B  I  B  L  I  O  T  H  E  C  A    A  U  G  U  S  T  A  N  A
           
  Gregorius IX
ca. 1160 - 1241
     
   



D e c r e t a l i u m
G r e g o r i i   p a p a e   I X
c o m p i l a t i o n i s
l i b e r   I


T i t u l u s   X X I V .
De officio archipresbyteri.


_______________________________________________


Capitulum I.
Archipresbyter civitatis subest archidiacono, et principaliter praeest presbyteris et presbyteralibus officiis.

Ex concilio Toletano.

Ut archipresbyter sciat se subesse archidiacono, et eius praeceptis sicut sui episcopi obedire et, quod specialiter ad eius pertinet ministerium, super omnes presbyteros in ordine presbyterali positos curam agere animarum, et assidue in ecclesia stare, et in episcopi sui absentia ad vicem eius missarum solennia celebret, et collectam dicat, aut cui ipse iniunxerit.

Capitulum II.
Ad idem.

Leo Papa.

Ministerium archipresbyteri in eo constituitur, ut diligenti cura provideat ministerium sacerdotum cardinalium, qui solenne debent agere officium in communicatione corporis et sanguinis Domini nostri Iesu Christi ita, ut vicissim eos sibimet succurrere faciat, quatenus a sacrosancto die dominico incipiendo, per omnes horas canonicas indeclinabiliter perseverent, ut opus Dei digne et sancte perficiatur ab eo, cui committitur, +verens sententiam illius sapientissimi, ubi dicitur: «Maledictus homo, qui negligenter facit opera Dei.» §. 1. Provideat etiam archipresbyter vitam sacerdotum cardinalium, praeceptis sui obtemperando episcopi, ne aliquando cedant, aut scurrilitate torpeant, +sed reminiscantur, quod labia sacerdotum custodiant scientiam, et legem requirunt ex ore eius, qui angelus Domini exercituum est. §. 2. Si episcopus defuerit, exceptis his, quae prohibita sunt, archipresbyter provideat cuncta, quae in sacerdotum ministerio perfici debeant, [id est] fontes benedicere, infirmum oleo perungere, poenitentem infirmum, consulto episcopo, reconciliare, poenitentiam cunctis aliis sacerdotibus, quae ad purgationem animarum pertinet, iniungere. §. 3. In praecipuis festivitatibus aut ipse celebrationem missae solenniter impleat, aut ad oris sui iussionem, cui committitur, peragat veneranter.

Capitulum III.
Declarat, quod sit officium archipresbyteri civitatensis. Ant. de But.

Idem.

Officium archipresbyteri de urbe constat, quando ibi praesul defuerit, vice eius officium inchoare, benedictiones presbyterales in ecclesia dare, missam, quando voluerit, cantare, vel cui de sacerdotibus iusserit. Quando vero episcopus missam canit, debet praecipere sacerdotibus, ut induant se vestibus sacris, et qualiter ad missam procedant. Debet enim praecipere custodi ecclesiae, ut in sacrario eucharistia Christi propter infirmos non desit. Debet infirmis providere, et providendo praecipere sacerdotibus, ne forte sine confessione, vel confirmatione corporis et sanguinis Domini nostri Iesu Christi moriantur; confessiones vero peccatorum eorum, qui a foris veniunt, recipere cum omnibus sacerdotibus, et exinde per provisionem pontificis magnam debet illis adhibere curam. Ad Christianos quoque faciendos, et baptizandos infantes, et ad succurrendum, omnia a sacerdotibus per iussionem illius fiant.

Capitulum IV.
Archipresbyter ruralis presbyterorum et laicorum plebaniae suae curam gerit: contra decretum tamen episcopi nihil ordinare potest.

Idem ex synodo Ravennae habita.

Ut singulae plebes archipresbyterum habeant; propter assiduam erga populum Dei curam, singulis plebibus archipresbyteros praeesse volumus, qui non solum imperiti vulgi sollicitudinem gerant, verum etiam eorum presbyterorum, qui per minores titulos habitant, vitam iugi circumspectione custodiant, et qua unusquisque industria divinum opus exerceat, episcopo suo renunciet. §. 1. Nec contendat episcopus, non egere plebem archipresbytero, quasi ipse eam gubernare valeat, quia, etsi valde idoneus sit, decet tamen, ut sua onera partiatur, et sicut ipse matrici ecclesiae praeest, ita archipresbyteri praesint plebibus, ut in nullo titubet ecclesiastica sollicitudo. Cuncta tamen referant ad episcopum, nec aliquid contra eius decretum ordinare praesumant.