| |
|
- D e c r e t a l i u m
G r e g o r i i p a p a e I X
c o m p i l a t i o n i s
l i b e r I
T i t u l u s V .
De postulatione praelatorum.
- _______________________________________________
- Capitulum I.
Impostulabilis est qui violat interdictum. H. d. quoad titulum; habet enim multa alia dicta, quae non faciunt ad tit.
- Innocentius III. Decano et Capitulo Senonensi.
Ad haec in B. Petro (Et infra:) Sane, quum ecclesia Senonensis semper fuerit ecclesiae Romanae devota, non immerito ipsius ecclesiae passioni compatimur et doloribus condolemus, quum eo sit viduata pastore, qui, etsi nobilis esset genere, nobilior tamen fuit, sicut credimus, sanctitate. (Et infra:) Dolemus insuper quod dolori nimio, quem de tanti patris obitu conceperat ecclesia Senonensis, dolor alias supervenit, quum ea vix surgente ab officio funeris tam funesti, vix digne celebratis exsequiis tanti patris, rex ipse iniuste commotus possessiones ipsius tam ad mensam archiepiscopi, quam canonicorum atiam pertinentes, non ut decuit vel debuit, sed ut voluit et valuit, occupavit, et personas etiam, quae de mandato nostro suspenderant organa sua, compulit exsulare. (Et infra:) Quumque propter persecutionem instantem et diffidentiam animorum, quam in talibus et zelus movet interdum, et usus excusat, de facili non possetis in unum locum et propositum convenire, sed ad nos fuisset ab aliquibus appellatum, tandem non sine difficultate convenientes in unum, Altissiodorensem episcopum in archiepiscopum unanimiter postulastis, postulationem vestram per magistrum R. praecentorem vestrum, virum in utroque iure peritum, honestum, providum et discretum, qui apud nos super assumpti promotione negotii fideliter institit, et de contingentibus nihil omisit, et per abbatem S. Petri, et per vestras etiam literas exponentes et petentes humiliter, ut faciendae translationi favorem apostolicum et pium praeberemus assensum, considerata praesertim persecutione, quae communiter instat ecclesiae Gallicanae, ac necessitate, quae incumbit specialiter ecclesiae Senonensi. Verum quoniam antequam idem magister ad sedem apostolicam accessisset, audieramus a multis, immo etiam nobis quasi pro certo constabat, quod idem episcopus interdicti sententiam non servasset, quod etiam idem magister non negavit, in nostra et fratrum nostrorum praesentia requisitus a nobis, in ipsius episcopi excusationem allegans, quod sententiam latam servare nullatenus tenebatur, quae ad eius notitiam nec per literas nostras, nec per dilectum filium P. S. Mariae in Via lata diaconum cardinalem tunc apostolicae sedis legatum, qui eandem sententiam promulgarat, nec per deputati ad hoc exsecutoris mandatum vel literas pervenisset, et quod in Altissiodorensi dioecesi rex ipse terram propriam non haberet, et quod eadem Altissiodorensis dioecesis ex alia causa fuerat interdicta. [Ceterum nuntii Remensis archiepiscopi et aliorum quorundam prius ad apostolicam sedem accesserant, ad excusandas excusationes in peccatis, occasiones quasdum frivolas praetendentes, scilicet quod dictus legatus post appellationem ad nos interpositam, cui visas fuerat detulisse constitutus iam extra fines regni Francorum in terram regis ipsius sententiam tulerat interdicti et modum excesserat in exsequendo, et quod ad quosdam eorum ipsius litterae non pervenissent. Sed si considerassent diligentius veritatem, quum scirent, quod frustra iacetur rete ante oculos pennatorum se sicut non poterant non debuerant taliter excusare, quum in accusationem potius excusatio convertatur. Licet enim Cardinalis ipse regni Francorum exiisset, nondum tamen fuerat metas suae legationis egressus quum non solum in regno Francorum sed in Viennensi, Lugudenensi et Burginensi provinciis iniunctam sibi a Nobis legationis sollicitudinem suscepisset. Praetera dictam interdicti sententiam ipse non edidit, sed potius publicavit, nec fuit dictator ipsius, sed verius exsecutor. Unde quum secundum ius canonicum et legale ab executoribus non liceat appellari nisi forsan modum excederent in exsequendo, et nos in litteris super hoc directis ad ipsum appellationis curavimus obstaculum inhibere, appellationi huiusmodi non fuerat deferendum, cui non profecto cardinalis ipse non detulit sed distulit potius, ut alibi mandatum nostrum commodius adimpleret. Interea non erat ipsorum nostrum interpretari mandatum nec interpretationem arguere cardinalis, cum ei potius credere debuissent, qui quum a Nobis recederet intellexit plenius nostrae super ipso mandato beneplacitum voluntatis, et nostrum mandatum recepit a nobis per quod ei liquidius mentis nostrae patuit intellectus. In dubio insuper via obedientiae tanquam tutior erat eligenda potius quam ad inobedientiae demum declinandum, quum iuxta propheticum testimonium crimen ariolandi sit nolle acquiescere et scelus idolatriae nolle obedire.] Quod nec sufficit, immo nec proficit ad excusationem praedicti Altissiodorensis episcopi, et aliorum similium, quod mandatum nostrum et cardinalis eiusdem, vel exsecutoris etiam ad se per speciales literas ad ipsos directas vel speciale mandatum non pervenisse proponunt; quum cardinalis idem sententiam interdicti, praesentibus multis archiepiscopis et episcopis, solenniter ac publice promulgaverit, et eadem interdicti sententia in regno Francorum iam a multis publice coeperit observari; nec sit necessarium, quum constitutio solenniter editur aut publice promulgatur, ipsius notitiam singulorum auribus per speciale mandatum vel literas inculcare; sed id solum sufficit, ut ad eius observantiam teneatur, qui noverit eam solenniter editam aut publice promulgatam; quum et contra quosdam, qui Sardicense concilium non servabant, tanquam illud non habuerint aut perceperint, canonica tradat auctoritas, quod eis non facile facultas credendi tribuitur, quum idem penes illos in suis regionibus actum fuerit et receptum. Nec valet, quod in Altissiodorensi dioecesi dictus rex terram propriam dicitur non habere, quum nos terram totam regis ipsius subiici mandaverimus interdicto, et cardinalis, nostrum interpretatus mandatum, in terram illam sententiam promulgaverit, quae regi tunc temporis adhaerebat. Quodsi episcopatus eius ex alia causa fuerat interdictus, interdicti sententiam et tenebatur fortius, et poterat facilius observare. Sed inde liquido constat, saepe dictum episcopum sufficienter excusari non posse, quod suam metropolitanam ecclesiam generalis interdicti sententiam et recepisse noverat et servare. Ideoque unus eorum exstiterat, qui deliberantes super eadem sententia communi consilio decreverunt, sed erraverunt, ut ipsam sententiam non servarent, quum, si verbum Apostoli Petri de Clemente dicentis diligentius attendissent, commonitionem super hoc non debuerint exspectare, sed obsecundare prudenter et humiliter obedire. Nos igitur, qui secundum Apostolum prompti sumus inobedientiam omnem ulcisci, eiusdem episcopi Altissiodorensis inobedientiam attendentes, ne nil obedientia prodesse videretur humilibus, si contemptus contumacibus non obesset, quum iuxta canonicas sanctiones quaedam sint culpae, in quibus culpa est relaxare vindictam, habito cum fratribus nostris super hoc diligenti tractatu, quantumcunque vobis tanquam obedientiae filiis deferre vellemus, postulationem tamen huiusmodi non propter postulantem ecclesiam, sed propter postulatam personam repulimus ut indignam. Licet autem ex eo, quod hominem, qui vestro non conveniebat proposito, postulastis, quum vos interdicti sententiam servaretis, et ipse tamen eam contemneret observare, permissa vobis facile abusi fueritis potestate, ac ideo vos ea non immerito privare possemus, quum iuxta divinae legis edictum non liceat vestem induere de lana linoque contextam: ne tamen vestrae videamur devotionis ingrati, de solita tamen apostolicae sedis benignitate concedimus, ut vobis et eidem ecclesiae per postulationem indoneam seu electionem canonicam de persona congrua consulatis.
- Capitulum II.
Qui postulationem cassatam vitio personae innovat est eligendi et postulandi potestate privatus.
- Idem Hostiensi Episcopo apostolicae sedis Legato.
Gratum gerimus et acceptum, et fraternitatem tuam plurimum commendamus, quod ad promotionem venerabilis fratris nostri P. quondam Cameracensis episcopi, nunc autem archiepiscopi Senonensis, prudenter et efficaciter intendisti. Accepimus autem ex literis tuis, quod canonicis Senonensibus, quorum postulatio, quam fecerunt, nostra fuit auctoritate cassata, licet cassationis literas suppressissent in fraudem, ut concorditer et canonice ad electionem procederent, mandavisti, adiiciens etiam, quod, nisi forsitan in talem personam concorditer vota sua transferrent, pro qua merito tuum obtinere deberent consensum, de provisione ipsius ecclesiae postmodum faceres quod crederes expedire. Quumque plures eorum postulationem cassatam a nobis innovare denuo niterentur, quidam vero episcopum Cameracensem in archiepiscopum postularent, tu intelligens, eos, qui cassationem nostram quodammodo revocare volebant, eligendi privilegium amisisse, quia concessa sibi ex apostolicae sedis benignitate abuterentur temere potetaste, ac ideo ad alios, licet pauciores numero, quantum tamen ad hoc pertinet, consilio saniores, eligendi vel postulandi devolutam esse licentiam, praedictum Cameracensem ad eorum instantiam in pastorem auctoritate fretus apostolica providisti, et deputasti ad regimen ecclesiae Senonensis. Nos igitur, tanto id magis gratum et ratum habentes, quanto in eius promotione de mandato nostro et beneplacito potius processisti, a sollicitudine Cameracensis ecclesiae ipsum reddidimus absolutum, ut liberius gerat curam metropolis Senonensis, quod a te de mandato nostro factum est auctoritate apostolica confirmantes.
- Capitulum III.
Postulatio, per quam privata vel minor utilitas communi vel maiori praefertur, vel quae fit a minori quam a tertia parte collegii, admitti non debet.
- Idem Clericis Ravennatis ecclesiae.
Bonae memoriae Guil. archiepiscopo vestro viam universae carnis ingresso, eius nobis obitum per vestras literas intimastis. Nos autem vobis dedimus in mandatis, ut personam idoneam, quae in nostra devotione persisteret, vobis eligeretis canonice in pastorem. Quumque vos postmodum, receptis literis nostris, super electione substituendi pontificis tractaretis, vota vestra fuerunt in diversa divisa. Nam quidam vestrum dilectum filium nostrum S. tituli sanctae Praxedis presbyterum cardinalem, quidam vero venerabilem fratrem nostrum Imolensem episcopum postulaverunt. Quumque partes postulationes suas per nuncios suos nobis praesentassent, proponebatur ab iis, qui cardinalem postulaverant memoratum, quod plures, quam duae partes vestrum, convenerant in eundem. Verum pars altera proponebat, quod digniores personae postularant episcopum Imolensem, et quod in postulatione ipsius et forma canonica et tenor compromissionis fuerat observatus, quum tanquam suffraganeus Ravennatis ecclesiae postulatus de ipsius gremio exstitisset. Fuerat enim compromissum, ut de corpore Ravennatis ecclesiae vel archiepiscopatu personam eligerent congruentem: quod pars altera frivolum asserebat, quum, etsi talis conditio fuisset adiecta, poterat tamen de Romanae sedis collegio propter ipsius privilegium praefata postulari persona, quum membra capitis a membris corporis censeri non debeant aliena. Nos igitur, auditis, quae de facto hinc inde proposita et de iure insuper fuerant allegata, deliberavimus cum fratribus nostris, et plenius etiam pro utralibet partium curavimus allegare. Consideravimus vero, quod eiusdem cardinalis praesentia utilior sit non solum Romanae, sed etiam ecclesiae generali, tam apud apostolicam sedem, quam apud ecclesiam Ravennatem, et quod maioris meriti sit in huiusmodi necessitatis articulo praeire in sanctae terrae subsidium exercitui Iesu Christi, quam suscipere pondus pastoralis officii. Unde non immerito praeferentes speciali utilitati communem et minori maiorem, praedictum cardinalem postulationi vestrae non duximus concedendum. Attendentes autem ex altera parte, quod praedictus episcopus Imolensis, a minori quam tertia parte fuerit postulatus, et quod apostolica sedes postulationes huiusmodi non consueverit in tanta divisione ac contradictione recipere, quum etiam quando aliquis ab aliis unanimiter postulatur, ad admittendam postulationem earum non tam ex iustitia, quam ex gratia moveatur, postulationem ipsius non duximus admittendam. Monemus igitur discretionem vestram et exhortamur attentius, et per apostolica scripta Mandantes, quatenus infra mensem post susceptionem praesentium cum his, qui vocem in electione habere noscuntur, per electionem, postulationem seu nominationem canonicam in personam idoneam, quae in ecclesiae Romanae devotione persistat, concorditer convenire curetis, et electionem, postulationem seu nominationem vestram per idoneos nuncios sedi apostolicae praesentetis. Veniant autem iidem nuntii parati, ut si forte, quod absit, factum vestrum fuerit exigente iustitia reprobandum, illum recipiunt, quem nos vobis providebimus in pastorem. Alioquin quum eidem. ecclesiae cupiamus sollicitius providere, nullatenus omittemus, quin ei auctoritate apostolica postorem idoneum assignare curemus.
- Capitulum IV.
Archiepiscopus in archiepiscopum postulatur. Et ex quo postulatio praesentata est Papae, non possunt postulantes ab ea recedere; sed debet superioris iudicium exspectari. H. d. quoad titulum.
- Idem Praeposito et Capitulo Strigonensi.
Bonae memoriae Guil. archiepiscopo vestro viam universae carnis ingresso, quum in venerabilem fratrem nostrum Colocensem archiepiscopum postulandum a nobis contulissetis unanimiter vota vestra, et regium super hoc obtinuissetis assensum, suffraganei Strigonensis ecclesiae, Quinqueecclesiensis episcopus videlicet et quidam alii, postulationi vestrae se opponere curaverunt, asserentes, quod eis contemptis, qui ius habebant eligendi vobiscum, postulatio eadem fuerat attentata; licet vestri nuncii proponerent ex adverso, quod super praeficiendo vobis pontifice de gratia multotiens suffraganeorum fuerat requisitus assensus, sed ipsi vobis consilium [et auxilium] denegaverunt. Nunciis igitur in nostra praesentia constitutis, et proponentibus adversariis quaedam alia contra postulationis vestrae processum, quae in prioribus literis meminimus nos plenius expressisse, quia nobis de propositis non constabat, ita duximus providendum, ut, si suffraganeis persistentibus in contradictione sua, vos postulationi vestrae velletis instare, usque ad septuagesimam tunc primo venturam per procuratores idoneos, ad omnia sufficienter instructos, ad sedem apostolicam veniretis, ut statueremus utraque parte praesente quod iustitia suaderet; si autem illi a contradictione sua cessarent, et vos instaretis proposito vestro, ad praesentiam nostram mitteretis personas idoneas infra terminum supra dictum, quae super his, quae opportuna forent, nos redderent certiores. Quodsi contradicentibus episcopis memoratis vos contingeret de iure vestro diffidere, ne laborem et dolorem subiretis incassum, aliam personam idoneam provideretis vobis canonice in pastorem. Ceterum, quum inclytae recordationis [H,] rex Hungariae viam fuisset universae carnis ingressus, quidam vestrum, a postulatione vestra, quam nobis praesentaveratis communiter, temere recedentes, aliis persistentibus in eadem, et ad sedem apostolicam appellantibus, praedictum Quinqueecclesiensem episcopum in archiepiscopum postulaverunt. Quorum votis nullus suffraganeorum assensit, excepto duntaxat episcopo Nitriensi. Et licet carissimus in Christo filius noster A. Hungariae rex illustris, tunc dux et regni Hungarici, L. nepotis sui regis nomine, cuius tutelam et regni curam ipsi frater eius commiserat, gubernator, precum suarum primitias ad nos pro praedicti Colocensis postulatione transmiserit, postmodum tamen pro Quinqueecclesiensi episcopo ad Strigoniensem metropolin transferendo nobis per literas suas humiliter supplicavit. Nos igitur, postulationem ipsam, quam invenimus post appellationes interpositas in multa discordia, non solum suffraganeorum, verum etiam canonicorum Strigonensis ecclesiae, ac contra formam mandati nostri regulari ordine praetermisso temere celebratam, illam exigente iustitia non duximus admittendam; sed vobis dedimus in mandatis, ut ad providendum vobis pastorem idoneum per electionem canonicam vel postulationem concordem, requisito suffraganeorum assensu, si esset de antiqua et approbata consuetudine requirendus, infra mensem post susceptionem literarum nostrarum procedere curaretis; alioquin ex tunc, ne gregi dominico deesset diutius cura pastoralis, nos ipsi provideremus ecclesiae viduatae, secundum officii nostri debitum ex plenitudine apostolicae potestatis. Verum antequam ad vos literae nostrae pervenissent, innitentes mandato priori, suffraganeos, qui erant in regno praesentes, praeter praedictum Quinqueecclesiensem ad concordiam revocastis ita, quod Watiensis, Wesprimiensis et Ianviensis episcopi pro translatione Colocensis archiepiscopi, salvo iure suo in posterum, cui propter afflictionem et necessitatem Strigoniensis ecclesiae supersedebant, ad praesens nos humiliter rogaverunt, praedicto Nitriensi scribente, quod, si non placeret nobis electionem factam de Quinqueecclesiensi admittere, pro postulatione alterius sine praeiudicio iuris sui nos suppliciter exorabat. Post haec autem mandato nostro recepto, hi, qui in archiepiscopum Colocensem covenerant, ab eius postulatione, sicut fuit propositum coram nobis, recedere noluerunt, sed innovaverunt eandem, reversis ad eos quibusdam canonicorum, qui in partem alteram declinarant, cum praedicti regis et suffraganeorum literis dilecti filii A. magistrum scholarum, M. thesauranium, A. archidiaconum, et F. et N. canonicos Strigonienses ad sedem apostolicam destinarunt, super postulatione sua dispensationis gratiam petituros. Ceteri vero, qui Quinqueecclesiensem episcopum postularunt, sicut ex eorum parte fuit propositum coram nobis, convenientes in unum, ceteros canonicos ad capitulum convocarunt, ad postulationem concordem vel electionem canonicam iuxta mandatum apostolicum infra praefixum terminum sibi procedere cupientes. Sed, illis nolentibus convenire, intelligentes, penes se tantum remansisse facultatem liberam eligendi, quia reliqui ius suum prosequi negligebant, praedictum Quinqueecclesiensem episcopum, licet ne id fieret fuisset ab aliis appellatum, denuo postularunt. Quum ergo utriusque partis nuncii ad sedem apostolicam pervenissent, hi, qui pro Quinqueecclesiensi episcopo venerant, proponebant, partem suam iuxta mandatum apostolicum processisse, nec obstare discordiam vel contradictionem eorum, qui iuxta formam mandati nostri procedere contemnentes, illo recepto nec elegerant quenquam canonice, nec concorditer postularant. Unde concors debebat eorum postulatio reputari, quum ceteri, tanquam iussionis apostolicae contemptores, eligendi et postulandi se iure privassent, dum nec postulare nec eligere voluerunt, immo nec etiam ad capitulum convenire. Ad haec autem ex adverso poterat responderi, quod illi, qui Colocensem archiepiscopum postularant, formam secuti fuerant per nostras literas sibi datam, quoniam innitentes postulationi priori, iuxta tenorem priorum literarum nostrarum concordem fecerant, quae fuerat prius discors, dum suffraganeos ad concordiam revocarunt. Nec obstabat eorum discordia, qui alium postularunt, quum prius in postulatione archiepiscopi supradicti convenissetis pariter universi, et consensum vestrum annotatum literis, et subscriptionibus propriis roboratum, petiissetis a nobis per communes nuncios confirmari, nosque vestram recepissemus postulationem diiudicandam, si suffraganei forsitan in contradictione persisterent, vel, si consentirent, aut etiam cederent, approbandam. Si enim, postquam postulatio subscriptionibus postulantium roboratur, et praesentatur Romano Pontifici approbanda, possent ab ea recedere postulantes, nobis frequenter illuderent, et iudicium nostrum ex eorum pendere arbitrio videretur. Poterat quoque addi, quod pars altera mandatum apostolicum non servarat, utpote quae nec postulationem concordem, nec electionem canonicam celebrarat, quum in maiori contradictione quam prius, non solum canonicorum, sed suffraganeorum etiam, ipso rege adversae parti favente, praedictum Quinqueecclesiensem episcopum postulasset. Auditis igitur his et aliis, quae fuerunt hinc inde proposita, et habito super his cum fratribus nostris diligenti tractatu, Intelleximus itaque quod, etsi neutra esset postulatio approbanda, iuxta tenorem tamen posterioris rescripti ad nos de cetero Strigonensis ecclesiae provisio pertineret. Quia vero non plenam de personis illius regni notitiam habebamus, ideoque non poteramus salva conscientia nostra eidem ecclesiae in alia persona, quae de regno Hungariae originem duceret, congrue providere, nec vellemus ei praeficere alienum, quamvis regularius et honestius videretur, si suffraganeus ad metropolim suam accederet, quam archiepiscopus a metropoli ad metropolim transferretur, partem tamen elegimus potiorem, et eundem archiepiscopum, in quem omnes, quorum consensus in electione vel postulatione pastoris requiritur, licet diversis temporibus convenerant, a vinculo, quo tenebatur Colocensi ecclesiae, absolventes, ad metropolim Strigonensem transferimus, et ei licentiam tribuimus transeundi, pallium ei ad nomen et usum eiusdem ecclesiae transmissuri. [Monemus igitur etc. Dat. Romae II. Non. Oct. 1205.]
- Capitulum V.
Postulatio, contra quam agitur de contempto, potest sine praeiudicio alicuius reiici; potest tamen de speciali gratia admitti. Hoc dicit.
- Idem Capitulo Strigonensi.
Postulationem, quam celebrastis [de venerabili fratre nostro I. Colocensi archiepiscopo ad Strigoniensem metropolim transferendo, venerabiles fratres nostri eiusdem metropolis suffraganei, videlicet C. Quinqueecclesiensis, B. Watiensis, R. Vesprimiensis et I. Nitriensis episcopi penitus contradicunt, per suas nobis literis intimantes, quod V. bonae memoriae archiepiscopo vestro viam universae carnis ingresso, eis inconsultis vos, habito ad invicem consilio diligenti, quosdam de concanonicis vestris ad carissimi in Christo filii nostri Ungarorum regis illustris praesentiam destinastis, et quem vobis praefici volebatis nominetenus expressistis. Post dilationem vera non longam, quum ad festum B. Stephani regis iidem episcopi solenniter convenissent, ut super electione Strigoniensis ecclesiae unanimi deliberatione tractarent, vos, ab eisdem episcopis requisiti, quem illi sedi velletis praefici ac praeponi, taliter respondistis, quod nullum auderetis eligere, nisi qui plenam regis gratiam obtineret, et protinus praedictum Colocensem archiepiscopum nominare curastis, adiicientes, quod in electione archiepiscopi suffraganei nihil iuris haberent, quibus ipsi suffraganei responderunt, quod a prima Christianitatis institutione in regno Ungariae usque ad ista tempora nullus ad sedem Strigoniensem fuerat electus, nisi suffraganeis una cum canonicis eligentibus iuxta consuetudinem canonicam et consuetudinem approbatam. Dixerunt etiam, quad prius inquiri deberet, utrum de gremio illius ecclesiae posset utilis et idoneus reperiri, asserentes, quod in ea multi sunt viri honesti, discreti et literati, qui possent illi ecclesiae decentius praesidere. Illud insuper per easdem nobis literas instimarunt, quod, quum praedictus Colocensis archiepiscopus usque ad haec tempora Colocensem ecclesiam Strigoniensi metropoli asseruerit esse parem, eique tam verbo quam opere varias et intolerabiles iniurias irrogarit, non modicum formidabant, ne, si ad memoratam metropolim transferretur, propriae confessionis et assertionis non immemor, quasi rubore perfusus, ne sibi ipsi contrarius videretur, negotia Strigoniensis ecclesiae minus efficaciter assumeret promovenda, et ipsos episcopos, qui eius verbis et actibus iuxta debitum suum dure quandoque restiterant, opprimere non cessaret, quum tamen, iuxta canonicas sanctiones, iudex aliquibus non debeat dari suspectus. Porro dilecti filii, … abbas de Bucco et magister Petrus pro rege praedicto, nec non et … praepositus Posonensis et … thesaurarius ecclesiae vestrae pro vobis in contrarium allegantes asseruere constantes, ea, quae ab ipsis episcopis proposita fuerant, penitus esse falsa, firmiter proponendo, quod per eundem praepositum et alios ante communem tractatum vocati fuerunt solenniter, et venerunt, eorumque de gratia multoties fuit requisitus assensus; sed, quum super ecclesiae vestrae provisione consilium et auxilium vobis congruum denegarent, vos, ipsi ecclesiae desolatae providere volentes, vocatis praedictis episcopis, convenistis in unum, et vota vestra in praedictum Colocensem archiepiscopum, ut ipsum postularetis a nobis, unanimiter eis praesentibus contulistis, suppliciter exorantes, ut nos suis literis pro postulatione vestra rogarent, quod ipsi facere penitus recusarunt. Praenominatis autem nunciis asserentibus, quod translationem ipsius archiepiscopi urgens necessitas et evidens utilitas exigebant, in ipsa disceptatione fuit propositum coram nobis, quod memoratus archiepiscopus Colocensis, in grave Strigoniensis ecclesiae praeiudicium, vobis reclamantibus et confirmationes sedis apostolicae ostendentibus, filium praedicti regis coronavit in regem, quum non ad Colocensem ecclesiam, sed ad metropolim vestram coronatio regis Ungariae pertinere noscatur; unde tamquam alieni iuris invasor et apostolici statuti contemptor debebat graviter castigari, poteratque verisimili coniectura praesumi, quod, quum ipse querelam contra se ipsum et contra factum proprium non esset moturus, ius ecclesiae vestrae super hoc praetermitteret indefensum, per quod ei grave posset praeiudicium generari, quamvis e contrario fuerit replicatum, quod absque contradictione cuiuslibet et praeiudicio alicuius praescripta coronatio ab universitate fuerat celebrata.] Licet ergo per postulationem huiusmodi nullum ius sit alicui acquisitum, ideoque sine praeiudicio alicuius postulationem potuissemus repellere memoratam; ut tamen vobis, quantum cum Deo possumus, de speciali gratia consulamus, ita duximus providendum, quod, si praedicti pontifices in contradictione persisterent, et vos ad postulationem institeritis obtinendam, quia nobis non constitit de praemissis, usque ad septuagesimam proximo venturam per procuratores idoneos, ad omnia sufficienter instructos, nostro vos conspectui praesentetis, quatenus utraque parte praesente quod iustum fuerit decernamus. [Si autem illi etc. Dat. Romae ap. S. Petr. X. Kal. Dec. 1204.]
- Capitulum VI.
Episcopus non est eligendus ad aliam dignitatem, sed postulandus.
- Honorius III. Capitulo Calaritano.
Etsi unanimiter vota vestra concurrerint ad venerabilem fratrem nostrum Sutrinum episcopum in ecclesiae vestrae archiepiscopum eligendum, quum suae alligatus ecclesiae liberum non habeat sine nostra permissione volatum, electionem de ipso factam, tanquam contra canones minus licite attentatam, de fratrum nostrorum consilio duximus irritandam, quum eligi nullo iure potuerit, sed potius postulari. Volentes tamen quantum cum Deo possumus vestris desideriis concurrere benigno favore dilectis filiis subdiacono et B. Capellano nostris, apostolicae sedis legatis, duximus iniungendum, ut et vota vestra circa ipsum exquirant, et personae merita vice nostra examinent diligentes, eundem ad nos cum literis suis veritatem continentibus destinando, ut si idoneus repertus fuerit, disponente Domino, et ipsi in ecclesia et ecclesiae vestrae utiliter provideatur in ipso.
|
|