| |
|
-
- E c l o g a e
E c l o g a I V
D a n t e s A l a g h e r i i
I o h a n n i d e V i r g i l i o .
E c l o g a I I .
- ____________________________________________
- Velleribus colchis praepes detectus Eous
Alipedesque alii pulchrum Titana ferebant:
orbita, qua primum flecti de culmine coepit,
currigerum canthum libratim quemque tenebat,
- 5
- resque refulgentes, solitae superarier umbris,
vincebant umbras, et fervere rura. sinebant.
Tityrus haec propter confugit et Alphesiboeus
ad silvam, pecudumque suique misertus uterque,
fraxineam silvam, tiliis platanisque frequentem:
- 10
- et dum silvestri pecudes mixtaeque capellae
insiduntt herbae, dum naribus aera captant,
Tityrus hic annosus enim, defensus acerna
fronde, soporifero gravis incumbebat odori,
nodosoque piri vulso de stirpe bacillo
- 15
- stabat subnixus, ut diceret Alphesiboeus.
quod mentes hominum, fabatur, ad astra ferantur,
unde fuere, nove cum corpora nostra subirent;
quod libeat niveis avibus resonare Caystrum
temperie caeli laetis, et valle palustri;
- 20
- quod pisces coeant pelagi, pelagusque relinquant,
flumina qua primum Nerei confinia tangunt;
Caucason Hyrcanae maculent quod sanguine tigres,
et Libyus coluber quod squama verrat arenas,
non miror; nam cuique placent conformia vitae,
- 25
- Tityre, sed Mopso miror, mirantur et omnes
pastores alii mecum sicula arva tenentes,
arida Cyclopum placeant quod saxa sub Aetna.
dixerat: et calidus, et gutture tardus anhelo
iam Meliboeus adest; et vix, en, Tityre, dixit.
- 30
- irrisere senes iuvenilia guttura, quantum
sergestum e scopulo volsum risere Sicani.
tum senior viridi canum de cespite crinem
sustulit, et patulis efflanti naribus infit:
o nimium iuvenis, quae te nova causa coegit
- 35
- pectoreos cursu rapido sic angere folles?
ille nihil contra., sed, quam tunc ipse tenebat,
cannea cum tremulis coniuncta est fistula labris,
sibilus hinc simplex avidas non venit ad aures.
verum, ut arundinea puer is pro voce laborat,
- 40
- (mira loquar, sed vera tamen) spiravit arundo:
«forte sub irriguos colles ubi Sarpina Rheno».
et tria si flasset ultra spiramina flata,
centum carminibus tacitos mulcebat agrestes
Tityrus, et secum conceperat Alphesiboeus.
- 45
- Tityron et voces compellant Alphesiboei:
sic, venerande senex, tu roscida rura Pelori
deserere auderes, antrum Cyclopis iturus?
ille: quid hoc dubitas? quid me, carissime, tentas?
quid dubito? quid tento? refert tunc Alphesiboeus,
- 50
- tibia non sentis quod fit virtute canora
numinis, et similis natis de murmure cannis,
murmure pandenti turpissima tempora regis,
qui iussu Bromii Pactolida tinxit arenam?
quod vocet ad litus aetnaeo pumice tectum,
- 55
- fortunate senex; falso ne crede favori,
et Driadum miserere loci, pecorumque tuorum.
te iuga, te saltus nostri, te flumina flebunt
absentem, et nymphae mecum peiora timentes,
et cadet invidia, quam nunc habet ipse Pachinus:
- 60
- nos quoque pastores te cognovisse pigebit.
fortunnte senex, fontes, et pabula nota
desertare tuo vivaci nomine nolis.
o plusquam media merito pars pectoris huius
(atque suum tetigit), longiaevus Tityrus inquit,
- 65
- Mopsus amore pari mecum connexus ob illas,
quae male gliscentem timide fugere Pyreneum,
litora dextra. Pado ratus a Rubicone sinistra.
me colere Aemilida qua terminat Adria terram,
litoris aetnaei commendat pascua nobis:
- 70
- nescius in tenera quod nos duo degimus herba
Trinacriae montis, quo non fecundius alter
montibus in Siculis pecudes, armentaque pavit.
sed quamquam viridi sint postponenda Pelori
aetnica saxa solo, Mopsum visurus adirem,
- 75
- hic grege dimisso, ni te, Polypheme, timerem.
quis Polyphemon, ait, non horrcnt Alphesiboeus,
assuetum rictus humano sanguine tingi,
tempore iam ex illo, quando Galatea relicti
acidis eheu! miseri discerpere viscera vidit?
- 80
- vix illa evasit. an vis valuisset amoris,
effera dum rabies tanta perferbuit ira?
quid quod Achaemenides, sociorum caede cruentum
tantum prospiciens, animam vix claudere quivit?
ah! mea vita, precor nunquam tam dira voluptas
- 85
- te premat, ut Rhenus, et Naias illa recludat
hoc illustre caput, cui iam frondator in alta
virgine perpetuas festinat cernere frondes.
Tityrus arridens, et tota mente secundus,
verba gregis magni tacitus concepit alumni.
- 90
- sed quia tam proni scindebant aethra iugales,
ut rem quamque sua iam multum vinceret umbra,
virgiferi silvis gelida cum valle relictis,
post pecudes rediere suas: hirtaeque capellae
inde, velut reduces ad mollia prata praeibant.
- 95
- callidus interea iuxta latitavit Iolas,
omnia qui didicit, qui retulit omnia nobis.
ille quidem nobis, et nos tibi, Mopse, poimus.
|
|