BIBLIOTHECA AUGUSTANA

Anselmus Cantuariensis

Monologion

Conspectus capitulorum

_______________________________________________________

Monologion

Conspectus capitulorum

Quod sit quiddam optimum et maximum et summum omnium quae sunt.

De eadem re.

Quod sit quaedam natura, per quam est, quidquid est, et quae per se est, et est summum omnium quae sunt.

De eadem re.

Quod sicut illa est per se et alia per illam, ita illa sit ex se et alia ex illa.

Quod illa non sit ulla iuvante causa ducta ad esse, nec tamen sit per nihil aut ex nihilo; et quomodo intelligi possit esse per se et ex se.

Quomodo omnia alia sint per illam et ex illa.

Quomodo intelligendum sit, quia fecit omnia ex nihilo.

Quod ea quae facta sunt de nihilo, non nihil erant, antequam fierent, quantum ad rationem facientis.

Quod illa ratio sit quaedam rerum locutio, sicut faber prius apud se dicit, quod facturus est.

Quod tamen multa sit in hac similitudine dissimilitudo.

Quod haec summae essentiae locutio sit summa essentia.

Quod sicut omnia per summam essentiam facta sunt, ita vigeant per ipsam.

Quod illa sit in omnibus et per omnia, et omnia sint ex illa et per illam et in illa.

Quid possit aut non possit dici de illa substantialiter.

Quod idem sit illi esse iustam, quod est esse iustitiam; et eodem modo de iis quae similiter de illa dici possunt; et quod nihil horum monstret, qualis illa vel quanta sit, sed quid sit.

Quod ita sit simplex, ut omnia quae de eius essentia dici possunt, unum idemque in illa sint, et nihil de ea dici possit substantialiter, nisi in eo quod quid est.

Quod sit sine principio et sine fine.

Quomodo nihil fuit ante aut erit post illam.

Quod illa sit in omni loco et tempore.

Quod in nullo sit loco aut tempore.

Quomodo sit in omni et in nullo loco et tempore.

Quomodo melius intelligi possit esse ubique quam in omni loco.

Quomodo melius intelligi possit esse semper quam in omni tempore.

Quod nullis mutabilis sit accidentibus.

Quomodo illa dicenda sit esse substantia, et quod sit extra omnem substantiam, et singulariter sit quidquid est.

Quod non contineatur in communi tractatu substantiarum, et tamen sit substantia et individuus spiritus.

Quod idem spiritus simpliciter sit, et creata illi comparata non sint.

Quod eius locutio idipsum sit quod ipse, nec tamen sint duo, sed unus spiritus.

Quod eadem locutio non constet pluribus verbis, sed sit unum verbum.

Quod ipsum verbum non sit similitudo factorum, sed veritas essentiae, facta vero sint aliqua veritatis imitatio; et quae naturae magis sint quam aliae et praestantiores.

Quod summus spiritus seipsum dicat coaeterno verbo.

Quod uno verbo dicat se et quod fecit.

Quomodo suo verbo videri possit dicere creaturam.

Quod, quidquid factum est, in eius verbo et scientia sit vita et veritas.

Quam incomprehensibili modo dicat vel sciat res a se factas.

Quod, quidquid ipse est ad creaturam, hoc sit et verbum eius; nec tamen ambo simul pluraliter.

Quod dici non possit, quid duo sint, quamvis necesse sit esse duos.

Quod idem verbum sit a summo spiritu nascendo.

Quod verissime ille parens illud proles.

Quod ille verissime gignat, illud gignatur.

Quod alterius verissime sit esse genitorem et patrem, alterius genitum et filium.

Retractatio communionis amborum et proprietatum singulorum.

Quomodo alter alterius sit essentia.

Quod aptius dici possit filius essentia patris quam pater essentia filii; et quod similiter sit filius patris virtus et sapientia et similia.

Quomodo quaedam ex iis quae sic proferuntur, aliter quoque possint intelligi.

Quod filius sit intelligentia intelligentiae et veritas veritatis et similiter de similibus.

Quod et quomodo filius sit intelligentia vel sapientia memoriae, et memoria patris et memoriae.

Quod summus spiritus se amet.

Quod idem amor pariter procedat a patre et filio.

Quod uterque pari amore diligat se et alterum.

Quod tantus sit ipse amor, quantus est summus spiritus.

Quod idem amor sit idipsum, quod est summus spiritus, et tamen ipse cum patre et filio unus spiritus.

Quod totus procedat a patre, tolus a filio, et tamen non sit nisi unus amor.

Quod non sit eorum filius.

Quod solus pater sit genitor et ingenitus, solus filius genitus, solus amor nec genitus nec ingenitus.

Quod amor idem sic sit increatus et creator sicut pater et filius, et tamen ipse cum illis non tres, sed unus increatus et unus creator; et quod idem possit dici spiritus patris et filii.

Quod, sicut filius est essentia vel sapientia patris eo sensu quia habet eandem essentiam vel sapientiam quam pater, sic idem spiritus sit patris et filii essentia et sapientia et similia.

Quod pater et filius et eorum spiritus pariter sint in se invicem.

Quod nullus eorum alio indigeat ad memorandum vel intelligendum vel amandum, quia singulus quisque est memoria et intelligentia et amor et quidquid necesse est inesse summae essentiae.

Quod tamen non sint tres, sed unus seu pater seu filius sive utriusque spiritus.

Quomodo ex his multi filii nasci videantur.

Quomodo non sit ibi nisi unus unius.

Quod hoc, licet inexplicabile sit, tamen credendum sit.

Quomodo de ineffabili re verum disputatum sit.

Quod per rationalem mentem maxime accedatur ad cognoscendum summam essentiam.

Quod mens ipsa speculum eius et imago eius sit.

Quod rationalis creatura ad amandum illam facta sit.

Quod anima semper illam amans aliquando vere beate vivat.

Quod illa se amanti seipsam retribuat.

Quod illam contemnens aeterne misera sit.

Quod omnis humana anima sit immortalis.

Quod aut semper misera aut aliquando vere beata sit.

Quod nulla anima iniuste privetur summo bono; et quod omnino ad ipsum nitendum sit.