| |
|
-
- E c l o g a e
E c l o g a I I I
I o h a n n e s d e V i r g i l i o
D a n t i A l a g h e r i i .
E c l o g a r e s p o n s i v a .
- ____________________________________________
- Forte sub irriguos colles, ubi Sarpina Rheno
obvia fit, viridi niveos interlita crines
nympha procax, fueram nativo conditus antro.
frondentes ripas tondebant sponte iuvenci:
- 5
- mollia carpebant agnae, dumosa capellae.
quid facerem? nam solus eram puer incola silvae.
irruerant alii causis adigentibus urbem;
nec tum Nisa mihi nec respondebat Alexis,
suetus uterque comes: calamos moderabar hydraules
- 5
- falce recurvella, cunctae solamina, quando
litoris adriaci resonantem Tityron umbra,
qua densae longo praetexunt ordine pinus
pascua porrectae coelo genioque locali
olida mirtetis et humi florentibus herbis,
- 15
- quaque nec arentes Aries fluvialis arenas
esse sinit, molli dum postulat aequora villo,
retulit ipse mihi flantis leve sibilus Euri,
quo vocalis odor per Maenala celsa profusus,
balsamat auditus, et lac distillat in ora;
- 20
- quale nec a longo meminerunt tempore mulsum
custodes gregium, quanquam tamen Archades omnes.
Archades exultant, audito carmine, nymphae,
pastoresque, boves et oves, hirtaeque capellae,
arrectisque onagri decursant auribus ipsi;
- 25
- ipsi etiam Fauni saliunt de colle Lycaei.
et mecum: si cantat oves, et Tityrus hircos
aut armenta trahit, quoniam civile canebas
urbe sedens carmen, quando hoc Benacia quondam
pastorale sonans detrivit fistula labrum,
- 30
- audiat in silvis et te cantare bubulcum.
nec mora, depostis calamis maioribus, inter
arripio tenues, et labris flantibus hisco.
sic, divine senex, ah! sic eris alter ab illo:
(alter es, aut idem, Samio si credere vati est.)
- 35
- sic liceat Mopso, sicut licuit Meliboeo.
eheu pulvereo quod stes in tegmine scabro,
et merito indignans singultes pascua Sarni
rapta tuis gregibus, ingratae dedecus urbi!
humectare genas lacrymarum flumine Mopso
- 40
- parce tuo, nec te crucia crudelis et illum;
cuius amor tantum, tantum complectitur, inquam,
iam te, blande senex, quanto circunligat ulmum
proceram vitis per centum vincula nexu.
o si quando sacros iterum flavescere canos
- 45
- fonte tuo videas, et ab ipsa Phyllide pexos,
quam visendo tuas tegetes miraberis uvas!
ast intermedium pariat ne taedia tempus,
laetitiae spectare potes, quibus otior antris,
et mecum pausare: simul cantabimus ambo;
- 50
- ipse levi calamo, sed tu gravitate magistrum
firmius insinuans, ne quem sua deserat aetas.
ut venias, locus ipse vocat. fons humidus intus
antra rigat, quae saxa tegunt, virgulta flabellant,
circiter origanum redolet, quoque causa soporis
- 55
- herba papaveris est, oblivia qualiter aiunt
grata creans. serpilla tibi substernet Alexis,
quem Corydon vocet ipse rogem: tibi Nisa lavabit
ipsa pedes accinta libens, coenamque parabit.
textilis haec inter piperino pulvere fungos
- 60
- condiet, et permixta doment multa allia, si quos
forsitan imprudens Meliboeus legerit hortis.
ut comedas apium memorabunt mella susurri.
poma leges, Nisaeque genas aequantia mandes,
pluraque servabis nimio defensa decore.
- 65
- iamque superserpunt hederae radicibus antrum,
serta parata tibi: nulla est cessura voluptas.
huc ades: huc venient, qui te pervisere gliscent,
Parrhasii iuvenesque senesque, et carmina laeti
qui nova mirari, cupiantque antiqua doceri.
- 70
- ii tibi silvestres capreas, ii tergora lincum
orbiculata ferent, tuus ut Meliboeus amabat.
huc ades; et nostros timeas neque, Tityre, saltus;
namque fidem celsae concusso vertice pinus,
glandiferaeque etiam quercusque arbusta dedere.
- 75
- non hic insidiae, non hic iniuria, quantas
esse putas. non ipse mihi te fidis amanti?
sunt forsan mea regna tibi despecta? sed ipsi
di non erubuere cavis habitare sub antris:
testis Achilleus Chiron, et pastor Apollo.
- 80
- Mopse, quid es demens? quia non permittet Iolas
comis et urbanus, dum sunt tua rustica dona,
iisque tabernaculis non est modo tutius antrum,
quis potius ludat. sed te quis mentis anhelum
ardor agit, vel quae pedibus nova nata cupido?
- 85
- miratur puerum virgo, puer ipse volucrem,
et volucris silvas, et silvae flamina verna;
Tityre, te Mopsus: miratio gignit amorem.
me contemne; sitim phrygio Musone levabo:
scilicet, hoc nescis, fluvio potabor avito.
- 90
- quid tamen interea mugit mea bucula circum?
quadrifluumne gravat coxis humentibus uber?
sic reor: en propero situlas implere capaces
lacte novo, quo dura queant mollescere crusta.
ad mulctrale veni: si tot mandabimus illi
- 95
- vascula, quot nobis promisit Tityrus ipse:
sed lac pastori fors est mandare superbum.
dum loquor en comites, et Sol de monte rotabat.
|
|