95 Toxicat et verna veniens hiberna recedit. Quam placida mentis oculos omnemque soporat Nube diem, dum clausa sacri sub pectoris aula Fervet et irriguum fontem desiccat honesti. Tucius est gelida vitam glaciasse sub Artho, 100 Quam semel in preceps flexa racionis habena Lothofagos Veneris libasse et pocula Circes. [Tucius estifere radiis ardere Sienes,] Quam cesto posita Veneris sudasse camino. Tucius indomitis animam fudisse lacertis 105 Herculis et Siculo rursus mugire iuvenco, Quam iecur omnicremo fricuisse libidinis igne. Vix ullo reprimo lacrimas adamante, quod ista Blanda fames, quod grata sitis, quod mulcebris ardor Carnem consumat, animam bibat, urat utrumque. 110 O vere studio degentibus optima vite Forma foret supraque deum secreta viderent, Hec nisi trabs oculis obiecta studentibus esset. At sub sideribus deitas decisa beatis, Non exacta datur, minor est quam plena bonorum 115 Integritas, raroque venit sincera venustas. Combussit Frigium pastorem, Pergama, Grecos A Veneris surgens faculis amor, ignis et ira. Canduit Alcides Veneris Nessique veneno Et Veneris Nessi conclusit in ignibus ignes, 120 Dum quos interula teneros vestivit amores Vestiit interitu, temere dum credidit hosti, Et fuit Alcide, Nesso, sibi Deianira Raptoris dolitura dolo: rogus, ultio, pena. Alciden pudeat, quod eodem pollice pensum 125 Antheique necem - nunc vir, nunc femina - nevit. [Novimus ut irces gremium molliret Ulixem,] Penelopes rigidos cum nemo flecteret arcus. Hoc sale, sal hominum, Salomon insulsus amari Demeruit, morem quod amaro gessit amori. 130 Infractum Samxona Venus confregit et ipsum Forcia rumpentem molli certamine rupit. Occidit ad Colcon ortus Sulmone, Corinna Dum male delituit velati nominis umbra. Sed quid in immensum cedit labor? ut quid abyssum 135 Metior? incertas nullus definit harenas Calculus et numerus vaga vix amplectitur astra. Nulla dolos Veneris capit area, nulla dolendi Sufficiunt exempla modis, ubi vulnus in alto Sedit et igne Venus nocuit nervoque Cupido. 140 Ha Venus imperii, quod nullos excipit annos, Quo senii lascivit hiemps, inflexa virorum Mollescit gravitas, iuvenum calor uritur, annis Solvitur integritas teneris, quo mollior etas, Ductilis in cunctas species, transumitur usus 145 In geminos, dum mas nubit vel femina ducit. Ha Venus, ad nutum trahis omnia numina celi, Astra moves alioque rotas errore planetas; Accendis gelidam sine fratris lampade Pheben Mutato cohitu; quin totus inardeat isto 150 [Sidere, Mercurius non temperat astra galero;] Iustius ipsa tuo percussa Cupidine Martis Lederis amplexu; per te turbatus oberrat Sol oculus mundi, respirat Martius ardor Languescens ardore tuo, suspirat ad Arthon 155 Iupiter et fixam radios declinat ad Ursam. Fax tua Falciferi glaciem liquat. ecce superne Religio sedis caveat sibi, si quis utrisque Axibus ulterior latuit deus, imminet hostis, Quem vix afficiat omnis satis impetus, in quem 160 Fulminis et tonitrus omnis natura laboret. Nec tamen hac miror iecur incandescere flamma, Quod gula fermento Veneris corrumpit; honusta Plus equo sacies Cipreum ventilat ignem Idalioque rogo stomachi succendit abyssum 165 Et luteo renes iubet exundare fluento, Talis enim tales effundit aquarius imbres." Capitulum 4 Invectio Pitagore contra ingluviem Sermones hucusque trahit; Samiusque loquendi Reliquias lingue facundo pectine texit: "Aerie regionis opes, opulenta profundi 170 Vitrea regna dei, quicquid prelarga beato Dulce dedit Natura solo, cur perditis omne Obsequium prestare gule? cur gloria mense [Lascivit tot lauta cibis? o perdita luxus] Ambicio, cui tota suis elementa laborant 175 Deservire bonis, immo coguntur ad omnem Delicias vomuisse famem dapibusque potentes Explicuisse sinus. o compressura ciborum Omne genus, nulloque gule suppressa libido! Cura quidem cunctis animantibus instat et unus 180 Anxius ardor inest, fragilis ieiunia vite Quesito posuisse cibo; sed nescia rerum Luxuries servasse modum, diffunditur ultra, Quam licet, et libitum liciti transformat in usum. O sacies nullo violata libidinis estu, 185 Augustis augusta viris angustia, felix Copia paupertas, factura beacius evum Deposito luxu parituraque secula rursus Aurea - calcato, quod mundum ferreat, auro. Capitulum 5 Conquestio eiusdem de nova vestium petulancia Hec doleo. sed adest iterum dolor, altera mentem 190 Non minor urget acus, animo subtexitur egro Pena, labor gemitum vomit intimus, alta serenum Pectoris in nubem premit indignacio, vestis Ambicione nova nudaque libidine cultus Secula dissolvi; veterum vilescit amictus 190 [Religio rerumque placet petulancior usus.] Succumbunt antiqua novis, circumfluit orbem Luxuries, folio levitatis cedit honestum Maturusque rigor, ridetur sobria vite Simplicitas, morumque viros infancia mollit. 200 Pronius ad vestes huius sollercia maior Temporis inspexit, proprio male sedula dampno Et temere sollers, urbano rustica cultu. Capitulum 6 Quod mundus exundet viciis, et de VII sapientibus qui in Grecia moribus et sciencia floruerunt Quid moror? est mundus res immundissima, labis Alveus, exundans viciis, ut nubibus aer, 205 Equor aquis, celum radio, caligine tellus, Fructibus autumpnus, ver floribus, estibus estas, Frigoribus bruma, nitro Pharos, India nardo, Cameleonte Friges, basiliscis Affrica, Nilus Ypotamis, Ganges hebenis, sturionibus Helle, 210 Tartara tormentis, Styx nocte, Megera venenis, Sedicione furor, gemitu dolor, ira tumultu, Fulmina terrore, Mars ictibus, alea rixis, Garrulitate merum, Venus igne, Cupido sagittis, Ingluvies luxu, gula sorde, bitumine venter, 215 Curia fabellis, fora litibus, histrio nugis, Pelex blandiciis, lupa questu, lena susurris, [Fastu nupta, socrus odio, livore noverca,] Sors dubiis, Fortuna dolo, velamine Fatum, Spe miser, opposito felix, utroque Iohannes. 220 Cleobolus Lycios, Mitylenen Pitacus auxit Consiliis, Sparte Philon illuxit, Athenis, Sol hominum, Solon, Periandro summa Corinthi Paruit et valuit Bias famulante Priene. Hos sibi cum magno gaudet peperisse Talete 225 Grecia, quos senior sapientes iactitat etas. Mundus ne titubet, ne cecus et invius erret, Hos habeat servetque duces; stillabit Ulixem Lingua, senex Pilius animi purgabit amurcam." Capitulum 7 De lamentacione Architrenii propter penam eternam ex vite immundicia secuturam Dixerat. et fuso gemitu precordia rumpit 230 Et querulo planctus tonat Architrenius ore: "Hoc miser, hocne salo semper iactabere, numquam Sirenes poteris has declinasse tuoque Per modicum servire Iovi? poterisne sub axe Tartareo calicem mortis gustasse perhennem? 235 Quis poterit volvisse tuum revolubile pondus, Sisyphe? quisve polos et eosdem Ixionis axes Circinet et tociens uno nugetur in orbe? Viscera quis reparet tociens peritura? quis undis [Perditus impendat operam, quam perdat ut undas?] 240 Quis tociens lusus pomi cedentis inane Mordeat et siciat, in quo fit naufragus, amnem? O quam triste sedet ad nigri iudicis urnam Concilium, dum iura movet firmissima Minos, Dum superum vindex cunctis excessibus equat 245 Penas et rigido leges exasperat ore! Heu quam terribilis iudex immobilis, heu quam Difficiles Minos, Radamantus et Eacus umbris! Quam dubio fluitat animus terrore metuque Contrahitur, quociens meditanti pectore fundo 250 Cochiti lacrimas Flegetonteosque caminos. Heu quis Titanum laqueos communicet? heu quis Suspenso poterit vitam suspendere saxo? Dira sibi triplex hominem partitur et omnes Distrahit humanos affectus, facta, loquelas: 255 Inquinat Allecto serve presepia mentis Affectusque pios, sacrumque forinsecat ignem; Iuris precipitat equum in declive Megera Errantesque manus enormibus implicat actis; Thesiphone linguas agitat scelerumque palude 260 Inficit eloquii currus auriga loquendi. Nativum video iam caligasse serenum Involvique diem tenebris, quem Iupiter annis [Commisit teneris; divum deus optimus ille] Corporee purum casule commiserat ignem. 265 Sed iam nubifera fumi pallescit in umbra, Native sacras animas mundique minoris Sidera noctiferum sepelit caligine peplum. Criminis obnubor tenebris, hiis intus opacor Noctibus, hoc ledor oculos, hoc lippio cepe, 270 Hee sorbent animam Syrtes, hiis pectus hanelat Pestibus, hoc mortis sub pondere vita laborat, Hiis rotor in preceps Furiis, hec vincula pessum Os homini sublime trahunt, ne patria visat Sidera, nec superos oculis et mente salutet; 275 In declive caput trahitur, ne glorier umquam Affectum superis animo mandasse benigno." Capitulum 8 Oracio Taletis de timore Domini Conquestiva Tales exhaurit dicta, propinquus Sede, querelanti reserasse domesticus aurem: "Quisquis es, hunc nostre ciatum libato Minerve. 280 Parce puer lacrimis, fletus agnosce virilem Dedecuisse genam. pudor est hoc imbre rigorem Immaduisse virum; lacrime planctusque loquuntur Degeneres animos, riguumque facillima flendi Femina pectus habet didicitque cadentibus ultro 285 In lacrimis clausisse dolos, reserasse dolores. [Ianua virtutum purumque Aurora sciendi] Allatura diem et, quo primo acceditur astris, Cardo: timor Domini, sine quo fraudatur in omni Proposito votum, nulla est statura potestas 290 Ad subitum lapsura nichil, non purpura murum Divitibus prestat, nec sontem protegit auri Ambiciosa lues, et nullo pro aggere surgit Circumfusus opum cumulus nullumque tuetur. Sceptri nulla salus, si quo mandaverit ictum 295 Iupiter, haut iaculo cogit lorica repulsam, Nec clipeo telum galeaque repellitur ensis. Pone leves animos, temereque audacibus obsta Principio votis et, cui parere necesse est, Sollicitus sollersque time, nam cuncta videntem 300 Nil celasse potes, nec eum, qui totus ubique Excubat, evades. et qui Deus omnia novit, Falli non poterit. Iovis insopita lucerna In tenebris lucet, secreti conscia, clausum Non sinit esse nefas; non occultatur opertum 305 Ypocrisi crimen nec sub lodice sepultum Zoi chai sichen, indignas sole Micenas Sensit, adulterio nodatam Ciprida Marti Sol superum vidit, mense conviva cruente Arguit Archadicum, nec eum mansueta fefellit 310 [Oris ovis mentisque lupus: vultusque recepit] Cognatos animis, totus fera factus, aperto Mentis in ore lupo, ne pectore blandior esset Vultus, utroque fera, faciem mens seva cruentam Sumpsit et humano iugulo polluta tyrannis. 315 O quem nulla fides mundi tutatur, in omni Robore quassari facilis, nullaque reniti Libertate potens, nec - solo nomine felix - Inter opes sensurus opem, timuisse potentem Cuncta necesse puta. nam quo venisse voluntas 320 Oderit, ipse trahet supreme calculus urne, Vindictamque pati Iovis inconcussa potestas Cogit, et extremam tandem non differet iram." Capitulum 9 Oracio Biantis quod Deus sit totis intimis diligendus Vix ea, cum Bias simili de fonte propinat: "Ecce time, quo tutus eris, solidusque timendum 325 Amplectatur amor, totis enitere votis Dilecto placuisse Iovi, cui sufficit omni Gracia pro merito. satis est ad premia dantis Accipientis amor; nec gratis prestita doni Inquinat alterni precio, munusque relato 330 Munere non vendit, absolvit libera dono Dona relativo. nec, quod dedit, auferet auctor [Muneris et predo. nulli data gaudia leva] Invidie tollit, ut eodem nunc sit avarus, Quo nunc largus erat. pleno sua munera cornu 335 Plus cumuli quam vallis habent, munusque volenti Exhilarat dextra, nec vultus pondere doni Gracia succumbit. tot dantem dilige! si qua Magna dedit, maiora dabit. meritisque tot unum, Dilexisse, refer. qui se tibi poscit amari, 340 Non sibi, totus ama. non est, quod prosit amato Collaturus amor, sed amanti. dilige, si te Non odisse velis. mundum seseque daturus, Hiis ut ametur, emit. non est deceptus amator, Qui recipit quod amat, superum conviva futurus 345 Eternamque Stygis non descensurus in Ethnam. Dilige, dilecti grato venare favorem Numinis obsequio, partum tenuisse labora Immotumque liga, mentis fervore refixum, Ne labet, astringe; ne gracia sumpta relabi 350 Diminuive queat, habitam servare voluntas Obsequiosa potest. cupidis attende volentis Imperio votis, animos impende iubenti. Mandati ne differ opus, ne langueat actu Gracia dilato, placitura citacius urge, 355 Ne meritum perdas; nam suspendisse volentem [Esst meruisse minus. maturo nitere facto,] Plenius ad meritum presens quam crastinus imples." Capitulum 10 Oracio Periandri quod Deus colendus est "Non satis est" inquit Periander "tercia sume Pocula, de nostro placeat sorbere fluento. 360 Tange precum laudumque lyram, geminaque Tonantem Sedulitate lita. superum cultura loquatur Te celi cupidum; complecti numina mente Et toti nupsisse Deo. ne flecte tenendos Hic vigiles sensus et ei servire memento, 365 Quo solo regnare potes. ne cetera tollat Cura, Deum cura. quecumque negocia tractes, Providus ad superos oculum mentemque reducas. Nam vacat humanis studiis impensa, nichilque Est lucri latura dies et inutilis exit 370 Exclusi secura Dei, cui vivere soli Est toti vixisse sibi; sine numine frustra Est operosa manus, studio marcescit inani In vacuum tractura moras, sterilisque laborat Actio, que nulla superis pro parte ministrat. 375 Que nocuos lesura tonat, que fulmina tractat, Sit semper suspecta manus, non parcit inultis Criminibus: tonitruque minas et fulmine penas Mandat et ad Stygias urget properancius undas, [Quos Flegeton exasset aquis, Cochitus adustis] 380 Elixet lacrimis, habeatque Ixionis axis Quos rotet eternum, versentque reductile pondus Sisyphium, penamque levent consorcia pene, Communisque minus habeat iactura querele. Impermixta malis bonitas Iovis omne timeri, 385 Omne coli meruit. solida virtute cavendum Luctandumque puta, ne quid deliret in illam Error ad offensam; pudeatque offendere, quem te Offendisse pudet, illumque lacessere, cuius Libertas est summa iugum, cui cedere pondus 390 Maiestatis habet, cui mendicare potestas, Servire imperium, flere est non flere, dolere Non dolor est, mors absque mori, sitis absque sitire, Esuriisse cibus et ei parere iubentis Est habuisse vicem, levibusque occurrere votis 395 Accurrisse deis, animoque excludere mundum Inclusisse Deum, fierique a corporis umbra Sidus, et optatum superis annectere civem . Nec minus invigiles inconcussoque rigore, Si potes, evincas, ne vite larva coloret 400 Ypocrisis mendas, virtutum littera, prava Pectoris interpres - utinamque incognita claustro Et mitre et baculo! - vultus cautela professi [Mentis honestarum, verum occultare diserta,] Simpliciter falsum factura probabile, culpe 405 Occulto patrona dolo, pictura reatus, Celatura notam; vultusque reconditur umbra Mente latens ignotus homo, superumque favorem Excipit et mundi recipit, lucratus honores, Dum simulat mores et morum nomine mundum 410 Deceptus deceptor emit, perditque superne Delicias mense. verum tollatur inane Ypocrisis velum, munde sincera choruscet Integritas vite. refert fallentis in auro Occultasse lutum, fraudisque iniuria stagnum 415 Palliat argento. reverencior esto nichilque Deliquisse velis, Davumque a pectore tolle, Nec vultu mentire Numam. concordia vultum Affectumque liget; pudeatque abscondere culpam, Quam pepulisse potes, illumque accersere testem 420 Delicti, quem nulla latent, oculisque sopori Occultis occulta videt, nullisque tenetur Obicibus, quem nulla tenet distancia, visus. Est tamen, ut viciis mens obluctata ruinam Declinasse nequit et nervo saucia labi 425 Cogitur in labem, nec vincere libera frustra Carnis hanelat opem, certaminis impos, inhermis [Victa cadit, cecidisse dolet; sed dulce cadenti] Est vicii pondus, blandaque indagine cingit Torquendas animas carnis mansueta tyrannis." Capitulum 11 Oracio Philonis de occultandis delictis 430 Hic Philon: "Viciis quociens victoria cedit, Fas esto latuisse nefas, tenebrisque notatam Dissimulasse notam, clausaque excludere mundi Excubias culpa, cynicosque evadere morsus Et satire serras, Flaccique eludere ludum 435 Insipidosque sales. nam si sordere necesse Est animam, sacius est munde parcere fame Nec vite maculis oculos lesisse bonorum. Pullulat in vulgi facinus vulgata voluptas Derivatque notam, dum plebis ceca libido 440 Imbibit aure scelus. sunt internuncia culpe Scire, videre, loqui; scelerisque audacia multo Crescit in exemplo, surgitque impune reatus A simili, notumque trahit contagia crimen. Hec rerum dominis caveat sollercia, Fame 445 Deludens oculos. horum nota lacius orbem Inquinat exemplis. populi delicta regentis Absolvit facinus, maiorum forma minores Pressius informat, avidusque in funera morbus, Quo caput elanguet, reliquos depascitur artus; 450 [Prelatique parit labis consorcia labes] At sceptri facinus latebris caret, ardua nubis Excedunt latebras, nulla pretexitur umbra Imperii sidus, noctisque excludit amictum Principis illa dies, fama penetrante trahuntur 455 Regnorum secreta palam, scelerique potentum Lux adhibet lucem, nec molli purpura sordes Occulit in ruga. culpe latuisse volenti Maiestas peccantis obest, maiusque videri Maiorum facinus consuevit et auctior auget 460 Gloria delictum, nec sic censura togatos Ut regni trabeas, plebi minus aspera, mordet. O igitur, quem nulla facit pretexta beatum, O miser in letis: tibi delituisse negatur. Deliquisse nega! viciorum terge lituras 465 Nec labem sincerus habe, stabilemque nefandis Pone modum votis. morum candore nivescat A vicii mens pura luto, mundique favorem Extorque meritis, accensaque pectore virtus Ferveat; hec anime tenebris intacta lucerna 470 Splendeat exterius, nullo dilanguida fumo. Nec permitto nefas. sed quem cecidisse necesse est, Occulto nutasse volo scelerisque latendo Evasisse notam. prave ne intellige, si quid [Instruit ad mores; non ultra sedulus esto,] 475 Quam licet, interpres. temere volat ocior equo Impetus ingenii, distortaque littera culpe Promittit veniam, scelerisque occasio surgit Ex male distinctis. nostris sollercia simplex Accedat monitis, animo quid araverit auctor, 480 Indecepta videt. ponat presumptio lime Lectorisque vicem, studii demencia ceca Desinat erroris auctorem querere, si qua Imperat enodis servandos pagina mores." Dixit; adhuc patula stetit Architrenius aure, 485 Eloquiique fores tacito Philone resolvit.