BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

Kassia

ca. 800 - post 840

 

Ποιήματα

 

___________________________________________________________________________________

 

 

 

Κανὼν ἀναπαύσιμος εἰς κοίμησιν.

Πλάγιος δ’.

 

――――――

 

Ὠιδὴ (α’).

<Πρὸς τὸ> Ἁρματηλάτην.

 

ψος καὶ βάθος τίς ἐκφράσαι δύναται

τῆς σῆς σοφίας, Χριστέ,

καὶ τῆς δυνάμεώς σου

τὸ ἄπειρον πέλαγος,

5

πῶς ἐκ μὴ ὄντῶν ἅπαντα

τῆι βουλῆι καὶ τῶι λόγωι

τῶι σῶι παρήγαγες, δεσποτα;

ὅθἐν σε ἀπαύστως δοξάζωμεν.

 

Πέπονδἐν πρὶν ἐπιβουλὴν τὸ πλάσμα σου

10

ἐν τῆι Ἐδέμ, λυτρωτά,

καὶ τὸ Εἰς γῆν αὖθις

ἀπελεύσει ἤκουσεν

ὡς ἐκ τῆς γῆς γενόμενον·

οὐκ ἐνέγκας πλὴν τοῦτο

15

ὑπὸ τοῦ Ἅιδου κρατούμενον

ἦλθες, ὁ σωτήρ μου, καὶ ἔσωσας.

 

Ἐπὶ τῆς γῆς ὁ ἐν ὑψίστοις γέγονας

σαρκὸς θνητῆς μετασχών,

ἵνα θνητοὺς πάντας,

20

ἀφθαρσίας δέσποτα,

καὶ εἰς τὴν πρὶν ἀπάθειαν

μεταστήοας ζωώσηις·

διὀ καὶ νῦν, οὓς μετέστηοας,

τάξον ἐν σκηναῖς τῶν δικαίων σου.

 

Θεοτοκίον.

25

Δεδοξασμένα περὶ σοῦ λελάληται

ἐν γενεαῖς γενεῶν,

ἡ τὸν θεὸν λόγον

ἐν γαστρὶ χωρέσασα,

ἁγνὴ δὲ διαμείνασα,

30

Θεοτόκε Μαρία·

διὀ πρεσβείαις σου λύτρωσαι

τοὺς προκοιμηθἐντας τῆς κρίσεως.

 

 

Ὠιδὴ β’.

deest.

 

Θεοτοκίον.

deest.

 

Ὠιδὴ γ’.

<Πρὸς τὸ> Ὁ στερεώσας κατ’ <ἀρχάς>.

 

ταν ἐλεύσηι, ὁ θεός,

ἐπὶ τῆς γῆς μετὰ δόξης

35

καὶ ὡς μέλλεις τὰ πρακτέα ἑκάστου

μέχρι λόγου παριστᾶν

ἀργοῦ τε ἐννοίας ψιλῆς,

τῶν μεταστάντων φεῖσαι

καὶ ῥῦσαι τούτους τῆς κρίσεως.

 

40

Νεκρῶν ἐν τρόμωι καὶ σπουδῆι

τῶν τάφων ἀποτρεχόντων

καὶ τῆς σάλπιγγος ἤχούσης, σωτήρ μου,

καὶ ἀγγέλων φοβερῶν

σου προστρεχόντων, κύριε,

45

τῶν μεταστάντων φεῖσαι

καὶ τάξον τούτους ἐν χώραι ζωῆς.

 

Τοῦ οὐρανοῦ τε καὶ τῆς γῆς

σαλευομένων, οἰκτίρμων,

καὶ στοιχείων λυομένων ἐν φόβωι

50

τοὺς οἰκέτας σου φαιδρῶς

πρὸς ὑπάντησιν ποίησον,

ὅτι ἐκτός σου ἄλλον,

δέσποτα, θεὸν οὐκ ἔγνωσαν.

 

Θεοτοκίον.

Τῶν Χερουβὶμ καὶ Σεραφὶμ

55

ἐδείχθης ὑψηλότερα,

Θεοτόκε· σὺ γὰρ μόνη ἐδέξω

τὸν ἀχώρητον θεὸν

ἐν σῆι γαστρὶ χωρήσασα·

διὸ αὐτὸν δυσώπει,

60

κρίσεως ῥῦσαι τοὺς δούλους σου.

 

 

Ὠιδὴ δ’.

<Πρὸς τὸ> Σύ μου ἰσχύς, κύριε.

 

τῆς ζωῆς | κύριος καὶ τὸν θανάτον, Χρίστε,

ὁ σωμάτων | καὶ ψυχῶν ταμίας τε,

ὅταν φρικτῶς | μέλληις ἐπὶ γῆς

μετὰ τῶν ἀγγέλων | τῶν σῶν ἐν δόξηι ἐλεύσεσθαι

65

καὶ κρῖναι πᾶσαν κτίσιν,

τοὺς πρὸς σὲ μεταστάντας

δεξιοῖς σου προβάτοις κατάταξον.

 

Νεῦσον, Χριστὲ | κύριε, προς ἱκεσίαν ἡμῶν

καὶ τῆς ἄνω | θείας κληρουχίας σου

70

τοὺς ἐξ ἡμῶν | πίστει τῆι εἰς σὲ

προκεκοιμημἐνους | ἀξίωσον ὡς φιλάνθρωπος

φωνῆς τέ σου ἀκοῦσαι

τῆς γλυκείας καλούσης

εἰς ἀνάπαυσιν τούτους, δεόμεθα.

 

75

Ἅπας βροτὸς | οἴχεται· γῆ γάρ ἐστιν καὶ σποδός

σὺ δὲ μόνος | μένεις εἰς αἰῶνας, Χριστέ,

ἀνελλιπής· | μένεις γὰρ θεός·

διό σοι βοώμεν· | Τῆς σῆς ἀλήκτου ἀξίωσον

χαράς τοὺς σοὺς οἰκέτας

80

τοῦ βοᾶν εὐχαρίστως·

Τῆι δυνάμει σου δόξα, φιλάνθρωπε.

 

Θεοτοκίον.

Σὺ τῶν πιστῶν | καύχημα πέλεις, ἀνύμφευτε,

σὺ προστάτις, σὺ καὶ καταφύγιον,

χριστιανῶν τεῖχος καὶ λιμήν·

85

πρὸς γὰρ τὸν υἱόν σου ἐντεύξεις φέρεις, πανάμωμε·

αὐτὸν καὶ νῦν δυσώπει,

τοὺς προτελειωθέντας

τῆς κολάσεως ῥύσασθαι, πάναγνε.

 

 

Ὠιδὴ ε’.

<Πρὸς τὸ> Ἵνα τί με ἀπώσω ἀπὸ.

 

Μετὰ δόξης, οἰκτίρμων, | ὅταν ἥξεις τοῦ κρῖναι

90

δικαίως πᾶσαν [τὴν] γῆν

καὶ διαχωρίσεις

 

ἐξ ἀδίκων δικαίους, ὡς γέγραπται,

δεξιοῖς προβάτοις

τοὺς ἐξ ἡμῶν συναριθμήσας

95

μεταστάντας, οἰκτίρμων, ἀνάπαυσον.

 

Ἀτελεύτητος ὄντως | τοῖς ἀσώτως ζήσασιν

ἔστιν ἡ κόλασις,

ὁ βρυγμὸς καὶ σκώληξ

καὶ κλαυθμὸς ἀπαράκλητος, κύριε,

100

καὶ τὸ πῦρ ἐκεῖνο

τὸ ἀφεγγές, τό σκότος πάλιν,

ἐξ ὧν ῥῦσαι τοὺς δούλους σου, εὔσπλαγχνε.

 

Χαρᾶς τῆς ἀπεράντου | καὶ ἀφθόρου τρυφῆς σου,

Χριστέ, σωτὴρ ἡμῶν,

105

τοὺς προκοιμηθέντας

καταξίωσον ὡς εὐδιάλλακτος

τῶν ἐν βίωι πάντων

ἀμνημονῶν ἀμαρτημάτων·

οὐ γὰρ ἔσχον ἐκτός σου θεόν, ἀγαθέ.

 

Θεοτοκίον.

110

Ἐν δυσὶ τελείαις ἕνα σε γινώσκομεν

φύσεσι κύριον,

ἐνεργείαις ἄμφω

καὶ θελήσεσιν ὄντα ἀσύγχυτον,

τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ,

115

ἐκ γυναικὸς λαβόντα σάρκα,

ἧς τὴν θέαν τιμῶμεν τοῖς πίναξιν.

 

 

Ὠιδὴ ς’.

<Πρὸς τὸ> Ἱλάσθητι μοι, σωτὴρ, πολλαὶ γάρ.

 

ευστοὶ τεχθέντες βροτοὶ

ἄρευστοι ἀναστησόμεθα

καθὼς ἐξ ὕπνου, φησὶν

120

ὡς Παῦλος ὁ πάνσοφος,

βροντῶσης τῆς σάλπιγγος·

ἀλλὰ τότε ῥῦσαι

κατακρίσεως τοὺς δούλους σου.

 

Ἱλάσθητι ὁ θεός

125

τοῖς δούλοις σου ἐν ἡμέραι ὀργῆς,

ὅταν γνμνοὶ ἐπὶ σοῦ

παραστῆναι μέλλωσιν·

τούτους, σῶτερ, λύτρωσαι

τῆς φωνῆς ἐκείνης

130

τῆς εἰς πῦρ ἀποπεμπούσης, θεέ.

 

Συγκλείσεις ὅτε, Χριστέ,

ἐνταῦθα βίον καὶ πρᾶξιν ἡμῶν

καὶ στήσεἰς πάντων ἡμῶν

τῶν ἔργων ἐξέτασιν,

135

μὴ ἐλέγξηις, κύριε,

ὧνπερ προσελάβαυ,

ἀναμάρτητε, τὰ πταίσματα.

 

Θεοτοκίον.

Ῥυσθείημεν τῶν δεινῶν

πταισμάτῶν ταῖς ἱκεσίαις σου,

140

θεογεννήτωρ ἁγνή,

καὶ τύγοιμεν, πάναγνε,

τῆς θείας ἐλλάμψεως

τοῦ ἐκ σοῦ ἀφράστως

σαρκωθἐντος ὑίοῦ τοῦ θεοῦ.

 

 

Ὠιδὴ ζ’

<Πρὸς τὸ> Θεοῦ συγκατάβασιν, τὸ πῦρ.

 

145

Τὸ ἄστεκτον, κύριε,

τῆς σῆς φρικώδους

ἐπαγωγῆς ἐννοῶν,

ὅπως μέλλεις δικαίως

κατὰ <τὰ> ἔργα κρῖναι ἑκάστου ἡμῶν,

150

στἐνων βοῶ σοι·

Τῶν δούλων σου πάριδε

τὰ ἐν ἀγνοίαι, σωτήρ,

καὶ γνώσει πταίσματα.

 

Ὡς ἔχων, μακρόβυμε,

155

φιλανθρωπίας

ἄπλετον πέλαγος,

τῶν πρὸς σὲ μεταστάντων

μὴ στήοης ὅλως τὰ παραπτώματα

ἐν τῆι ἐτάσει

160

αὐτῶν κατὰ πρόσωπον,

ἀλλὰ συγχώρησον καὶ

σῶσον τούτους, Χριστέ.

 

Κριτὰ δικαιότατε,

ὅτε τὰς πράξεις

165

ζυγοστατήσεἰς ἡμῶν,

μὴ δικάσηις δικαίως,

ἀλλὰ νικήσοι ἡ ἀγαθότης σου

ὑπερσταθμῶσα

τὴν πλάστιγγα, κύριε,

170

ἥνπερ τὰ φαῦλα, σωτήρ,

ἔργα βαρύνουσιν.

 

Θεοτοκίον.

θαυμάτων ἐπέκεινα

τὸ μέγα θαῦμα

τῆς σῆς κυήσεως·

175

διὰ τοῦτο βοῶμεν·

Ἁγνὴ παρθένε, θεογεννήτρια,

τὰ σὰ ἐλέη

ἐμοὶ θαυμάστωσον

καὶ τῆς μελλούσης ὀργῆς

180

ῥῦσαι καὶ σῶσόν με.

 

 

Ὠιδὴ η’.

<Πρὸς τὸ> Ἑπταπλασίως κάμινος.

 

παγωγῆς, φιλάνθρωπε,

τοῦ προσώπου σου λύτρωσαι

καὶ τῆς φοβερᾶς σου ἀπειλῆς τοὺς δούλους σου

καὶ τούτους ἀξίωσον

185

τοῦ φωτισμοῦ τῆς γνώσεως

καὶ τῆς συνουσίας σου βοᾶν σοι ἀπαύστως·

Οἱ παῖδες εὐλογεῖτε

<ἱερεῖς ἀνυμνεῖτε>

. . . . . . . . . . . . . . . .

190

. . . . . . . . . . . . . . . .

Σοῦ ὁ θυμός, φιλάνθρωπε,

ἐκχυθήτω, δεόμεθα,

ἐπὶ τοὺς ἐν σοὶ μὴ ἠλπικότας ὅλως, Χριστέ,

ὁ οἶκτος δὲ ἅμα τε

195

καὶ ἡ πλουσία χάρις σου

ἐπὶ τοὺς εἰς σὲ πεπιστευκότας δοθήτω,

λαός σου γὰρ καὶ ποίμνη

καὶ πρόβατα νομῆς σου·

καὶ σὲ ὑπερυψοῦμεν

200

εἰς πάντας <τοὺς αἰῶνας).

 

Σὺ τὸ φρικτὸν ποτήριον

τὸν ἀκράτου κεράσματος

τὸ ἐν τῆι χειρί σου, λυτρωτά, δεόμεθα,

πραΰτητι σύμμιξον

205

καὶ τῆς τρυγίας τούτους τοὺς σοὺς

λύτρωσαι οἰκέτας, οὓς ἐκ γῆς προσελάβου,

καὶ τάξον ἐν τῆι χώραι

τῶν πραέων, οἰκτίρμων,

ὑμνεῖν καὶ εὐλογεῖν σε

210

εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.

 

Θεοτοκίον.

Ἱκετικὡς βοῶμέν σοι,

θεοτόκε πανύμνητε,

μετὰ τῶν ἀπείρων νοερῶν δυνάμεων,

μαρτύρων ὁσίων τε

215

καὶ ἀποστόλων καὶ προφητῶν

ποίησον πρεσβείαν ὑπὲρ τῶν μεταστάντων,

χορεύειν σὺν ἀγγέλοις,

ψάλλειν δὲ τῶι υἱῶι σου·

Λαός, ὑπ<ερυψοῦτε

220

εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας>.

 

Ὠιδὴ θ’,

<Πρὸς τὸ> Ἐξέστη <ἐπὶ τοῦτο οὐρανός>.

 

στῶντός σου, οἰκτίρμων, τὸ φοβερὸν

δικαστήριον, ὅτε ἡ γῆ καὶ ὑγρὰ

φόβωι πολλῶι | κτήνη καὶ θηρία καὶ ἑρπετὰ

καὶ τοὺς νεκροὺς τοὺς ἑαυτῶν

225

[ἐν] τρόμωι [σου, σῶτερ] ἀποπέμπουσιν πρὸς τὴν σὴν

ὑπάντησιν σπουδαίως,

τοὺς πίστει μεταστάντας

μὴ καταισχύνηις, ὑπεράγαθε.

 

Ἀείμνηστοι πατέρες καὶ ἀδελφοί,

230

συγγενεῖς τε καὶ φίλοι καὶ σὑμψυχοί <μου>,

οἱ τὴν ὁδὸν | προκαταλαβόντες τὴν φοβεράν,

ἀντὶ μερίδος δέξασθε

δῶρον τὸ ἐφύμνιον παρ᾽ ἐμοῦ·

καὶ ὅσοι παρρησίας

235

ἐτυχετε, τὸν κτίστην

ὑπὲρ ἐμοῦ καθικετεύσατε.

 

Σωτὴρ ἀπελπισμένων, σου τὴν φρικτήν,

ὥσπερ εἶπας, θυσίαν τελοῦντες φρικτῶς

καὶ τὴν φρικτὴν | ἐχούσιον ἀγγέλλοντες [τὴν] σφαγὴν

240

εἰς ἱκεσίαν ἅπαντες

ταύτην σοι προσφέρωμεν ἐκτενῶς

ὑπὲρ τῶν μεταστάντων

πρὸς σὲ τὸν ζωυδότην,

οὓς σὺν ἀγίοις σου ἀνάπαυσον.

 

Θεοτοκίον.

245

Υἱὲ θεοῦ καὶ λόγε μονογενῆ

τὸν πιστὸν βασιλέα στεφάνωσον

τῆι πανσθενεῖ, δέσποτα, χειρί σου, ὡς ἀγαθός·

καὶ δυσμενῶν τὸ κράτος νῦν

ὄλεσον τῶι ὅπλωι τῶι τοῦ στρατοῦ

250

διὰ τῆς Θεοτόκου

καὶ σῶσον τὸν λαόν σου

ἐν τῆι ἀγήρωι βασιλείαι σου.