Scaenica progymnasmata

hoc est ludicra praeexercitamenta

Actus IV

____________________________________________________________

Actus quartus.

Dromo. Petrvcivs.

Dromo. Salve perite iuris et miseris pater,

Patrone, consul, rhetor et legum sciens.

Petrvcivs. Non admodum misero pater, sed diviti.

Nam liberi, uxor et domus multis egent,

300

Quos cogor educare mercenarius,

Quare nihil me pauper unquam divitat.

At vade pauper. Abi, miser me nil beat.

Dromo. Quid? si lucri ex causa tibi quid nascitur?

Petrvcivs. Potest quidem hoc, sed cedo quid negotii est?

305

Dromo. Nosti Danistam? Petrvcivs. Feneratorem malum?

Novi. Dromo. Trahit nunc me ante iudicem sagax.

Petrvcivs. Quare? nam oportet sciscitari singula.

Dromo. Meo magistro quid referre debui

Octo aureis sumptis, eos non tradidi,

310

Sed credito mercem recepi et vendidi.

Nunc postulant uterque, utrisque pernego.

Nequeunt probare uterque propositum suum.

Petrvcivs. Causam bonam foves, si dimidium dabis

Octo aureorum, at est secus si non dabis.

315

Dromo. Cui darem? Petrvcivs. Mihi patrono, nam mea

Opera solutus eris ab hac instantia.

Dromo. Duos dabo, miserere paupertatulae.

Petrvcivs. Fiat. Cave nil nisi Ble respondeas.

Si quaero quae, tu redde Ble atque aliud nihil.

320

Dromo. Faciam. Petrvcivs. Duos mihi polliceris aureos?

Dromo. Promitto, dummodo vicero. Petrvcivs. Modo viceris.

Eamus huc. Iudex tribunal occupat.

Minos. Danista. Petrvcivs. Dromo.

Minos. Praeco, iube silentium. Adversarii

Vbi sunt? Abest nomencalator nominum.

325

Dromo. Compareo, iudex, et aio quod Dromo

Vlnas recepit panni adusque quindecim

Metiente me pretiique nil mihi solverit.

Cogatur ergo octo aureos persolvere.

Minos. Quid tu taces? Dromo. Ble. Petrvcivs. Apparet hic surdus miser.

330

Minos. Vade hinc Petruci, patrocinare surdo huic.

Petrvcivs. Ducendus, haud vocandus est, id sentio.

Minos. Curate vos causidici, ut unusquisque sit

Cum instructionibus paratus litium,

Ne ut antea turbemur in processibus.

335

Sed introit Petrucius iam, quem prius

Audire et expedire stat sententia.

Petrvcivs. Minos, miser surdaster atque mutus hic

Nequit fateri aut diffiteri nec loqui.

Sed consulo, Danista causam testibus

340

(Si vincere optat et obtinere) iam probet.

Danista. Taceatne sive loquatur, id refert nihil.

Ego solus hoc sibi solitario dedi.

Igitur probare nil queo, sed hunc peto

Iurare decisorium et calumniam.

345

Minos. Petruci, eum adduc, ut vel hunc interrogem.

Homo, Danistae quid respondendum putas?

Dromo. Ble. Minos. Non voles calumniam inferre improbe.

Dromo. Ble. Minos. Interrogatus vera ne negaveris.

Dromo. Ble. Minos. Sed probatione falsa ne utere.

350

Dromo. Ble. Minos. Neve quos pecunia corruperis.

Dromo. Ble. Minos. Differendam ne tibi litem pares.

Dromo. Ble. Minos. Saepe Ble multiimque Ble. Tibi suadeo,

Danista, ut hunc missum sinas, nil obtines.

Danista. Ego obsecundor et obsequor, valeat latro.

355

Minos. Et ego, Petruci, absolvo sic clientulum.

Choravles. Chorvs.

Cedant fori contentio et iurgia,

Si vis, quies ut sit tibi perpetua,

In atrio nam Tartari

Sunt et Minos

360

Et Aeacus

Et caeteri consules et advocati.

Vetat Musa sequacibus industriis

Frequentare iuridici subsellia,

Vbi vigent versutia

365

Calumnia

Mendacia

Doli mali proditoriaeque fraudes.

Sed hortatur te laureis virentibus

Et caelestis Apollinis concentibus

370

Dies noctes incumbere

Et libere

Et impigre

Vt cum Phoebo sempiternus esse possis.

――――――――――

Transcriptio: Günter Wille/Bernhard Meier                                    Melodia: