Tractatus bipartitus de contractibus

Pars prima

________________________________________________________________

Capitulum XXVI.

de reliquiis duorum populorum,

scilicet gentilis et israelitici

Hic pro origine huius rei hoc advertendum est, quod tempore predicationis evangelii, lumine celestis doctrine per mundum perseveranter coruscante, multi utriusque populi, gentiles videlicet et israelitici, gratiam Dei exultanter amplectentes et veritati credentes in unitatem catholice, id est universalis fidei, extra quam non est amplius salus, fideliter concurrerunt, relictis de utroque populo, scilicet gentili et iudaico, plurimis incredulis gratie Dei ingratis, comparandis recte paleis aut fecibus aut aliis quibuslibet reliquiis inutilibus et superfluis. Palee autem granis in arcam domini collectis, quid valent nisi vi igne consumantur aut pedibus conculcentur? Et feces vino extracto, quid prosint nisi ut foras mittantur et a porcis devorentur immundis, id est a demonibus deglutiantur? Quid valet forma lutea magno studio pro fundenda campana peracta, postquam campana iam fusa est, nisi ut penitus excutiatur et in pulverem redigatur? Quid est campana fusa nisi ecclesia Christi in veteri populo Dei figurata? Quid formula lutea nisi residuum de populo Israel relictum tantummodo terrena querens? Inter has autem duas superfluitates duorum populorum, que viliores sunt et inutiliores reliquie, an populi Israel seu iudeorum vel populi |197r| gentilis, ^a) comparatio doceat. Sunt namque reliquie de populo iudaico adhuc remanentes non solum sicut feces, sed sicut feces pessime, que corrumpunt omne vinum eis superpositum, sed sicut purgamentum spume, quod, si non ejiciatur ore per despumationem purificanda sed in ea resideat, totam defedat. Sunt insuper sicut stercus columbinum, quod terram bonam, cui commiscetur, non impinguat sed demacrat et sterilem facit. Nec improprie comparantur stercoribus patrum, quia de corpore Abrae egressit sunt et non sunt eius filii. Quid sunt ergo presentes iudeorum reliquie nisi quasi stercus Abrae et sanctorum patrum feces fetide? Est et aliud, unde apparet reliquias iudaici populi viliores esse reliquiis populi gentilis: quia christiano populo ab initio commixte fuerunt multe gentilis populi relique, que tamen successu temporis ex toto digeste fuerunt et transmutate in populum christianum. Reliquie vero iudaici populi ab initio usque modo manserunt inconverse in corpus ecclesie, similes per hoc superfluitatibus corporis humani, inhabilibus ut convertantur in substantiam hominis.

――――――――

a) gentilis] gentiles.