BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

Hermolaus Barbarus

1453/1454 - 1493

 

Themistii Paraphrasis

in Posteriora Analytica Aristotelis

Interprete Hermolao Barbaro

 

1481

 

____________________________________________________________

 

 

Tabula in Libros Posteriorum

 

 

I.

 

1.

Antequam quid sciatur, praenoscere aliquid oportere.

2.

Duas esse praenotiones: ut sit et quid sit.

3.

Conclusionem, antequam demonstrationes partim sciri, partim nesciri.

4.

Quid sit scire et quid sit demonstratio.

5.

Quid sit propositio immediata.

6.

Plus credi propositionibus quam conclusioni.

7.

Nec sciri demonstratione omnia nec circulo.

8.

Necessarias esse propositiones in demonstratione.

9.

Quid sit ‘dici de omni’.

10.

Quid sit ‘dici per se’.

11.

Qui modi eorum, quae per se dicuntur, ad demonstrationem pertineant.

12.

Quid sit ‘universaliter dici’.

13.

Quemadmodum circa universale in demonstrando error contingat.

14.

In demonstrationem necessaria ingredi.

15.

Quae sunt per accidens, demonstrationis rationem non ingredi.

16.

Demonstrationem ex propriis, non ex extrariis constare.

17.

Demonstrationem non constare communibus.

18.

Demonstrationis conclusionem esse perpetuam.

19.

Demonstrationem non esse caducorum.

20.

Quid sit principium commune, quid proprium.

21.

Quot modis principia praenoscantur.

22.

Differre proloquia a postulatis subiectionibusque.

23.

Qui usus primorum principiorum in demonstrationibus sit.

24.

In quibus communicent scientiae et quemadmodum prima philosophia a dialectica differat.

25.

An interrogatio aliqua demonstrationi conveniat.

26.

Commentatio matheseos et quid sit syllogismum ampliari in directum, in latus per media.

27.

Quemadmodum una scientia utraque demonstratione utatur: et quamobrem et ut sit.

28.

Alius modus, quo in scientia utraque demonstratio est.

29.

Quemadmodum altera demonstratio in altera scientia habeatur.

30.

Qui modus sit, quo in diversis scientiis demonstretur, ut sit et quamobrem sit.

31.

Quae figura syllogismi aptissima demonstrationibus sit.

32.

De syllogismo imperitiae ignorantiaeve.

33.

Quemadmodum syllogismo imperitiae occurratur.

34.

Abolito sensu aliquo scientiam illius sensus aboleri.

35.

Quid sit praedicari per aliud seu per accidens.

36.

An demonstrationes in infinitum evadant.

37.

Infinita non esse media et si in affirmativis hoc verum, in privativis verum.

38.

Terminos praedicatos infinitos non esse rationibus logicis probatur.

39.

De eodem rationibus propriis terminosque subiectos non exire in immensum.

40.

Demonstrationem universalem praestare particulari.

41.

Demonstrationem affirmativam praestare negativae.

42.

Demonstrationem assertoriam potiorem esse ducente ad incommodum.

43.

Quot modis scientia prior et certior alia sit, item quae una, quae diversa.

44.

Plures demonstrationes eiusdem rei esse.

45.

Fortuita non sciri.

46.

Sensum non esse scientiam.

47.

Non omnium eadem principia esse.

48.

Scientiam differre ab opinione rebus subiectis.

49.

Scientiam differre ab opinione genere approbandi.

50.

Quid sollertia sit.

 

 

II.

 

1.

Quattuor esse quaestiones.

2.

In omnibus quaestionibus causam quaeri.

3.

Non esse eiusdem omnino demonstrationem finitionemque.

4.

Non posse demonstrari finitionem per syllogismum duplantem.

5.

Non posse definitionem probari per syllogismum dividentem.

6.

Divisionem conferre ad finiendum.

7.

Per syllogismum finitivum non probari finitionem.

8.

Neque a contrariis neque per inductionem probari finitionem.

9.

In universum finitionem demonstrari non posse.

10.

Quantum aliquid valet ad demonstrandum rem esse, tantum valet ad demonstrandum, quid sit res. Item demonstratione non sciri finitionem, sed innotescere.

11.

Quae causam non habent, eorum finitionem non innotescere per demonstrationem.

12.

Tres esse species finitionum.

13.

Quattuor causas esse posse media demonstrari.

14.

Idem effectus per plures causas monstratur.

15.

Quemadmodum effectus coaevi cum causa demonstrentur.

16.

Quemadmodum effectus non coaevi causam demonstrent.

17.

Quemadmodum, cum hoc post hoc oritur, continuatio haec accipienda sit.

18.

Quando demonstrationes reciprocae circularesque singularesque locum habeant.

19.

Effecta, quae maiori ex parte eveniant, probari per media eiusdem generis.

20.

Quemadmodum finitio individuae speciei investiganda sit.

21.

Quemadmodum definitio generum investiganda sit.

22.

Facilius species quam genera definiri.

23.

Quemadmodum divisio utilis finientibus sit.

24.

Contra Speusippum, qui putabat scire oportere omnia eum, qui recte finiret.

25.

Tria praecepta divisionum.

26.

Solum universalia definiri.

27.

Ex ratione divisionum et commentatione dissectionum uberem copiam dissolvendi quaestionibus comparari.

28.

Quae sint eaedem quaestiones.

29.

Quaestiones quasdam sub quibusdam quaestionibus contineri.

30.

Demonstrationes ex reciprocis constare.

31.

Medium sequi condicionem maioris extremitatis.

32.

Quemadmodum reciprocent subiectum et affectio.

33.

Eiusdem effecti plura esse media, sed non prima omnia.

34.

De habitu principiorum et quemadmodum cognitio universalium in homine pariatur.

35.

Universale a sensu ortum habere et ab intellectu formari.

36.

Quemadmodum universale per inductionem accipi intelligendum sit.

37.

Principia in nobis non natura esse insita, sed creari ab intellectu.

38.

Intellectum esse habitum principiorum, quemadmodum scientia habitus est scitorum.