BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

Oppianos

floruit 180 p. Chr. n.

 

Ἁλιευτικὰ

 

Βιβλίον δʹ

 

___________________________________________________

 

 

 

 

λλους δ' ἀγρευτῆρσιν ὑπήγαγε ληΐδα θήρης

ὑγρὸς ἔρως· ὀλοῶν δὲ γάμων, ὀλοῆς τ' Ἀφροδίτης

ἠντίασαν, σπεύδοντες ἑὴν φιλοτήσιον ἄτην.

ἀλλὰ σύ μοι, κάρτιστε πολισσούχων βασιλήων,

 5

αὐτός τ', Ἀντωνῖνε, καὶ υἱέος ἠγάθεον κῆρ,

πρόφρονες εἰσαΐοιτε καὶ εἰναλίηισι γάνυσθε

τερπωλαῖς, οἵηισιν ἐμὸν νόον ἠπιόδωροι

Μοῦσαι κοσμήσαντο καὶ ἐξέστεψαν ἀοιδῆς

δώρωι θεσπεσίωι καί μοι πόρον ὑμετέροισι

10

κίρνασθαι γλυκὺ νᾶμα καὶ οὔασι καὶ πραπίδεσσι.

Σχέτλι' Ἔρως, δολομῆτα, θεῶν κάλλιστε μὲν ὄσσοις

εἰσιδέειν, ἄλγιστε δ' ὅτε κραδίην ὀροθύνεις,

ἐμπίπτων ἀδόκητος, ὑπὸ φρένα δ' ὥστε θύελλα

μίσγεαι, ἀσθμαίνεις δὲ πυρὸς δριμεῖαν ὁμοκλήν,

15

παφλάζων ὀδύνηισι καὶ ἀκρήτοισιν ἀνίαις·

δάκρυ δέ σοι προβαλεῖν λαρὸν γάνος ἠδ' ἐσακοῦσαι

βυσσόθεν οἰμωγὴν σπλάχνοις θ' ὑπὸ θερμὸν ἔρευθος

φοινίξαι χρωτός τε παράτροπον ἄνθος ἀμέρσαι

ὄσσε τε κοιλῆναι παρά τε φρένα πᾶσαν ἀεῖραι

20

μαινομένην· πολλοὺς δὲ καὶ ἐς μόρον ἐξεκύλισας,

ὅσσοις χειμέριός τε καὶ ἄγριος ἀντεβόλησας

λύσσαν ἄγων· τοίαις γὰρ ἀγάλλεαι εἰλαπίνηισιν.

εἴτ' οὖν ἐν μακάρεσσι παλαίτατος ἐσσὶ γενέθληι,

ἐκ Χάεος δ' ἀνέτειλας ἀμειδέος, ὀξέϊ πυρσῶι

25

λαμπόμενος, πρῶτος δὲ γάμων ἐζεύξαο θεσμούς,

πρῶτος δ' εὐναίοις ἀρότοις ἐπεθήκαο τέκμωρ·

εἴτε σε καὶ πτερύγεσσιν ἀειρόμενον θεὸν ὄρνιν

τίκτε Πάφου μεδέουσα πολυφράδμων Ἀφροδίτη,

εὐμενέοις, πρηΰς τε καὶ εὔδιος ἄμμιν ἱκάνοις

30

μέτρον ἄγων· οὐ γάρ τις ἀναίνεται ἔργον ἔρωτος.

πάντηι μὲν κρατέεις, πάντηι δέ σε καὶ ποθέουσι

καὶ μέγα πεφρίκασιν· ὁ δ' ὄλβιος, ὅστις ἔρωτα

εὐκραῆ κομέει τε καὶ ἐν στέρνοισι φυλάσσει·

σοὶ δ' οὔτ' οὐρανίης γενεῆς ἅλις οὔτε τι φύτλης

35

ἀνδρομέης· οὐ θῆρας ἀναίνεαι οὐδ' ὅσα βόσκει

ἀὴρ ἀτρύγετος, νεάτης δ' ὑπὸ κεύθεσι λίμνης

δύνεις, ὁπλίζηι δὲ καὶ ἐν νεπόδεσσι κελαινοὺς

ἀτράκτους, ὡς μή τι τεῆς ἀδίδακτον ἀνάγκης

λείπηται, μηδ' ὅστις ὑπόβρυχα νήχεται ἰχθύς.

40

Οἵην μὲν φιλότητα μετ' ἀλλήλοισι ῥύονται

καὶ πόθον ὀξυβελῆ στικτοὶ σκάροι, οὐδ' ἐνὶ μόχθοις

ἀλλήλους λείπουσιν, ἀλεξητῆρι δὲ θυμῶι

πολλάκι μὲν πληγέντος ὑπ' ἀγκίστροιο δαφοινοῦ

ἄλλος ἐπαΐξας πρόμαχος σκάρος ἰχθὺς ὀδοῦσιν

45

ὁρμιὴν ἀπέκερσε καὶ ἐξεσάωσεν ἑταῖρον

καὶ δόλον ἠμάλδυνε καὶ ἀσπαλιῆ' ἀκάχησεν.

ἤδη δ' ἐν κύρτοισι παλιμπλεκέεσσιν ἁλόντα

ἄλλος ὑπεξέκλεψε καὶ ἐξείρυσσεν ὀλέθρου·

εὖτε γὰρ ἐς κύρτοιο πέσηι λόχον αἰόλος ἰχθύς,

50

αὐτίκ' ἐπεφράσθη τε καὶ ἐκδῦναι κακότητος

πειρᾶται, τρέψας δὲ κάτω κεφαλήν τε καὶ ὄσσε

ἔμπαλιν εἰς οὐρὴν ἀνανήχεται ἕρκος ἀμείβων·

ταρβεῖ γὰρ σχοίνους ταναηκέας, αἳ πυλεῶνι

ἀμφιπεριφρίσσουσι καὶ οὐτάζουσιν ὀπωπὰς

55

ἀντίον ἐρχομένοιο, φυλακτήρεσσιν ὁμοῖαι.

οἱ δέ μιν εἰσορόωντες ἀμήχανα δινεύοντα

ἔκτοθεν ἀντιόωσιν ἀρηγόνες, οὐδ' ἐλίποντο

τειρόμενον· καί πού τις ἑὴν ὤρεξε διασχὼν

οὐρὴν ἠΰτε χεῖρα λαβεῖν ἔντοσθεν ἑταίρωι·

60

αὐτὰρ ὀδὰξ μὲν ἔρεισεν, ὁ δ' ἔσπασεν ἄϊδος ἔξω

οὐρὴν ἡγήτειραν ὑπὸ στόμα δεσμὸν ἔχοντα.

πολλάκι δὲ προβαλόντος ἑὴν ἔντοσθεν ἁλόντος

οὐρὴν ἄλλος ἔμαρψε καὶ ἐξείρυσσε θύραζε

ἑσπόμενον· τοιοῖσδε νοήμασι πότμον ἄλυξαν.

65

ὡς δ' ὅτε παιπαλόεσσαν ἀναστείχωσι κολώνην

φῶτες ὑπὸ σκιερῆς νυκτὸς κνέφας, ἡνίκα μήνη

κέκρυπται, νεφέων δὲ κελαινιόωσι καλύπτραι,

οἱ δ' ὄρφνηι μογέουσι καὶ ἀτρίπτοισι κελεύθοις

πλαζόμενοι, χεῖράς τε μετ' ἀλλήλοισιν ἔχουσιν,

70

ἑλκόμενοί θ' ἕλκουσι, πόνων ἐπίκουρον ἀμοιβήν·

ὣς οἵ γ' ἀλλήλοισιν ἀμοιβαίηι φιλότητι

ἀλκτῆρες γεγάασι· τὸ δέ σφισι μήσατ' ὄλεθρον

δειλαίοις, ὀλοοῦ δὲ καὶ ἀλγινόεντος ἔρωτος

ἠντίασαν, βλαφθέντες ἐπιφροσύναις ἁλιήων.

75

τέσσαρες ἐμβεβάασι θοὸν σκάφος ἀγρευτῆρες,

τῶν ἤτοι δοιοὶ μὲν ἐπηρέτμοισι πόνοισι

μέμβλονται, τρίτατος δὲ δολόφρονα μῆτιν ὑφαίνει.

θῆλυν ἀναψάμενος σύρει σκάρον ἀκροτάτοιο

χείλεος ἐν δίνηισι λινοζεύκτωι ὑπὸ δεσμῶι·

80

ζωὴν μὲν κέρδιστον ἀνελκέμεν· ἢν δὲ θάνηισι,

δελφῖνος μολίβοιο μετὰ στόμα δέξατο τέχνην.

μηρίνθου δ' ἑτέρωθεν ἐλήλαται ἄλλος ὄπισθεν

δινωτὸς μολίβοιο βαρὺς κύβος ἅμματος ἄκρου·

καί ῥ' ἡ μὲν ζωῆι ἐναλίγκιος ἐν ῥοθίοισιν

85

ἑλκομένη θήλεια τιταίνεται ἐξ ἁλιῆος.

τέτρατος αὖ κύρτοιο βαθὺν δόλον ἀντίον ἕλκει

ἐγγύθεν· οἱ δ' ὁρόωντες ἀολλέες ἰθὺς ἵενται

κραιπνὸν ἐπειγόμενοι βαλιοὶ σκάροι, ὄφρα ῥύωνται

ἑλκομένην, ἀπάτην δὲ περιπροθέουσιν ἁπάντηι,

90

οἴστρωι θηλυμανεῖ βεβιημένοι· οἱ δ' ἐλάτηισι

νῆα κατασπέρχουσιν ὅσον σθένος· οἱ δ' ἐφέπονται

ἐσσυμένως· τάχα δέ σφι πανύστατος ἔπλετ' ἀρωγή.

εὖτε γὰρ ἀγρομένους τε καὶ ἄσχετα μαιμώοντας

θηλείης ἐπὶ λύσσαν ἴδηι νόος ἀσπαλιῆος,

95

ἐν κύρτωι κατέθηκεν ὁμοῦ λίνον ἠδὲ μόλιβδον,

ὃς σκάρον ἐμβαρύθων εἴσω σπάσεν· οἱ δ' ἄρ' ὁμαρτῆ,

ὡς ἴδον, ὡς ἐκέχυντο παραφθαδόν, Ἄϊδος ἕρκος

πλεκτὸν ἐπισπεύδοντες, ἐπειγομένοις δὲ λόχοισι

στείνονται προβολαί τε λύγων καὶ χάσμα πυλάων

100

ἀργαλέον· τοῖοι γὰρ ἐπισπέρχουσι μύωπες.

ὡς δὲ ποδωκείης μεμελημένοι ἄνδρες ἀέθλων,

στάθμης ὁρμηθέντες ἀπόσσυτοι, ὠκέα γυῖα

προπροτιταινόμενοι, δολιχὸν τέλος ἐγκονέουσιν

ἐξανύσαι· πᾶσιν δὲ πόθος νύσσηι τε πελάσσαι

105

νίκης τε γλυκύδωρον ἑλεῖν κράτος ἔς τε θύρετρα

ἀΐξαι καὶ κάρτος ἀέθλιον ἀμφιβαλέσθαι·

τόσσος ἔρως καὶ τοῖσιν ἐς Ἄϊδος ἡγεμονεύει

ἐσθορέειν κευθμῶνας ἀνοστήτοιο λόχοιο.

κύντατα δ' ἐς φιλότητα καὶ ὕστατον οἶστρον ἔχοντες

110

αὐτόμολοι πιμπλᾶσιν ἐφίμερον ἀνδράσιν ἄγρην.

Ἄλλοι δ' αὖ θήλειαν ἔσω κύρτοιο κελαινοῦ

ζωὴν ἐγκαθιέντες ὑπὸ σπιλάδεσσι τίθενται

κείναις, ἧισι μέλει γλαγόεις σκάρος· οἱ δ' ὑπ' ἔρωτος

αὔρηι θελγόμενοι φιλοτησίηι ἀμφαγέρονται,

115

ἀμφί τε λιχμάζουσι καὶ ἐξερέουσιν ἁπάντηι

μαιόμενοι κύρτοιο κατήλυσιν· αἶψα δ' ἵκοντο

εἰσίθμην εὐρεῖαν ἀνέκβατον ἕρκος ἔχουσαν,

ἐς δ' ἔπεσον ἅμα πάντες ὁμιλαδόν, οὐδέ τι μῆχος

ἐκδῦναι, στυγερὴν δὲ πόθων εὕροντο τελευτήν.

120

ὡς δέ τις οἰωνοῖσι μόρον δολόεντα φυτεύων

θήλειαν θάμνοισι κατακρύπτει λασίοισιν

ὄρνιν, ὁμογλώσσοιο συνέμπορον ἠθάδα θήρης·

ἡ δὲ λίγα κλάζει ξουθὸν μέλος, οἱ δ' ἀΐοντες

πάντες ἐπισπέρχουσι, καὶ ἐς βρόχον αὐτοὶ ἵενται,

125

θηλυτέρης ἐνοπῆισι παραπλαγχθέντες ἰωῆς·

τοῖς κεῖνοι κύρτοιο πέσον λαγόνεσσιν ὁμοῖοι.

Τοίην δ' αὖ κεφάλοισιν ἔρως περιβάλλεται ἄτην·

καὶ γὰρ τοὺς θήλεια παρήπαφεν ἐν ῥοθίοισιν

ἑλκομένη· θαλερὴ δὲ πέλοι λιπόωσά τε γυῖα·

130

ὧδε γὰρ εἰσορόωντες ἀπείρονες ἀμφαγέρονται·

κάλλεϊ δ' ἐκπάγλως βεβιημένοι οὐκ ἐθέλουσι

λείπεσθαι, πάντηι δὲ πόθων ἴϋγγες ἄγουσι

θαλπομένους, εἰ καί σφιν ἀνάρσιον ἡγεμονεύοις

χέρσον ὑπεξερύων θῆλυν δόλον· οἱ δ' ἐφέπονται

135

ἀθρόοι, οὔτε δόλων μεμνημένοι οὔθ' ἁλιήων·

ἀλλ' ὥστ' ἠΐθεοι περικαλλέος ὄμμα γυναικὸς

φρασσάμενοι πρῶτον μὲν ἀποσταδὸν αὐγάζονται,

εἶδος ἀγαιόμενοι πολυήρατον, ἄγχι δ' ἔπειτα

ἤλυθον, ἐκ δ' ἐλάθοντο καὶ οὐκέτι κεῖνα κέλευθα

140

ἔρχονται τὰ πάροιθεν, ἐφεσπόμενοι δὲ γάνυνται

θελγόμενοι λιαρῆισιν ὑπὸ ῥιπῆις Ἀφροδίτης·

ὣς κείνων οἰστρηδὸν ἐπόψεαι ὑγρὸν ὅμιλον

εἰλομένων· τάχα δέ σφιν ἀπεχθέες ἦλθον ἔρωτες·

αἶψα γὰρ ἀμφίβληστρον ἀνὴρ εὐεργὲς ἀείρας

145

κόλπον ἐπιπροέηκε καὶ ἄσπετον ἔσπασε θήρην,

ῥηϊδίως ἁψῖσι περίσχετον ἀμφικαλύψας.

Σηπίαι αὖ δυσέρωτες ἐπὶ πλέον ἔδραμον ἄτης·

οὐ γὰρ τοῖς οὐ κύρτον ὀλέθριον οὔτε λίνοιο

ἀμφιβολὰς ἐφέηκαν ἁλίστονοι ἀγρευτῆρες,

150

ἀλλ' αὔτως ἐρύουσιν ἀναψάμενοι μίαν οἴην

ἐν ῥοθίοις· αἱ δ' εὖτ' ἂν ἀπόπροθεν ἀθρήσωσιν,

αἶψα μάλ' ἀντιόωσι, περιπλέγδην δ' ἐνέχονται

ἐμφύμεναι σπείρηισιν, ἅτε ξείνηθεν ἰδοῦσαι

παρθενικαὶ δηναιὸν ἀδελφεὸν ἢ γενετῆρα

155

ἤπιον ἐν μεγάροισιν ἀπήμονα νοστήσαντα·

ἠὲ νέον ζεύγληισιν ὑπ' εὐναίης Ἀφροδίτης

κούρη ληϊσθεῖσα γάμων εὐαγρέϊ δεσμῶι

νυμφίον ἀμφέπλεξεν, ἐπ' αὐχένι πάννυχα δεσμὰ

ἀργεννοῖς ἑκάτερθε βραχίοσι γυρώσασα·

160

ὣς τότε κερδαλέαι περὶ σηπίαι εἱλίσσονται

ἀλλήλαις· οὐδέ σφι μεθίεται ἔργον ἔρωτος,

εἰσόκεν ἐξερύσωσιν ἐπὶ σκάφος ἀσπαλιῆες·

αἱ δ' ἔτι συμπεφύασι, πόθωι δ' ἅμα πότμον ἕλοντο.

Τὰς μὲν καὶ κύρτοισι παρήπαφον εἴαρος ὥρηι·

165

κύρτους γὰρ σκιάσαντες ὑπὸ πτόρθοισι μυρίκης

ἢ κομάρου πετάλοισι τεθηλόσιν ἠὲ καὶ ἄλληι

λάχνηι, ἐπ' ἠϊόνεσσι πολυψαμάθοισιν ἔθηκαν·

αἱ δ' ἅμα μὲν γενεῆς κεχρημέναι ἠδὲ καὶ εὐνῆς

κύρτον ἔσω σπεύδουσι καὶ ἥμεναι ἐν πετάλοισιν

170

αὐτοῦ μὲν παύσαντο πόθου, παύσαντο δὲ δειλῆς

ζωῆς, ἀγρευτῆρσιν ἀνελκόμεναι πινυτοῖσιν.

Ἔξοχα δ' ἐκ πάντων νεπόδων ἀλγεινὸν ἔρωτα

κόσσυφος ἀθλεύει, κίχληις δ' ἐπιδαίεται ἦτορ,

οἴστρωι τε ζήλωι τε, βαρύφρονι δαίμονι, θύων.

175

κοσσύφωι οὔτ' εὐνὴ μία σύννομος, οὐ δάμαρ οἴη,

οὐ θάλαμος, πολλαὶ δ' ἄλοχοι, πολλαὶ δὲ χαράδραι

κεκριμέναι κεύθουσιν ἐφέστια λέκτρα γυναικῶν·

τῆισιν ἀεὶ πᾶν ἦμαρ ὑπὸ γλαφυροῖσι μυχοῖσι

κίχλαι ναιετάουσιν, ἀλίγκιαι ἀρτιγάμοισι

180

νύμφαις, ἃς οὐκ ἄν τις ἴδοι θαλάμοιο πάροιθεν

ἐρχομένας· ἐν δέ σφι γαμήλιος αἴθεται αἰδώς·

ὣς αἵ γ' ἐνδόμυχοι θαλάμων ἔντοσθεν ἑκάστη

αἰεὶ δηθύνουσιν, ὅπηι πόσις αὐτὸς ἀνώγει.

κόσσυφος αὖ πέτρηισι παρήμενος οὔποτε λείπει,

185

αἰὲν ἔχων φυλακὴν λεχέων ὕπερ, οὐδέ ποτ' ἄλληι

τέτραπται, πᾶν δ' ἦμαρ ἑλίσσεται, ἄλλοτε δ' ἄλλους

παπταίνει θαλάμους καί οἱ νόος οὔτ' ἐπὶ φορβὴν

στέλλεται οὔτε τιν' ἄλλον ἔχει πόνον, ἀλλ' ἐπὶ νύμφαις

μοχθίζει δύσζηλος ἀειφρούροισι πόνοισι·

190

νυκτὶ δέ οἱ βρώμης τε μέλει καὶ παύεται ἔργων

τυτθὸν ὅσον φυλακῆς ἀζηχέος· ἀλλ' ὅτε κίχλαι

ὃν τόκον ὠδίνωσιν, ὃ δ' ἄσχετα τῆμος ἀΐσσει

ἀμφιπεριτρομέων, ἐπὶ δ' ἔρχεται ἄλλοτε ἄλλην

εἰς ἄλοχον, μέγα δή τι περιτρομέοντι ἐοικὼς

195

ὠδίνων. οἷον δὲ μετὰ φρεσὶν ἄχθος ἀλύει

μήτηρ, τηλυγέτοιο θοὴν ὠδῖνα θυγατρὸς

πρωτολεχοῦς φρίσσουσα· τὸ γὰρ μέγα δεῖμα γυναικῶν·

αὐτὴν δ' οὔτι χέρειον ἱκάνεται Εἰλειθυίης

κῦμα πόνων, πάντηι δὲ διὲκ θαλάμων δεδόνηται

200

εὐχομένη, στενάχουσα, μετήορον ἦτορ ἔχουσα,

εἰσόκε λυσιπόνοιο βοῆς ἔντοσθεν ἀκούσηι·

ὣς ὁ περιτρομέων ἀλόχοις μέγα δαίεται ἦτορ.

τοῖόν που λεχέων ἀΐω νόμον ἐντύνεσθαι

Ἀσσυρίους, οἳ Τίγριν ὑπὲρ πόρον ἄστε' ἔχουσι,

205

Βάκτρων τ' ἐνναετῆρας, ἑκηβόλον ἔθνος ὀϊστῶν·

καὶ γὰρ τοῖς πλέονές τε γαμήλια λέκτρα γυναῖκες

κεκριμέναι μεθέπουσι καὶ εὐνάζονται ἅπασαι

νύκτας ἀμειβόμεναι· μετὰ δέ σφισι κέντρον ὀπηδεῖ

ζήλου ἀνιαροῖο, περὶ ζήλωι δ' ὀλέκονται,

210

αἰὲν ἐπ' ἀλλήλοισι βαρὺν θήγοντες ἄρηα.

ὣς οὐδὲν ζήλοιο κακώτερον ἀνδράσιν ἄλγος

ἐντρέφεται, πολλοὺς δὲ γόους, πολλὰς δὲ τίθησιν

οἰμωγάς· λύσσης γὰρ ἀναιδέος ἐστὶν ἑταῖρος·

λύσσηι δ' ἀσπασίως ἐπιμίσγεται, ἐς δὲ βαρεῖαν

215

ἄτην ἐξεχόρευσε, τέλος δέ οἱ ἔπλετ' ὄλεθρος.

ὃς καὶ τὸν δύστηνον ὑπήγαγε κόσσυφον ἄτηι

δμηθῆναι, χαλεπῆς δὲ γάμων ἤντησεν ἀμοιβῆς.

εὖτε γὰρ ἀθρήσηι σπιλάδων ἔπι δινεύοντα

ἰχθὺν ἀσπαλιεύς, ἀλόχοις πέρι μόχθον ἔχοντα,

220

ἀγκίστρωι κρατερῶι περιβάλλεται ὅττι τάχιστα

καρῖδα ζώουσαν, ἐπ' ἀγκίστροιο δ' ὕπερθε

βριθὺς ἀνήρτηται μολίβου κύβος· αὐτὰρ ὁ λάθρηι

πρὸς πέτραις ἀφέηκε βαρὺν δόλον, ἐγγύθι δ' αὐτῶν

δινεύει θαλάμων· ὁ δ' ἐσέδρακεν, αἶψα δ' ὀρινθεὶς

225

ὡρμήθη, καρῖδα δόμων ἔντοσθεν ἱκάνειν

ἐλπόμενος λεχέεσσιν ἀνάρσιον ἠδ' ἀλόχοισιν·

αἶψα δ' ἐπιθύσας ὁ μὲν ἔλπεται ἐν γενύεσσι

τίνυσθαι καρῖδος ἐπήλυσιν, οὐδ' ἐνόησεν

ὃν μόρον ἀμφιχανών· ἁλιεὺς δέ μιν αἶψα δοκεύσας

230

χαλκείαις ξυνέπειρεν ἀνακρούων γενύεσσιν

εἴρυσέ τ' ἀσχαλόωντα καὶ ὕστατον ἀσπαίροντα,

καί πού μιν τοίοισιν ἐνίπαπε κερτομίοισι·

νῦν δή, νῦν ἀλόχους τε περιφρούρευε φυλάσσων,

ὦ τάλαν, ἐν θαλάμοις τε μένων ἐπιτέρπεο νύμφαις·

235

οὐ γάρ τοι μία Κύπρις ἐφήνδανεν οὐδὲ μί' εὐνή,

ἀλλὰ μάλ' ἐν τόσσηισιν ἀγάλλεο μοῦνος ἀκοίτης

εὐναῖς· ἀλλ' ἴθι δεῦρο, γάμος δέ τοί ἐστιν ἑτοῖμος,

νυμφίε, χερσαίοιο πυρὸς λευκάμπυκος αὐγή.

τοιάδε που νείκεσσε καὶ οὐκ ἀΐοντι πιφαύσκων.

240

κίχλαι δ', εὖτε θάνηι φρουρὸς πόσις, ἐκτὸς ἰοῦσαι

πλάζονται θαλάμων, ξυνὸν δ' ἕλον ἀνέρι πότμον.

Καὶ μὴν δὴ φιλότητι καὶ ἀλλήλων ἐπαρωγῆι

ὄλλυνται γαλεοί τε κύνες καὶ φῦλα κελαινῶν

κεντροφόρων· λευκὸς μὲν ἐπ' ἀγκίστρωι πεπέδηται

245

ἰχθύς, ἀσπαλιεὺς δὲ κιών, ὅθι πηλὸς ἀϊδνὴς

ἐμβύθιος δολιχῆισιν ὑφίζεται ὀργυιῆισιν,

ἄγκιστρον καθέηκε, θοῶς δέ τις ἔσπασεν ἄτην

ἀντιάσας· ὁ μὲν αὐτίκ' ἀνέλκεται, οἱ δέ μιν ἄλλοι

φρασσάμενοι μάλα πάντες ἀολλέες ἐγγὺς ἕπονται,

250

ὄφρ' αὐτὴν ἐπὶ νῆα καὶ ἀγρευτῆρας ἵκωνται.

δὴ τότε τοὺς μὲν ἕλοις ὑποχῆς περιηγέϊ κύκλωι,

τοὺς δὲ σιδηρείοισι καταΐγδην στυφελίζων

αἰχμαῖς τριγλώχισι καὶ ἀλλοίοισι δόλοισιν·

οὐ γὰρ πρὶν φεύγουσιν ἀπότροποι, εἰσόχ' ἑταῖρον

255

ἑλκόμενον λεύσσωσιν, ὁμοῦ δ' ἐθέλουσιν ὀλέσθαι.

οἷον δ' ἀρτιφάτου παιδὸς νέκυν ἐκ μεγάροιο

τύμβον ἐς ἀμφίκλαυτον ἑοὶ στέλλουσι τοκῆες

τηλυγέτου, τῶι πολλὰ μάτην περιμοχθήσωσι·

δρυπτόμενοι δ' ὀδύνηισι τέκος περικωκύοντες

260

ἠρίωι ἐμπεφύασι καὶ οὐκ ἐθέλουσι μέλαθρα

νοστῆσαι, ξυνῆι δὲ θανεῖν δυσπενθέϊ νεκρῶι·

ὣς οἵ γ' οὐκ ἐθέλουσιν ἀνελκομένοιο λιπέσθαι,

εἰσόκεν αὐτὸν ὄλεθρον ὑπ' ἀγρευτῆρσιν ὄλωνται.

Ἄλλους δὲ ξεῖνός τε καὶ οὐκ ἐνδήμιος ἅλμης

265

εἷλεν ἔρως, χερσαῖον ἐπ' ἰχθύσιν οἶστρον ἐγείρων

ἔξαλον· ἀλλοδαπῆς φιλίης βέλος οἷον ἱκάνει

πουλύποδας σαργῶν τε γένος πέτρηισιν ἑταῖρον.

ἤτοι πουλύποδες μὲν Ἀθηναίης φιλέουσιν

ἔρνεα καὶ θαλλοῖσιν ἐπὶ γλαυκοῖσιν ἔρωτα

270

ἔσπασαν· ἦ μέγα θαῦμα πόθωι φρένα δενδρήεντι

ἕλκεσθαι λιπαροῦ τε φυτοῦ πτόρθοισι γάνυσθαι.

ἔνθα γὰρ ἀγλαόκαρπος ἁλὸς σχεδόν ἐστιν ἐλαίη,

γείτοσιν ἐν γουνοῖσιν ἐπακταίη τεθαλυῖα,

κεῖθι δὲ πουλύποδος νόος ἕλκεται, ἠΰτ' ἐπ' ἴχνος

275

Κνωσίου εὐρίνοιο κυνὸς μένος, ὅστ' ἐν ὄρεσσι

θηρὸς ἀνιχνεύει σκολιὴν βάσιν ἐξερεείνων

ῥινὸς ὑπ' ἀγγελίηι νημερτέϊ καί τέ μιν ὦκα

μάρψε καὶ οὐκ ἐμάτησεν ἑὸν δ' ἐπέλασσεν ἄνακτα·

ὣς καὶ τηλεθόωσαν ἄφαρ μάθεν ἐγγὺς ἐλαίην

280

πούλυπος, ἐκδύνει δὲ βυθῶν καὶ γαῖαν ἀνέρπει

καγχαλόων, πρέμνοισι δ' Ἀθηναίης ἐπέλασσεν·

ἔνθ' ἤτοι πρῶτον μὲν ἀγαλλόμενος περὶ ῥίζης

πυθμένας εἰλεῖται στρωφώμενος, ἠΰτε κοῦρος,

ὅστε νέον προμολοῦσαν ἑὴν τροφὸν ἀμφαγαπάζει,

285

ἀμφὶ δέ οἱ πλέκεται, κόλποις δ' ἐπὶ χεῖρας ἀείρει,

ἱμείρων δειρήν τε καὶ αὐχένα πηχύνασθαι·

ὣς ὁ περὶ πρέμνοισιν ἑλίσσεται ἔρνεϊ χαίρων.

ἔνθεν ἔπειτ' ἄκρηισιν ἐρειδόμενος κοτύληισιν

ὑψόσ' ἀνερπύζει λελιημένος, ἀμφὶ δὲ χαίτας

290

πτύσσεται, ἄλλοτε ἄλλον ἔχων κλάδον, οἷά τις ἀνὴρ

νοστήσας ξείνηθεν ἑοὺς ἀσπάζεθ' ἑταίρους

ἀθρόον ἀντιόωντας ἑλισσόμενος περὶ δειρήν·

ἢ ὥστε βλωθρῆισιν ἑλίσσεται ἀμφ' ἐλάτηισιν

ὑγρὸς ἕλιξ κισσοῖο, τιταινόμενος δ' ἀπὸ ῥίζης

295

ἑρπύζει, πάντηι δὲ περιρρέει ἀκρεμόνεσσιν·

ὣς ὅ γε γηθόσυνος λιπαροὺς περιβάλλετ' ἐλαίης

ὄρπηκας, κυνέοντι πανείκελος· ἀλλ' ὅτ' ἔρωτος

λωφήσηι, πάλιν αὖτις ἁλὸς μετὰ κόλπον ἀφέρπει,

πλησάμενος φιλότητος ἐλαιηροῦ τε πόθοιο.

300

τοῦ δή μιν καὶ ἔρωτος ἕλεν δόλος, ὡς ἐδάησαν

ἰχθυβόλοι· θαλλοὺς γὰρ ὁμοῦ δήσαντες ἐλαίης

ὅττι μάλ' εὐφυέας μόλιβον μέσον ἐγκατέθηκαν,

ἐκ δ' ἀκάτου σύρουσιν· ὁ δ' οὐκ ἀμέλησε νοήσας

πούλυπος ἀλλ' ἤϊξε καὶ ἀμφέπλεξεν ἑταίρους

305

πτόρθους· οὐδ' ἔτ' ἔπειτα καὶ ἑλκόμενός περ ἐς ἄγρην

δεσμὰ πόθων ἀνίησιν, ἕως ἔντοσθε γένηται

νηός· ὁ δ' οὐκ ἤχθηρε καὶ ὀλλύμενός περ ἐλαίην.

Σαργοὶ δ' αἰγείοισι πόθοις ἐπὶ θυμὸν ἔχουσιν,

αἰγῶν δ' ἱμείρουσιν, ὀρειαύλοις δὲ βοτοῖσιν

310

ἐκπάγλως χαίρουσι καὶ εἰνάλιοί περ ἐόντες.

ἦ σέβας οὐκ ἐπίελπτον, ὁμόφρονα φῦλα τεκέσθαι

ἀλλήλοις ὀρέων τε πάγους χαροπήν τε θάλασσαν.

εὖτε γὰρ αἰγονομῆες ἐπὶ ῥηγμῖνος ἄγωσι

μηκάδας, ἐν δίνηισι λοεσσομένας ἁλίηισιν

315

ἐνδίους, ὅτε θερμὸς Ὀλύμπιος ἵσταται ἀστήρ,

οἳ δὲ τότε βληχήν τε παρακταίην ἀΐοντες

αὐδήν τ' αἰπολίων βαρυηχέα πάντες ὁμαρτῆι

καὶ νωθεῖς περ ἐόντες ἐπειγόμενοι φορέονται

σαργοὶ καὶ θρώσκουσιν ἐπ' ἀνδήροισι θαλάσσης,

320

γηθόσυνοι, κεραὸν δὲ περισαίνουσιν ὅμιλον

ἀμφί τε λιχμάζουσι καὶ ἀθρόοι ἀμφιχέονται,

πυκνὰ κατασκαίροντες· ἔχει δ' ἄρα θαῦμα νομῆας

πρωτοδαεῖς· αἶγες δὲ φίλον χορὸν οὐκ ἀέκουσαι

δέχνυνται· τοὺς δ' οὔτις ἔχει κόρος εὐφροσυνάων.

325

οὐ τόσον ἐν σταθμοῖσι κατηρεφέεσσι νομήων

μητέρας ἐκ βοτάνης ἔριφοι περικαγχαλόωντες

πολλῆι γηθοσύνηι τε φιλοφροσύνηι τε δέχονται,

ἦμος ἅπας περὶ χῶρος ἀγαλλομένηισιν ἰωῆις

νηπιάχων κέκληγε, νόος δ' ἐγέλασσε βοτήρων,

330

ὣς κεῖνοι κεραῆισι περισπέρχουσ' ἀγέληισιν.

εὖτ' ἂν δ' εἰναλίων ἄδδην ἴσχωσι λοετρῶν,

αἱ δὲ πάλιν στείχωσιν ἐς αὔλια, δὴ τότε σαργοὶ

ἀχνύμενοι μάλα πάντες ἀολλέες ἐγγὺς ἕπονται,

κύματος ἀκροτάτοιο γέλως ὅθι χέρσον ἀμείβει.

335

ὡς δ' ὅτε τηλύγετον μήτηρ γόνον ἢ καὶ ἀκοίτην

εὐνέτις ἀλλοδαπὴν τηλέχθονα γαῖαν ἰόντα

ἀχνυμένη στέλληισι, νόος δέ οἱ ἔνδον ἀλύει,

ὅσση οἱ μεσσηγὺς ἁλὸς χύσις, ὅσσα τε κύκλα

μηνῶν· ἀκροτάτοισι δ' ἐπεμβαίνουσα θαλάσσης

340

κύμασι δακρυόεσσαν ὑπὸ στόμα γῆρυν ἵησι,

σπεύδειν λισσομένη καί μιν πόδες οὐκέτ' ὀπίσσω

ἱεμένην φορέουσιν, ἔχει δ' ἐπὶ πόντον ὀπωπάς·

ὣς κείνους καί κέν τις ὑπ' ὄμμασι δάκρυα φαίη

στάζειν οἰωθέντας ἐλαυνομένων πάλιν αἰγῶν.

345

σαργὲ τάλαν· τάχα γάρ σε κακὸν πόθον αἰπολίοισι

φημὶ συνοίσεσθαι· τοῖος νόος ἀσπαλιήων

εἰς ἀπάτην καὶ κῆρα τεοὺς ἔτρεψεν ἔρωτας.

πέτρας μὲν κείνας τεκμαίρεται ἐγγύθι γαίης

πρῶτον ἀνὴρ διδύμοισιν ἀνισταμένας κροτάφοισιν

350

ἐγγύθεν, αἳ στεινωπὸν ἁλὸς διὰ χῶρον ἔχουσιν,

αἰθέρος ἀκτίνεσσι διαυγέας, αἷς ἔνι σαργοὶ

πολλοὶ ναιετάουσιν, ὁμόκτιτον αὖλιν ἔχοντες·

ἔξοχα γὰρ πυρσοῖσιν ἐπ' ἠελίοιο γάνυνται.

ἐνθάδ' ἀνὴρ μελέεσσιν ἐφεσσάμενος δέρος αἰγός,

355

δοιὰ κέρα κροτάφοισι περὶ σφετέροισιν ἀνάψας,

στέλλεται ὁρμαίνων νόμιον δόλον, ἐς δ' ἅλα βάλλει

κρείασιν αἰγείοισιν ὁμοῦ κνίσσηι τε λιπήνας

ἄλφιτα· τοὺς δ' ὀδμή τε φίλη δολόεσσά τ' ἐσωπὴ

φορβή τ' εὐδώρητος ἐφέλκεται, οὐδέ τιν' ἄτην

360

ἐν φρεσὶν ὁρμαίνουσιν, ἀγαλλόμενοι δὲ μένουσιν

αἰγὶ περισαίνοντες ἐοικότα δήϊον ἄνδρα·

δύσμοροι, ὡς ὀλοοῖο τάχ' ἀντιόωσιν ἑταίρου,

οὐ φρεσὶν αἰγείηισιν ἀρηρότος· αὐτίκα γάρ σφιν

ῥάβδον τε κραναὴν ὁπλίζεται ἠδὲ λίνοιο

365

ὁρμιὴν πολιοῖο, βάλεν δ' ὑπὲρ ἀγκίστροιο

χηλῆς αἰγείης κρέας ἔμφυτον· οἱ μὲν ἐδωδὴν

ἐσσυμένως ἥρπαξαν, ὁ δ' ἔσπασε χειρὶ παχείηι

αὖ ἐρύων· εἰ γάρ τις ὀΐσεται ἔργα δόλοιο,

οὐκ ἂν ἔτ' ἐμπελάσειε καὶ εἰ λασιότριχας αὐτὰς

370

αἶγας ἄγοι, φεύγουσι δ' ἀποστύξαντες ὁμαρτῆι

καὶ μορφὴν καὶ δαῖτα καὶ αὐτῆς ἔνδια πέτρης·

εἰ δὲ λάθοι καὶ κραιπνὸν ἔχοι πόνον, οὔ κέ τις ἄγρης

λειφθείη, πάντας δὲ δαμάσσεται αἰγὸς ὀπωπή.

Ἄλλος δ' αὖ σαργοῖσι μέλει πόθος εἴαρος ὥρηι

375

ἀλλήλων, εὐνῆς δὲ γάμων πέρι δηριόωνται·

πολλαῖς δ' εἷς ἀλόχοις πέρι μάρναται· ὃς δέ κεν ἀλκῆι

νικήσηι, πάσηισιν ἐπάρκιος ἔπλετ' ἀκοίτης,

πέτρας δ' εἰσελάει θῆλυν στόλον· ἔνθ' ἁλιῆες

κύρτον ἐτεχνήσαντο βαθύν, περιηγέα πάντηι·

380

τὸν δὲ φυτῶν λάχνηισι περὶ στόμα πάντα πύκασσαν,

μύρτων ἢ δάφνης εὐώδεος ἠέ τευ ἄλλου

πτόρθοισιν θαλεροῖσιν ἐπισταμένως σκιάσαντες.

τοὺς δ' οἶστρος ποτὶ μῶλον ἐπώρορεν εὐνητῆρας

μάρνασθαι, πολλὴ δὲ γαμήλιος ἵστατ' Ἐνυώ.

385

ἀλλ' ὅτ' ἀριστεύσας τις ἕληι κράτος, αὐτίκα πέτρην

παπταίνει γλαφυρήν, ἀλόχοις δόμον, ἐς δ' ἴδε κύρτον

κείμενον, εὐφύλλοισιν ἐπηρεφὲ ἀκρεμόνεσσιν,

ἔνθ' ἐλάει νυμφεῖον ἑὸν χορόν· αἱ μὲν ἔπειτα

κύρτον ἔσω δύνουσιν, ὁ δ' ἔκτοθι πάντας ἐρύκει

390

ἄρσενας, οὐδέ τιν' ἄλλον ἐᾶι νύμφηισι πελάσσαι.

ἀλλ' ὅταν ἐμπλήσηι πλεκτὸν δόλον, ὕστατος αὐτὸς

ἐς θάλαμον προὔτυψεν, ἀνέκβατον Ἄϊδος εὐνήν.

ὡς δ' ὅτε μηλονόμος τις ἀνὴρ βοτάνηθεν ἐλαύνων

εἰροπόκους ἀγέλας ἀνάγει πάλιν, ἐν δὲ θυρέτροις

395

ἱστάμενος σταθμοῖο νόωι πεμπάζεται οἰῶν

πληθὺν εὖ διέπων, εἴ οἱ σόα πάντα πέλονται,

πώεσι δ' εἰλομένοισι περιπλήθουσα μὲν αὐλὴ

στείνεται, ὑστάτιος δὲ μετά σφισιν ἔσσυτο ποιμήν·

ὣς αἱ μὲν προπάροιθεν ἔσω κοίλοιο μυχοῖο

400

θηλύτεραι κατέδυσαν, ὁ δ' ὕστερος ἔνθορ' ἀκοίτης,

δειλαίηις ἅμα δειλὸς ἐπισπεύδων ἀλόχοισι.

τοῖα μὲν ἐν νεπόδεσσιν ἔρως ἐστήσατ' ἄεθλα,

τοίαις δ' ἐξαπάτηισιν ἐρωμανέεσσιν ὄλοντο.

Ἵππουροι δ' ὅτε κέν τι μετ' οἴδμασιν ἀθρήσωσι

405

πλαζόμενον, τῶι πάντες ἀολλέες ἐγγὺς ἕπονται·

ἔξοχα δ', ὁππότε νῆα διαραισθεῖσαν ἀέλλαις,

αἰνὰ Ποσειδάωνος ἀμειλίκτοιο τυχοῦσαν,

δασσάμενον μέγα κῦμα διακριδὸν ἄλλοθεν ἄλλα

δοῦρα φέρηι λώβηισι πολυσχιδέεσσι λυθέντα.

410

τῆμος δ' ἱππούρων ἀγέλαι πινάκεσσι θεούσαις

ἑσπόμεναι μεθέπουσιν· ὁ δ' ἐγκύρσας ἁλιήων

πολλὴν ῥηϊδίως ἄγρην ἕλεν ἠδ' ἀμέγαρτον.

ἀλλὰ τὸ μὲν ναύτηισιν ἀλεξήσειε Κρονίων

ἐμβύθιος, νῆες δὲ διὰ πλατὺ κῦμα θέοιεν

415

αὔραις εὐκήλοισιν ἀπήμονες ἠδ' ἀτίνακτοι,

φόρτον ἀμοιβαίοισι μετερχόμεναι καμάτοισιν,

ἱππούροις δ' ἀλλοῖα νοήματα τεχνήσασθαι

ἐστίν, ἀπημοσύνηι δὲ νεῶν μεταβαινέμεν ἄγρην.

Συμφερτοὺς δονάκων φακέλους ἅμα γυρώσαντες

420

δίναις ἐγκατέθηκαν, ἔνερθε δὲ λᾶαν ἔδησαν

βριθὺν ὑφορμιστῆρα· τὰ μὲν μάλα πάντα καθ' ὕδωρ

ἀτρέμα δινεύουσι· φιλόσκια δ' αὐτίκα φῦλα

ἱππούρων ἀγεληδὸν ἀγείρεται, ἀμφὶ δὲ νῶτα

τερπόμενοι δονάκεσσιν ἀνατρίβουσι μένοντες·

425

τοῖς δὲ τότ' ἀσπαλιῆες ἐπιπλώουσιν ἑτοίμην

εἰς ἄγρην, ἄγκιστρα δ' ὑπ' εἴδασιν ὁπλίσσαντες

πέμπουσ', οἱ δ' ἐρύουσιν ἅμα σπεύδοντες ὄλεθρον.

ὡς δὲ κύνας βρώμηισιν ἀνὴρ ἐπὶ μῶλον ὀρίνει

δινεύων μέσσοισιν ἑλώρια, τοὶ δ' ἐπὶ γαστρὶ

430

ἔξοχα μαργαίνοντες ὑποφθαδὸν ἅρπαγι λύσσηι

ἀλλήλους προθέουσι καὶ ἐς χέρα παπταίνουσιν

ἀνδρός, ὅπηι ῥίψειεν, ἔρις δ' ἀναφαίνετ' ὀδόντων·

ὣς οἵ γ' ἀγκίστροισιν ἐπαΐσσουσιν ἑτοίμως.

ῥηϊδίως δ' ἀγρευτὸν ἐρύσσεαι ἄλλον ἐπ' ἄλλωι

435

κραιπνὸς ἐών· αὐτοὶ γὰρ ἐπισπεύδουσ' ἁλιήων

μᾶλλον, ὑπ' ἀφραδίηισιν ἑὸν μόρον ἐγκονέοντες.

Τοίηι ἐπιφροσύνηι καὶ πομπίλον ἀγρώσσονται·

καὶ γὰρ τοῖς ἴσον ἦτορ ἐπὶ σκιεροῖσι πόθοισι.

Τευθίσι δ' ἄτρακτόν τις ἀνὴρ ἐπιμηχανόωιτο,

440

ἐντύνων κλωστῆρι πανείκελον· ἀμφὶ δ' ἄρ' αὐτῶι

πυκνὰ καταζεύξειεν ἀνακλίνων γενύεσσιν

ἄγκιστρ' ἀλλήλοισι παρασχεδόν, οἷς ἔπι σῶμα

ποικίλον ἐμπείρειεν ἰουλίδος, ὕπτια χαλκοῦ

δήγματ' ἐπικρύπτων, γλαυκοῖς δ' ἐνὶ βένθεσι λίμνης

445

τοῖον ἀναψάμενος σύροι δόλον· ἡ δ' ἐσιδοῦσα

τευθὶς ἐφωρμήθη τε καὶ ἀμφιέπουσα πιέζει

ἰκμαλέοις θυσάνοις, ἐπάγη δ' ἐνὶ χείλεσι χαλκοῦ·

οὐδ' ἔτι καὶ μεμαυῖα λιπεῖν δύνατ', ἀλλ' ἀέκουσα

ἕλκεται, αὐτόπλεκτον ἑὸν δέμας ἀμφιβαλοῦσα.

450

Καὶ μέν τις λιμένεσσι παρ' ἀκλύστοισι θαλάσσης

ἄγρην ἐγχελύων τεχνήσατο κοῦρος ἀθύρων.

ἔντερον οἰὸς ἑλὼν περιμήκετον ἧκε καθ' ὕδωρ

ἐκτάδιον, δολιχῆισιν ἀλίγκιον ὁρμιῆισιν·

ἡ δ' ἐσιδοῦσ' ἐπόρουσε καὶ ἔσπασε· τὴν δὲ χανοῦσαν

455

ἔγνω καὶ μήλειον ἄφαρ κύρτωσεν ἀϋτμῆι

ἔγκατον ἐμπνείων· τὸ δ' ἀνίσταται ἄσθματι λάβρωι

οἰδαλέον, πλῆσεν δὲ τιταινόμενον στόμα δειλῆς

ἐγχέλυος· πνοιῆι δὲ περιστένεται μογέουσα

ἀνδρομέηι, δέδεται δὲ καὶ ἱεμένη περ ἀλύξαι,

460

εἰσόκεν οἰδαίνουσα καὶ ἄσχετον ἀσθμαίνουσα

ὑψόσ' ἀναπλώσηι καὶ ὑπ' ἀγρευτῆρι γένηται.

ὡς δ' ὅτε τις πλείου πειρώμενος ἀμφιφορῆος

αὐλὸν ἔχων ἤρεισεν ὑπὸ στόμα φυσητῆρα,

ἄσθματι δ' αὖ ἐρύει μέθυος ποτὸν ἔμπαλιν ἕλκων

465

χείλεσιν ἀκροτάτοις, τὸ δ' ἀνατρέχει ἀνδρὸς ἀϋτμῆι·

ὣς αἵ γ' ἐγχέλυες πνοιῆς ὕπο κυμαίνουσαι

ἕλκονται δολίοιο ποτὶ στόμα φυσητῆρος.

Ἔστι δέ τις νεπόδων δειλὸς καὶ ἄκικυς ὅμιλος,

ἀβληχρῆς ἀφύης ἀδινὸν γένος, αἳ καλέονται

470

ἐγγραύλεις· ἀγαθὴ δὲ βόσις πάντεσσιν ἔασιν

ἰχθύσιν· αἰεὶ δέ σφιν ἐνὶ φρεσὶ φῦζα δέδηε,

πάντα δ' ὑποτρομέουσι, σὺν ἀλλήλαις δὲ χυθεῖσαι

σωρηδὸν μίμνουσι καὶ ἀθρόαι ἐμπεφύασιν,

ἠΰτ' ἀναγκαίοιο βίην δεσμοῖο φέρουσαι·

475

οὐδέ κε μητίσαιο διάκρισιν εὐρέος ἐσμοῦ

οὐδὲ λύσιν· τοῖον γὰρ ἐν ἀλλήληισιν ἔχονται.

πολλάκι μὲν καὶ νῆες ἐν ἕρμασιν ἠΰτ' ἔκελσαν

κείναις, πολλάκι δέ σφιν ἐνιπλήσσουσιν ἐρετμοῖς

κληΐδων ἐλατῆρες, ἐνέσχετο δ' ἱεμένη περ

480

κώπη, πετραίης ἅτε χοιράδος ἀντιτυχοῦσα·

καί πού τις βουπλῆγα βαρύστομον ἰθὺς ἀείρας

ἐγγραύλεις ἐτίναξε καὶ οὐ διέκερσε σιδήρωι

στῖφος ἅπαν, βαιὴν δ' ἀγέλης ἀπεδάσσατο μοῖραν·

καὶ τῆς μὲν κεφαλὴν πέλεκυς τάμε, τὴν δ' ἐκόλουσεν

485

οὐρῆς, τὴν δ' ἤμησε μέσην, τὴν δ' εἷλεν ἅπασαν.

οἰκτρὸν ἰδεῖν μογεροῖσιν ἐοικότα σώματα νεκροῖς.

αἱ δ' οὐδ' ὣς ἐλάθοντο καὶ οὐκ ἀνέηκαν ἔχουσαι

δεσμὸν ἑόν· τοῖός τις ἐπί σφισι γόμφος ἄρηρε.

καί κέν τις παλάμηισιν ἅτε ψαμάθοιο βαθείης

490

ἀντιάσας κείνηισιν ἐπ' ἰχθύσιν ἀμήσαιτο.

τὰς δ' ὁπότε φράσσωνται ἐπί σφισι πεπτηυίας

ἰχθυβόλοι, κοίληισι περιπτύσσουσι σαγήναις

ἀσπασίως, πολλὴν δὲ ποτὶ ῥηγμῖνας ἄγουσιν

ἄγρην νόσφι πόνοιο καὶ ἄγγεα πάντ' ἀφύηισιν

495

ἔν τ' ἀκάτους ἔπλησαν, ἐπ' ἠϊόσι δὲ βαθείαις

θημῶνας νήησαν, ἀπειρεσίην χύσιν ἄγρης.

οἷον δ' ἐργατίναι Δηοῦς πόνον ἐκτελέσαντες,

πνοιῆις χερσαίοις τε διακρίναντες ἐρετμοῖς

καρπόν, ἐϋτροχάλοιο μέσον κατὰ χῶρον ἀλωῆς

500

πολλὸν ἐνηήσαντο, περιπλήθουσα δὲ πάντηι

πυροδόκος στεφάνη λευκαίνεται ἔνδον ἀλωῆς·

ὣς τότ' ἀπειρεσίηισι περιπληθὴς ἀφύηισιν

ὀφρὺς ἀγχιάλου λευκαίνεται αἰγιαλοῖο.

Φῦλα δὲ πηλαμύδων ἐκ μὲν γένος εἰσὶ θαλάσσης

505

Εὐξείνου, θύννης δὲ βαρύφρονος εἰλείθυιαι·

κεῖναι γάρ, Μαιῶτις ὅπηι ξυμβάλλεται ἅλμηι,

ἀγρόμεναι λιμναῖον ὑπὸ στόμα καὶ δονακῆας

ὑδρηλοὺς ὠδῖνος ἐπαλγέος ἐμνήσαντο·

καὶ τὰ μὲν ὅσσα κίχωσι μεταδρομάδην κατέδουσιν

510

ὠά, τὰ δ' ἐν δονάκεσσι καὶ ἐν σχοίνοισι μένοντα

πηλαμύδων ἀγέλας ὥρηι τέκεν· αἱ δ' ὅτε κῦμα

πρῶτον ἐπιψαίρωσι πόροιο τε πειρήσωνται,

ξεῖνον ἁλὸς σπεύδουσι μετὰ πλόον, οὐδ' ἐθέλουσι

μίμνειν ἔνθ' ἐγένοντο καὶ ἠβαιαί περ ἐοῦσαι.

515

Θρηΐκιος δέ τίς ἐστιν ἁλὸς πόρος, ὅντε βάθιστον

φασὶ Ποσειδάωνος ἐνὶ κλήροισι τετύχθαι·

ἐκ τοῦ καί τε Μέλας κικλήσκεται, οὐδέ ἑ λάβροι

λίην οὐδ' ὑπέροπλοι ἐπιθρώσκουσιν ἀῆται·

ἐν δ' ἄρα οἱ κευθμῶνες ὑποβρύχιοι πεφύασι

520

κοῖλοι, πηλώεντες, ἀθέσφατοι, οἷς ἔνι πολλὰ

τίκτεται, ἠβαιοῖσιν ὅσ' ἰχθύσι δαῖτας ὀφέλλει.

ἔνθα καὶ ἀρτιγόνοισι πέλει πρώτιστα κέλευθα

πηλαμύδων ἑσμοῖσιν, ἐπεὶ περιώσιον ἄλλων

εἰναλίων φρίσσουσι δυσαέα χείματος ὁρμήν·

525

χεῖμα δὲ πηλαμύδεσσιν ἀπαμβλύνει φάος ὄσσων.

ἔνθα δ' ἐν εὐρωποῖσιν ἁλὸς λαγόνεσσι πεσοῦσαι

αὔτως δηθύνουσιν, ἀεξόμεναι δὲ μένουσι

λαρὸν ἔαρ· τῆι δέ σφι καὶ ἵμερος ἄνεται εὐνῆς·

πλησάμεναι δὲ τόκοιο παλίμποροι αὖτις ἵενται

530

πατρῶιον μετὰ κῦμα, μόγον δ' ἀπὸ γαστρὸς ἔθεντο.

Τὰς δ' ἤτοι Μέλανος μὲν ὑπὲρ βαθὺ λαῖτμα πόροιο

Θρήϊκες ἀγρώσσουσιν ἀπηνέϊ χείματος ὥρηι,

θήρην ἀργαλέην καὶ ἀτερπέα, δηϊοτῆτος

θεσμὸν ὑφ' αἱματόεντα καὶ ἄγριον αἶσαν ὀλέθρου.

535

ἔστι τις οὐ δολιχὴ μὲν ἀτὰρ πάχος ὅττι μεγίστη,

μῆκος ὅσον πῆχυς, στιβαρὴ δοκίς· ἐν δέ οἱ ἄκρηι

πολλὴ μὲν μολίβοιο χύσις, πολλαὶ δὲ σιδήρου

αἰχμαὶ τριγλώχινες ἐπασσύτεραι πεφύασι·

πεῖσμα δέ μιν περίμηκες ἐΰπλοκον ἀμφιβέβηκε.

540

δουρὶ δ' ἀναπλώσαντες, ἁλὸς πόρος ἔνθα βάθιστος,

ἐς βυθὸν ἠερόεντα περικρατὲς ἧκαν ἔνερθε

πυθμένος εἰλατίνου κρατερὸν σθένος· αἶψα δὲ ῥιπῆι

σπερχόμενον, μολίβωι τε καταρρεπὲς ἠδὲ σιδήρωι,

σεύεται ἐς νεάτας ῥίζας ἁλός, ἔνθ' ἀμενηναῖς

545

πηλαμύσι προὔτυψεν ἐν ἰλύσι πεπτηυίαις·

σὺν δ' ἕλε σύν τ' ἐτόρησεν ὅσον κίχε δειλὸν ὅμιλον.

οἱ δὲ θοῶς ἀνέρυσσαν ἐληλαμένας περὶ χαλκῶι

παλλομένας ἐλεεινὰ σιδηρείηις ὀδύνηισι.

τὰς δέ τις εἰσορόων καί κεν θρασυκάρδιος ἀνὴρ

550

οἰκτείραι θήρης τε δυσαγρέος ἠδὲ μόροιο·

τῆς μὲν γὰρ λαγόνεσσιν ἐλήλατο δουρὸς ἀκωκή,

τῆς δὲ κάρη ξυνέπειρε θοὸν βέλος, ἡ δ' ὑπὲρ οὐρὴν

οὔτασται, νηδὺν δ' ἑτέρης, ἄλλης δ' ἕλε νῶτα

δριμὺς ἄρης, ἄλλη δὲ μέσον κενεῶνα πέπαρται.

555

ὡς δ' ὁπότε, κρινθέντος ἐνυαλίοιο κυδοιμοῦ,

δουριφάτους κονίης τε καὶ αἵματος ἐξανελόντες

εὐνὴν ἐς πυρόεσσαν ἑοὶ στέλλωσιν ἑταῖροι

μυρόμενοι· τὰ δὲ πολλὰ καὶ αἰόλα σώμασι νεκρῶν

ἕλκεα παντοῖαί τε βολαὶ πλήθουσιν Ἄρηος·

560

ὣς καὶ πηλαμύδεσσιν ἐπιπρέπει ἕλκεα πάντηι,

εἴδωλον πολέμοιο, φίλον γε μὲν ἀσπαλιεῦσιν.

Ἄλλοι δ' αὖ κούφοισι λίνοις ἕλον ἔθνε' ἀφαυρῶν

πηλαμύδων· αἰεὶ γὰρ ἀνὰ κνέφας, ὅττι κεν ἅλμηι

ἐμπίπτηι, τρομέουσι, φόβον δ' ὀρφναῖον ἔχουσιν·

565

ὄρφνηι δ' ἀγρώσσονται, ἀτυζόμεναι κατὰ βένθος.

δίκτυα γὰρ μάλα κοῦφα λίνων στήσαντες ἐλαφρῶν

κυκλόσε δινεύουσι, βίηι θείνοντες ἐρετμοῖς

νῶτον ἁλός, κοντοῖς τε καταΐγδην κτυπέουσιν·

αἱ δ' ὑπὸ μαρμαρυγῆς ταχυήρεος ἠδ' ὁμάδοιο

570

φυζαλέαι θρώσκουσι, λίνου δ' εἰς κόλπον ἵενται

ἀτρέμας ἑστηῶτος, ὀιόμεναι σκέπας εἶναι,

νήπιαι, αἳ δούποιο φόβωι μόρον εἰσεπέρησαν.

ἔνθ' οἱ μὲν σχοίνοισιν ἐπισπέρχουσ' ἑκάτερθε,

δίκτυον ἐξερύοντες ἐπ' ἠιόνας· αἱ δ' ὁρόωσαι

575

σχοίνους κινυμένας, ἀνεμώλια δείματ' ἔχουσαι,

εἰλόμεναι πτήσσουσι καὶ ἀθρόαι ἐσπείρηνται.

πολλά κεν ἀγραίοισι τότ' ἀρήσαιτο θεοῖσι

δικτυβόλος, μήτ' οὖν τι θορεῖν ἔκτοσθε λίνοιο,

μήτε τι κινύμενον δεῖξαι πόρον· ἢν γὰρ ἴδωνται

580

πηλαμύδες, τάχα πᾶσαι ὑπὲρ κούφοιο λίνοιο

ἐς βυθὸν ἀΐσσουσι καὶ ἄπρηκτον λίπον ἄγρην.

εἰ δ' οὔ σφι μακάρων τις ἁλιπλάγκτων νεμεσήσει,

πολλάκι καὶ τραφερῆς ὑπὲρ ἠιόνος ἑλκυσθεῖσαι

ἔξαλοι οὐκ ἐθέλουσι λιπεῖν λίνον, ἀλλ' ἐνέχονται,

585

αὐτὴν μήρινθον πολυδινέα πεφρικυῖαι.

ὧδε καὶ ἐν ξυλόχοισιν ὀρέστεροι ἀγρευτῆρες

εἷλον ἀναλκείην ἐλάφων εὐαγρέϊ τέχνηι,

μηρίνθωι στέψαντες ἅπαν δρίος· ἀμφὶ δὲ κούφων

ὀρνίθων δήσαντο θοὰ πτερά· ταὶ δ' ἐσορῶσαι

590

ἠλέματα πτώσσουσι κενὸν φόβον, οὐδὲ πελάσσαι

μαψιδίως πτερύγεσσιν ἀτυζόμεναι μεμάασιν,

εἰσόκε θηρητῆρες ἐπαΐξαντες ἕλωσι.

Καὶ μέν τις δύπτης ἁλίων εὐμήχανος ἔργων

νόσφι δόλου παλάμηισιν ἐπαΐξας ἕλεν αὐταῖς

595

ἰχθῦς, ἠΰτε χέρσον ἀμειβόμενος πόρον ἅλμης,

σαργόν τε τρέσσαντα φόβωι δειλήν τε σκίαιναν.

σαργοὶ μὲν δείσαντες ἀολλέες ἐς μυχὸν ἅλμης

εἰλόμενοι πτήσσουσιν, ἐπ' ἀλλήλαις δὲ κέχυνται,

δόχμιαι ἀμφιπεσόντες, ἀναφρίσσουσι δ' ἀκάνθαις

600

νῶτα μετακλίνοντες, ἅτε σκολόπεσσιν ἁπάντηι

φραξάμενοι πυκινῆισι περίδρομον ἕρκος ἀλωῆς

ἀγρονόμοι, σίντηισι μέγαν πόνον· οὐδέ κεν ἄν τις

ἐσβαίη· σκῶλοι γὰρ ἐρητύουσι κέλευθα·

ὣς κείνοις οὐκ ἄν τις ἐνιχρίμψειεν ἑτοίμως,

605

οὐδ' ἐπὶ χεῖρα βάλοι· περὶ γὰρ φρίσσουσι κελαιναὶ

πρόκροσσαι πυκινῆισιν ὑπὸ σταλίκεσσιν ἄκανθαι.

ἀλλά τις ἰδμοσύνηισιν ἀνὴρ ὑπὸ κεύθεα πόντου

ἐσσυμένως δύοιτο, περιφράζοιτο δὲ πάντηι

σαργούς, ἔνθα κάρη τε καὶ οὐραίη κλίσις αὐτῶν·

610

χεῖρα δ' ὑπὲρ κεφαλῆισι βαλὼν καθύπερθεν ἀκάνθας

ἦκα καταρρέξειεν ἐπικλίνοι τε πιέζων·

οἱ δ' αὔτως μίμνουσιν ἀρηρότες ἀλλήλοισιν

ἀστεμφεῖς, προβολῆισι πεποιθότες ὀξείηισιν·

ἔνθα δύω παλάμηισιν ἀνὴρ ἑκάτερθεν ἀείρας

615

αὖτις ἀναπλώει τελέσας πανεπίκλοπον ἔργον.

Πετραίην δὲ σκίαιναν ἐπὴν φόβος ἦτορ ἵκηται,

ἐσσυμένως σπιλάδεσσιν ἐπέσσυτο καί τινα κοίλην

χειὴν εἰσεπέρησε περίδρομον ἠὲ χαράδρην,

ἢ ποίαις ἁλίηισιν ὑπέδραμεν, ἠὲ καὶ ὑγροῖς

620

φύκεσιν· οὐ γάρ οἵ τι μέλει σκέπας, οἷον ἅπασαν

δεξάμενον ῥύσαιτο, κάρη δ' ἄρα δίζεται οἶον

φράξασθαι, κεφαλὴν δὲ κατακρύψασα καὶ ὄσσε

ἔλπεται οὐχ ὁρόωσα λαθεῖν ὁρόωντος ἐφορμήν.

ὡς δέ τις ὠμηστῆρος ἐπεσσυμένοιο λέοντος

625

βουβαλὶς ἐν λόχμηισι κάτω τρέψασα κάρηνον

μαψιδίην φυλακὴν προτιβάλλεται, οὔθ' ὁράασθαι

ἔλπεται, εἰσόκε δή μιν ἐπαΐξας ὀλοὸς θὴρ

δαρδάψηι· τῆς δ' ἦτορ ὁμοίϊον, οὐδὲ κάρηνον

ἀγκλίνει, δοκέει δὲ καὶ ὀλλυμένη περ ἀλύξαι.

630

τοῖα δὲ καὶ Λιβύης πτερόεν βοτὸν ἀγκυλόδειρον

νήπια τεχνάζει· μελέη δέ οἱ ἔπλετο τέχνη·

ὣς ἀταλὴ μελέηισιν ὑπ' ἐλπωρῆισι σκίαινα

κέκρυπται· τάχα γάρ μιν ἐρυσσάμενος παλάμηισιν

ἀγρευτὴρ ἀνέδυ τε καὶ ἀφραίνουσαν ἔφηνε.

635

Τόσσα μὲν ἰχθυβόλων ἐδάην ἁλιεργέα τέχνης

δήνεα, καὶ τόσσοισιν ἐπ' ἰχθύσι πικρὸν ὄλεθρον·

τοὺς δ' ἄλλους ξύμπαντας ὁμοίϊος αἶσα κιχάνει

κύρτων τ' ἀγκίστρων τε βαθυπλεκέος τε λίνοιο

ῥιπῆς τε τριόδοντος, ὅσ' ἀνδράσιν ἔντεα τέχνης.

640

τοὺς μὲν ὑπηματίους, τοὺς δ' ἕσπερος εἷλε δαμέντας,

εὖτ' ἂν ὑπὸ πρῶτον νυκτὸς κνέφας ἀσπαλιῆες

πυρσὸν ἀναψάμενοι, γλαφυρὸν σκάφος ἰθύνοντες,

ἰχθύσιν ἀτρεμέουσιν ἀείδελον αἶσαν ἄγωσιν.

ἔνθ' οἱ μὲν πεύκης λιπαρῆι φλογὶ καγχαλόωντες

645

ἀμφ' ἀκάτωι θύνουσι, κακὸν δ' ἴδον ἑσπέριον πῦρ,

ῥιπῆς τριγλώχινος ἀμειλίκτοιο τυχόντες.

Ἔστι δέ τις θήρης ἕτερος νόμος ἰχθυβόλοισι

φαρμάκταις, οἳ λυγρὸν ἐπ' ἰχθύσι μητίσαντο

φάρμακον, ὠκύμορον δὲ τέλος νεπόδεσσιν ἔθηκαν.

650

οἱ δ' ἤτοι πρῶτον μὲν ἐπασσυτέραις βολίδεσσι

κοντῶν τε ῥιπῆισι καὶ αἰκίηισιν ἐρετμῶν

εἱλεῦσιν νεπόδων δειλὰς στίχας εἰς ἕνα χῶρον

κοιλοφυῆ, κευθμῶσιν ὑπαγνύμενον θαμέεσσιν·

ἔνθ' οἱ μὲν δύνουσιν ὑπὸ γλαφυρῆις σπιλάδεσσι,

655

τοὶ δὲ περιστήσαντο λίνων εὐερκέα πάντηι

δίκτυα κυκλώσαντες, ἅτ' ἀνδράσι δυσμενέεσσι

διπλὰ περιπροβαλόντες ἀνάρσια τείχεα πέτρης.

καὶ τότ' ἀνὴρ ἄργιλον ὁμοῦ πίειραν ἀείρας

ῥίζαν θ', ἣν κυκλάμινον ἐφήμισαν ἰητῆρες,

660

μίξας ἐν παλάμηισι δύω φυρήσατο μάζας·

πόντωι δ' ἐγκατέπαλτο λίνων ὕπερ, ἀμφὶ δ' ἄρ' αὐταῖς

κοιλάσι καὶ θαλάμηισι δυσαέα φάρμακ' ἄλειψε

χρίσματος ἐχθοδοποῖο καὶ ἐξεμίηνε θάλασσαν.

καὶ τὸν μὲν παλίνορσον ὀλέθρια φαρμάξαντα

665

δέξατο ναῦς· τοὺς δ' αἶψα κακὴ καὶ ἀνάρσιος ὀδμὴ

πρῶτα μὲν ἐν θαλάμηισιν ἱκάνεται· ἀχλύϊ δ' ὄσσε

καὶ κεφαλὴ καὶ γυῖα βαρύνεται, οὐδὲ δύνανται

μίμνειν ἐν κευθμῶσιν, ἀτυζόμενοι δὲ χέονται

ἐκτὸς ἀπὸ σπιλάδων· ἡ δέ σφισι πουλὺ θάλασσα

670

πικροτέρη· τοῖον γὰρ ἐν οἴδμασι πῆμα πέφυρται.

οἱ δ' ὥστ' οἰνοβαρεῖς, ὀλοῆι μεθύοντες ἀϋτμῆι,

πάντηι δινεύουσι καὶ οὔποθι χῶρον ἔχουσι

λειπόμενον κακότητος, ἐπαΐγδην δὲ λίνοισι

σπερχόμενοι πίπτουσι, διεκθορέειν μεμαῶτες·

675

ἀλλ' οὔ τις χαλεπῆς ἄτης λύσις οὐδ' ἀλεωρή·

πολλῆι δὲ ῥιπῆι τε καὶ ἅλματι κυμαίνονται

τειρόμενοι· τὸ δὲ πολλὸν ἐπιτρέχει Ἀμφιτρίτηι

ὀλλυμένων φύσημα, τό τ' ἰχθύσιν ἔπλετο δειλοῖς

οἰμωγή· τοὶ δ' ἐκτὸς ἐπ' ἄλγεσιν ἀσπαλιῆες

680

τερπόμενοι μίμνουσιν ἀκηδέες, εἰσόκε σιγὴ

πόντον ἕληι, φλοίσβου τε καὶ ἀργαλέοιο κυδοιμοῦ

παύσωνται, στονόεσσαν ἀποπνεύσαντες ἀϋτμήν.

καὶ τότ' ἀπειρέσιον νεκύων ἐρύουσιν ὅμιλον

ξυνῶι τεθνηῶτας ὁμοῦ λωβήτορι πότμωι.

685

ὡς δ' ὅτε δυσμενέεσσιν ἐπιστήσωνται Ἄρηα,

φροῦδον ἐελδόμενοι ῥαῖσαι πόλιν, οὐδ' ἀνιεῖσι

πήματα βουλεύοντες ἐπί σφισιν, ἀλλὰ καὶ ὕδωρ

κρηνάων φάρμαξαν ὀλέθριον· οἱ δ' ἐπὶ πύργοις

λιμῶι τ' ἀργαλέωι καὶ ὀϊζύϊ μοχθίζοντες

690

ὕδατί τ' ἐχθοδοπῶι στυγερὸν καὶ ἀεικέα πότμον

ὄλλυνται, νεκύων δὲ πόλις πέπληθεν ἅπασα·

ὣς οἱ λευγαλέωι τε μόρωι καὶ ἀδευκέϊ πότμωι

ἀνδράσι φαρμάκτηισιν ὑποδμηθέντες ὄλοντο.