CIV.
DE CONSTANTIA, ROMANORUM
IMPERATRICE ET REGINA SYCILIE.

     Constantia e summo orbis cardine terris Romanorum imperatrix effulsit. Verum, quoniam iam multis comune decus admirationem intuentium minuisse videtur, alia claritatis causa nostro evo apparere volentibus querenda est. Que huic non defuit; nam, si ullo alio non detur merito, unico saltem partu undique conspicua facta est. Fuit hec Guilielmi, optimi quondam Syculorum regis, filia. Cuius in ortu cum adesset - ut aiunt plurimi - Ioachin quidam, calaber abbas prophetico dotatus spiritu, Guilielmo dixit natam regni Sycilie desolationem futuram. Qua prefatione stupefactus rex atque perterritus, cum prestitisset vaticinio fidem, secum cepit anxia meditatione revolvere quo pacto posset contingere istud a femina. Nec aliter videns quam a coniuge vel a filio, regno compatiens suo, avertere si posset istud consilio statuit; eamque, ut connubii atque prolis auferretur spes, virgunculam monasticis clausam claustris egit, ut Deo perpetuam virginitatem voto promicteret. Nec aspernandum si profuisset consilium; sed quid adversus Deum iuste mortalium scelesta facinora expiantem stolidi imbecillesque conatus exponimus? minimo equidem et unico frustramur inpulsu. Hec autem cum, sanctissimo patre fratre que extinctis, nemine - se preter - legitimo regni herede superstite iuventutem omnem peregisset iamque facta videretur anus, sumpsissetque post obitum Guilielmi regni dyadema Tancredus regulus, et post eum Guilielmus filius, iuvenculus adhuc, eoque itum esset, seu crebra seu minus digna regum innovatione, ut factionibus procerum undique bellis scaturientibus ferro igneque regnum omnem in exterminium trahi videretur. Quam ob rem quibusdam compatientibus infortunio menti incidit quod postmodum subsecutum est: Constantiam scilicet alicui insigni principi in coniugem dari, ut eius ope et potentia pestiferi sedarentur tumultus. Nec absque dolo atque labore ingenti obtentum est, summo consentiente pontifice, ut in eam Constantia deveniret sententiam: scilicet ut nuberet, cum inmobilis staret in professionis sue proposito, et annosa etiam videretur etas obsistere. Sed cum, ea etiam renuente, res adeo processissent ut commode nequirent retrahi, Henrico Romanorum imperatori, olim Frederici primi filio, desponsata est. Et sic rugosa anus, sacris omissis claustris positisque sanctimonialium victis, cultu ornata regio nuptaque et imperatrix devenit in medium; et que Deo virginitatem dicarat perpetuam, thalamum principis intrans nuptialemque conscendens thorum, eam invita deposuit. Ex quo factum est, non absque audientium admiratione, ut quinquagesimum et quintum etatis sue annum agens annosa conciperet. Et cum tarda penes omnes conceptionis huiusmodi fides esset, dolusque crederetur a pluribus, ad auferendam suspitionem provide actum est ut, propinquante partus tempore, edicto Cesaris matrone regni Sycilie vocarentur omnes volentes futuro partui interesse. Quibus convenientibus etiam ex longinquo, positis in pratis extra civitatem Panormi tentoriis, et secundum alios intra urbem, percipientibus cunctis imperatrix decrepita infantem enixa est, Fredericum scilicet, qui postea in monstruosum evasit hominem et Ytalie totius nedum regni Sycilie pestem, ut non evacuaret calabri abbatis vaticinium. Quis ergo non conceptum partumque Constantie arbitrabitur monstruosum, cum preter hunc nullus sit nostris auditus temporibus? Quid nostris dico temporibus? Non ab adventu Enee ad Ytalos, unum preter, tam annose mulieris compertus: Helisabeth scilicet, coniugis Zacharie, ex qua Dei singulari opere Iohannes natus est, cui inter natos mulierum secundus non erat in posterum surrecturus.