Carmen miserabile super destructione

regni Hungariae per Tartaros

Capitulum XXXV

___________________________________________________________________________

Quomodo Tartari illos

qui se in silvis absconderant

deceperunt.

Ceperunt aliquos per silvas latitantes et eosdem sub hac voce miserunt, quod quisquis vellet ad fidem eorum se dare, securus reditus infra certum terminum ad propria veniendi daretur ei. Quorum verbis, cum homines iam propter victualium penuriam morerentur, totaliter crediderunt, et sic omnes, qui remanserant, ad domos proprias sunt reversi. Et cum silve magne essent, erat adhuc populus infinitus, qui latitabat, ita quod ad tres dietas terra facta est populosa; et quelibet villa elegit sibi regem de Tartaris, quem optavit. Quofacto, cum essent tempora messium, fruges unanimiter collegerunt et eas ac stramina et fenum et alia ad horrea congregabant. Stabant nobiscum Tartari et Comani simul, videbant quamplurimi et gaudebant, letabantur, quod patres per filias, mariti per uxores, fratres per sorores pulchras vitam redimebant, illas ad libitum eorum conservantes ; et pro quodam illis fiebat solatio, ut in conspectu patris vel mariti uxor vel filia stuprabatur. Constituerunt canesios, id est balivios, qui iusticiam facerent et eis equos, animalia, arma, exenia et vestimenta utilia procurarent.

Et sic procurator meus de istis dominis erat unus et pene mille villas regebat, et erant canesii fere centum. Pacem habebamus et fora, iustaque unicuique iusticia servabatur. Eis mittebantur pulcherrime puellarum, sed oves, boves vel equos ductores pro tali exenio reducebant. Conveniebant canesii pene qualibet septimana. Ego vero sepius, ut vitam eorum aspicerem et aliquos de maioribus noscerem et ut addiscerem, si via redemptionis aliqua se offerret, ad eos cum meo canesio accedebam. Quadam vice preceperunt omnes canesii in mandatis, ut de certis villis viri et mulieres puerique simul cum muneribus in eorum presentiam venirent. Timebamus de hoc rumore non modicum, causam rei penitus ignorantes. Elegi igitur potius cum ipsis canesiis ad exercitum ire quam sub tali dubio in villa remanere. Quare nudi et discalceati ad custodiam curruum in quibusdam tentoriis Hungarorum, qui iam Tartari in suis operibus effecti erant, remansimus. Canesii vero ad recipienda munera accesserunt; qui, muneribus receptis, omnes presentantes in quandam vallem duxerunt enormiterque spoliatos et denudatos ibidem interfecerunt.