Carmina amatoria

155   155a   156   157    158    159    160    161    161a   162   162a

163   163a    164    164a    165    165a    166   166a   167   167a   

168    168a    169    169a    170    170a    171   171a   172

172a   173    173a    174    174a    175    175a    176

177   178   178a   179    179a    180    180a    181    181a

182    182a    183    183a    184   185    186

________________________________________________________________

155

1.

Quam pulchra nitet facie,

que cordis trahit intima!

hec est, de cuius specie

omnis amans dat plurima

cum fletibus suspiria.

hec processit de regia

prole. multa

dat hec et aufert gaudia.

2.

Hec est, que caret macula

totaliter. venenea

traiecit Amor iacula

ob hoc in mei viscera

cordis. quapropter langueo,

quod promere erubeo.

sic estuo,

eius igne exardeo.

3.

Sitio, quod igniferos

dolores fero. sedule

si non exoro superos:

Altitonum cum Hercule

et Iunonem cum Pallade

et Helenam cum Venere,

non prospere

hanc me continget vincere.

155a

Si ist scho^ener den urowe Dido was,

si ist scho^ener denne vrowe Helena,

si ist scho^ener denne vrowe Pallas,

si ist scho^ener denne vrowe Ecuba;

si ist minnechlicher denne vrowe Isabel

unde urolicher denne Gaudile;

mines hercen chle

ist tugunde richer denne Baldine.

156

De vere

1.

Salve, ver optatum,

amantibus gratum,

gaudiorum

fax, multorum

florum incrementum!

multitudo florum

et color colorum,

salvetote

et estote

iocorum augmentum!

dulcis avium concentus

sonat; gaudeat iuventus!

hiems seva transiit,    nam lenis spirat ventus.

2.

Tellus purpurata

floribus, et prata

revirescunt,

umbre crescunt,

nemus redimitur.

lascivit natura

omnis creatura

leto vultu,

claro cultu

Amor investitur.

Venus subditos titillat,

dum nature nectar stillat;

sic ardor Venereus    amantibus scintillat.

3.

O quam felix hora,

in qua tam decora

sumpsit vitam

sic politam,

amenam, iocundam!

o quam crines flavi!

in ea nil pravi

scio fore,

in amore

nescio secundam.

frons nimirum coronata,

supercilia nigrata

et ad Iris formulam    in fine recurvata.

4.

Nivei candoris,

rosei ruboris

sunt maxille;

inter mille

par non est inventa.

labia rotunda

atque rubicunda,

albi dentes

sunt nitentes;

in sermone lenta.

longe manus, longum latus,

guttur et totus ornatus

est cum diligentia    divina compilatus.

5.

Ardoris scintilla

devolans ab illa,

quam pre totis

amo notis,

cor meum ignivit,

quod cor fit favilla.

Veneris ancilla

si non curat,

ardor durat,

moritur, qui vivit.

ergo fac, benigna Phyllis,

ut iocunder in tranquillis,

dum os ori iungitur    et pectora mamillis!

157

1.

Lucis orto sidere

exit virgo propere

facie vernali,

oves iussa regere

baculo pastorali.

2.

Sol effundens radium

dat calorem nimium.

virgo speciosa

solem vitat noxium

sub arbore frondosa.

3.

Dum procedo paululum,

lingue solvo vinculum:

«salve, rege digna!

audi, queso, servulum,

esto michi benigna!»

4.

«Cur salutas virginem,

que non novit hominem,

ex quo fuit nata?

sciat Deus! neminem

inveni per hec prata.»

5.

Forte lupus aderat,

quem fames expulerat

gutturis avari.

ove rapta properat,

cupiens saturari.

6.

Dum puella cerneret,

quod sic ovem perderet,

pleno clamat ore:

«siquis ovem redderet,

me gaudeat uxore!»

7.

Mox ut vocem audio,

denudato gladio

lupus immolatur,

ovis ab exitio

redempta reportatur.

158

1.

Vere dulci mediante,

non in Maio, paulo ante,

luce solis radiante,

virgo vultu elegante

fronde stabat sub vernante

canens cum cicuta.

2.

Illuc veni fato dante.

nympha non est forme tante,

equipollens eius plante!

que me viso festinante

grege fugit cum balante,

metu dissoluta.

3.

Clamans tendit ad ovile.

hanc sequendo precor:

«sile! nichil timeas hostile!»

preces spernit, et monile,

quod ostendi, tenet vile

virgo, sic locuta:

4.

«Munus vestrum», inquit, «nolo,

quia pleni estis dolo!»

etsi se defendit colo,

comprehensam ieci solo;

clarior non est sub polo

vilibus induta!

5.

Satis illi fuit grave,

michi gratum et suave.

«quid fecisti», inquit, «prave!

ve ve tibi! tamen ave!

ne reveles ulli cave,

ut sim domi tuta!

6.

Si senserit meus pater

vel Martinus maior frater,

erit michi dies ater;

vel si sciret mea mater,

cum sit angue peior quater,

virgis sum tributa!»

159

1.

Veris dulcis in tempore

florenti stat sub arbore

Iuliana cum sorore.

Dulcis amor!

Refl.

Qui te caret hoc tempore,

fit vilior.

2.

Ecce florescunt arbores,

lascive canunt volucres;

inde tepescunt virgines.

Dulcis amor!

Refl.

Qui te caret hoc tempore,

fit vilior.

3.

Ecce florescunt lilia,

et virginum dant agmina

summo deorum carmina.

Dulcis amor!

Refl.

Qui te caret hoc tempore,

fit vilior.

4.

Si tenerem, quam cupio,

in nemore sub folio,

oscularer cum gaudio.

Dulcis amor!

Refl.

Qui te caret hoc tempore,

fit vilior.

160

1.

Dum estas inchoatur

ameno tempore

Phebusque dominatur

depulso frigore,

2.

Unius in amore

puelle vulneror,

multimodo dolore

per quem et atteror.

* * *

161

1.

Ab estatis foribus

nos Amor salutat,

humus picta floribus

faciem commutat.

flores amoriferi

iam arrident tempori;

perit absque Venere

flos etatis tenere.

2.

Omnium principium

dies est vernalis,

vere mundus celebrat

diem sui natalis.

omnes huius temporis

dies festi Veneris.

regna Iovis omnia

hec agant sollemnia!

161a

Div werlt frovt sih uber al

gegen der sumerzite:

aller slahte uogel schal

horet man nu wite,

dar zů blůmen vnde chle

hat div heide vil als ê,

grv^one stat der schone walt;

des suln wir nu wesen balt!

162

1.

O consocii,

quid vobis videtur?

quid negotii

nobis adoptetur?

leta Venus ad nos    iam ingredietur,

illam chorus Dryadum sequetur.

2.

O vos socii,

tempus est iocundum,

dies otii

redeunt in mundum;

ergo congaudete,    cetum letabundum

tempus salutantes † iocundum.

3.

Venus abdicans

cognatum Neptunum

venit applicans

Bachum oportunum,

quem dea pre cunctis    amplexatur unum,

quia tristem spernit et ieiunum.

4.

His numinibus

volo famulari!

ius est omnibus,

qui volunt beari;

que dant eccellenti    populo scolari,

ut amet et faciat amari.

5.

Ergo litteris

cetus hic imbutus

signa Veneris

militet secutus!

exturbetur autem    laicus ut brutus!

nam ad artem surdus est et mutus.

162a

Sv^oziv vrowe min,

la mih des geniezen:

du bist min ovgenschin.

Venus wil mih schiezen!

nu la mih, chuniginne, diner minne niezen!

ia nemag mih nimmer din uerdriezen.

163

1.

Longa spes et dubia

permixta timore

solvit in suspiria

mentem cum dolore,

que iam dudum anxia

mansit in amore.

nec tamen mestum    pello dolorem.

2.

Heu, cure prolixitas

procurata parum

et loci diversitas

duxerunt in rarum,

quod pre cunctis caritas

cordis habet carum!

omnis largus    odit avarum.

3.

In hoc loro stringitur

nodus absque nodo,

nec ullus recipitur

modus in hoc modo;

sed, qui numquam solvitur,

plus constringit modo.

lodircundeia!    lodircundeia!

4.

Hanc amo pre ceteris,

quam non vincit rosa;

nec proferre poteris

cantibus nec prosa,

nec voce nec litteris,

quam sit speciosa.

flos in amore    spirat odore.

5.

Inopino saucius

hesito stupore,

stulto carpor anxius

animi furore,

amens amans amplius

obligor amore.

nec tamen mestum    pello dolorem.

163a

Eine wunnechliche stat

het er mir bescheiden:

da die blůmen unde gras

stůden grůne baide,

dar chom ih, als er mih pat.

da geschah mir leide.

lodircundeie!    lodircundeie!

164

1.

Ob amoris pressuram

medentis gero curam

amanti valituram.

cor estuat interius,

languet mens quondam pura,

affligor et exterius

propter nature iura.

2.

«Si cupio sanari

aut vitam prolongari,

festinem gressu pari

ad Corinne presentiam,

de qua potest spes dari,

eius querendo gratiam:

sic quero reformari.

3.

Hec dulcis in amore

est et plena decore;

rosa rubet rubore,

et lilium convallium

tota vincit odore;

favum mellis eximium

dulci propinat ore.

4.

Non in visu defectus,

auditus nec abiectus;

eius ridet aspectus.

sed et istis iocundius:

locus sub veste tectus;

in hoc declinat melius

non obliquus, sed rectus.

5.

Ubi si recubarem,

per partes declinarem,

casum pro casu darem;

nec presens nec preteritum

tempus considerarem,

sed ad laboris meritum

magis accelerarem!»

164a

Ih wolde gerne singen,

der werlde vro^vde bringen,

mohte mir an ir gelingen,

der ih diene alle mine tage.

der minne wil mich twingen.

in mime herçen ich si trage;

noch lebe ih des gedingen.

165

1.

Amor telum est insignis Veneris.

voluntates mentis gyrans celeris,

amantum afflictio,

cordis fibras elicis et conteris.

vultu clarior sereno ceteris,

me tibi subicio:

defende, ne involvat me procella,

que versatur clauso cordis pessulo    in dulci puella!

2.

Odor eius oris, fraglans lilium,

amoris initiat indicium:

exigenti osculum

nullum prebet homini fastidium.

frontis eius decens supercilium;

os renitet flosculum.

equalis illi nusquam reperitur;

felix est, qui osculis mellifluis    ipsius potitur!

3.

Circumgyrantes canite concorditer!

pedem pedi committite hilariter,

congaudentes iubilo,

concrepando manuum cum plausibus!

solus solam veneror his laudibus,

terso mentis nubilo;

nam cum totalem video pudicam,

singolari gaudio tunc potior    optans in amicam.

165a

Mir ist ein wip sere in min gemuote chomen,

uon der han ich gançer tugende vil vernomen;

des minnet si daz herçe min.

ir schoner lip hat mir vrovde vil gegeben.

solde ich nah dem wilien min div zit geleben,

daz ich ihr gelege bi,

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .     . . . . . . . .

166

1.

Iam dudum Amoris militem

devotum me exhibui,

cuius nutu me precipitem

stulto commisi ausui,

amans in periculo

unam, que numquam    me pio respexit oculo.

2.

Si adhuc cessarem penitus,

michi forte consulerem;

sed non fugat belli strepitus

nisi virum degenerem.

fiat, quod desidero!

vitam fortune    casibus securus offero.

3.

Me sciat ipsa magnanimum,

maiorem meo corpore,

qui ramum scandens altissimum

fructum queram in arbore,

allegans: ingenio

non esse locum    in amante metus nescio!

166a

Reimar (MF 185,28)

(ca. 1190/1210)

Solde auer ich mit sorgen iemmer leben,

swenne ander lute weren fro?

gv^oten trost wil ih mir selbeme geben

vnde min gemůte tragen ho,

so von rehte ein selich man.

si sagent mir alle,    truren sta mir iemerlichen an.

167

I.

1.

Laboris remedium,

exulantis gaudium,

mitigat exilium

virginis memoria;

unicum solacium

eius michi gratia.

2.

In absentem ardeo;

Venus enim aureo

nectit corda laqueo.

corporis distantia

merens tamen gaudeo

absentis presentia.

II.

1.

Nil proponens temere

diligebam tenere,

quam sciebam degere

sub etate tenera,

nil audens exigere

preter mentis federa.

2.

Iam etas invaluit,

iam amor incaluit;

iam virgo maturuit,

iam tumescunt ubera;

iam frustra complacuit,

nisi fiant cetera.

3.

Ergo iunctis mentibus

iungamur corporibus!

mellitis amplexibus

fruamur cum gaudio!

flos pre cunctis floribus,

colluctemur serio!

4.

Uvam dulcem premere,

mel de favo sugere:

quid hoc sit, exponere

tibi, virgo, cupio;

non verbo, sed opere

fiat expositio!

167a

Swaz hie gat umbe,

daz sint alle megede;

die wellent an man

allen disen sumer gan!

168

1.

Annualis mea

sospes sit et gaudeat!

arrideat,

cui se hec chorea

implicat, quam replico,

et precino:

pulchrior    et aptior    in mundo non est ea!

2.

Fervens illa mea

ignis est, sed suavitas

et bonitas

renitent ex ea.

provocant me talia

ad gaudia,

tristorque cum suspiriis    sub lite Venerea.

3.

Hospitalis mea,

candida et rubea,

amabilis.

Venus, amoris dea,

me tibi subicio,

auxilio

egens tuo; iam caleo    et pereo    in ea!

4.

Collaudate meam,

pudicam, delectabilem,

amabilem!

amo ferventer eam.

per quam mestus vigeo

et gaudeo,

illam pre cunctis diligo    et veneror ut deam.

168a

Neidhart von Reuenthal (11,8)

(ca. 1200 - ca. 1240)

Nu grv^onet auer div heide,

mit grv^oneme lo^vbe stat der walt;

der winder chalt

dwanch si sere beide.

div zit hat sich uerwandelot.

ein senediv not

mant mich an der gůten,    von der ih ungerne scheide.

169

1.

Hebet sidus    leti visus

cordis nubilo,

tepet oris mei risus

carens iubilo;

iure mereo:

occultatur nam propinqua,

cordis vigor floret in qua;

totus hereo.

2.

In Amoris hec chorea

cunctis prenitet,

cuius lumen a Phebea

luce renitet

et pro speculo

servit solo; illam colo,

eam volo nutu solo

in hoc seculo.

3.

Tempus queror tam diurne

solitudinis,

quo furabar vi nocturne

aptitudinis

oris basia,

a quo stillat cinnamomum

et rimatur cordis domum

dulcis cassia.

4.

Tabet illa tamen, caret

spe solacii,

iuvenilis flos exaret.

tanti spatii

intercisio

annulletur, ut secura

adiunctivis prestet iura

hec divisio!

169a

Walther von der Vogelweide (51,37,4)

(ca. 1170 - ca. 1230)

Roter munt, wie du dich swachest!

la din lachen sin!

scheme dich, swenne du so lachest

nach deme schaden din!

dest niht wolgetan.

owi so verlorner stunde,

sol von minnechlichen munde

solich unminne ergan!

170

1.

Quelibet succenditur    vivens creatura

ad amoris gaudia;    meque traxit cura

insignite virginis,    in cuius figura

laboravit Deitas    et mater Natura.

2.

Facies est nivea,    miranda decore,

os eius suffunditur    roseo rubore.

consurgenti cernitur    similis aurore,

irriganti climata    matutino rore.

3.

Tota caret carie;    lampas oculorum

concertat carbunculo;    sicut flos est florum

rosa, supereminet    virginalem chorum.

. . . . . . . scintillulas    excitat amorum.

170a

Min vrowe Uenus ist so gůt,

si chan vrovde machen

den, swer iren willen tůt;

der herçe můz lachen.

si hat vrowen in ir hůt,

die lat si nit swachen.

swer gegen den hat hohen můt,

der mach gerne wachen.

171

1.

De pollicito

mea mens elata

in proposito

vivit, animata

spei merito;

tamen dubito,

ne spes alterata

cedat subito.

2.

Uni faveo,

uni, dico, stelle,

cuius roseo

basia cum melle

stillant oleo.

in hac rideo,

in ipsius velle

totus ardeo.

3.

Amor nimius

incutit timorem,

timor anxius

suscitat ardorem

vehementius;

ita dubius

sentio dolorem

certo certius.

4.

Totus Veneris

uror in camino;

donis Cereris,

satiatis vino

presto ceteris,

et cum superis

nectare divino

fruor frueris!

171a

Vrowe, wesent vro!

trostent ivch der sumerzit!

div chumit iv also:

rosen, lilien si uns git.

vrowe, wesent vro!

wie tůt ir nu so,

daz ir so trurech sit?

der chle, der springet ho!

172

1.

Lude, ludat, ludite!    iocantes nunc audite,

quos presentis gaudia    demulcent leta vite:

histrio tesseribus;

clericus amplexibus

deludat mulieres!

2.

Amor est iam suavibus    canendus melodiis,

qui non tardet gravibus    detentus homiliis!

spondeat puellula

florens quasi rosula,

verbis devicta piis!

3.

Dicat «ita!» facile,    nil deneget rogata,

non viri notitiam    rimetur prenotata!

faciat, quod petitur;

quod prece negligitur,

prestet virgo laudata!

172a

Ich han eine senede not,    div tůt mir also we;

daz machet mir ein winder chalt    vnde ovch der wize sne.

chome mir div sumerzit,

so wolde ich prisen minen lip

umbe ein vil harte schoniz wip.

173

1.

Revirescit

et florescit

cor meum a gaudio.

ab hac peto

corde leto,

quam numquam deserui,

tota mente

ut repente

donet michi    gratiam, si merui.

2.

Philomena

per amena

silve quando volitat

exultando

et cantando,

statim tui glorior.

miserere,

quia vere

in hac pena    dulcissima morior!

173a

Wol ir libe, div so schone

lebet, alsam div vrowe min!

si treit wol der eren chrone.

in ir dienest wil ich sin;

dest ein ende.

swer daz wende,

der enguuinne

hoher minne

nimmer me!

174

1.

Veni, veni, venias,

ne me mori facias!

hyria hyrie

nazaza trillirivos!

2.

Pulchra tibi facies,

oculorum acies,

capiliorum series –

o quam clara species!

3.

Rosa rubicundior,

lilio candidior,

omnibus formosior,

semper in te glorior!

174a

1.

Chume, chume, geselle min,

ih enbite harte din!

ih enbite harte din,

chum, chum, geselle min!

2.

Sůzer roservarwer munt,

chum vnde mache mich gesunt!

chum vnde mache mich gesunt,

sůzer roservarwer munt!

175

1.

Pre amoris tedio

vulneror remedio

cordis mei, telo;

patior naufragium    quassa rate, velo.

2.

Aura spirans gratie,

† o puella, facie

rutilans decora,

me amantem respice    non tardanti mora!

3.

Amoris transitio

me donat exitio,

cor cremat scintilla;

quam si non extinxeris,    cor erit favilla.

4.

Vultus tuus urget me,

visus tuus ligat me

miserum frequenter,

amor tuus urit me    indeficienter.

5.

Virgo tu dulcissima,

cum sis formosissima,

adhuc in hac cella

me egenum eripe    de ferventi procella!

175a

Taugen minne div ist gůt,

si chan geben hohen můt;

der sol man sih ulizen!

swer mit triwen der nit phliget,    deme sol man daz wizen!

176

I.

Non est in medico semper, relevetur ut eger;

Interdum docta plus valet arte manus.

Ovid, Ex Ponto, 1, 3, 17/18

II.

Vim fidei menti    facundia dat sapienti,

Cum resonat plene    prolatio vocis amene.

177

1.

Stetit puella

rufa tunica;

si quis eam tetigit,

tunica crepuit.

eia!

2.

Stetit puella

tamquam rosula:

facie splenduit

et os eius floruit.

eia!

3.

Stetit puella    bi einem bovme,

scripsit amorem    an eime lovbe.

dar chom Uenus also fram;

caritatem magnam,

hohe minne

bot si ir manne.

178

1.

Volo virum vivere    viriliter:

diligam, si diligar    equaliter;

sic amandum censeo,    non aliter.

hac in parte fortior    quam Iupiter

nescio procari

commercio vulgari:

amaturus forsitan    volo prius amari.

2.

Muliebris animi    superbiam

gravi supercilio    despiciam,

nec maiorem terminum    subiciam

neque bubus aratrum    preficiam.

displicet hic usus

in miseros diffusus;

malo plaudens ludere    quam plangere delusus.

3.

Que cupit, ut placeat,    huic placeam;

ipsa prior faveat,    ut faveam.

non ludemus aliter    hanc aleam,

ne se granum reputet,    me paleam.

pari lege fori

deserviam amori,

ne prosternar impudens    femineo pudori.

4.

Liber ego liberum    me iactito,

casto pene similis    Hippolyto,

nec me vincit mulier    tam subito.

que seducat, oculis    ac digito

dicat me placere

et diligat sincere;

hec michi protervitas    placet in muliere. –

5.

Ecce michi displicet,    quod cecini,

et meo contrarius    sum carmini,

tue reus, domina,    dulcedini,

cuius elegantie    non memini.

quia sic erravi,

sum dignus pena gravi;

penitentem corripe,    si placet, in conclavi!

178a

Ich wil den sumer gruzen,    so ih besten chan;

der winder hat mir hivre    leides vil getan.

des wil ich růfen    in der vrowen ban:

«ich sih die heide    in grůner varwe stan!

dar suln wir alle gahen,

die sumerzit enphahen!

des tanzes ich beginnen sol,    wil ez iv niht versmahen!»

179

1.

Tempus est iocundum,    o virgines!

modo congaudete,    vos iuvenes!

o! o!

totus floreo!

Refl.

Iam amore virginali    totus ardeo;

novus, novus amor    est, quo pereo!

2.

Cantat philomena    sic dulciter,

et modulans auditur;    † intus caleo.

o! o!

totus floreo!

Refl.

Iam amore virginali    totus ardeo;

novus, novus amor    est, quo pereo!

3.

Flos est puellarum,    quam diligo,

et rosa rosarum,    qua caleo.

o! o!

totus floreo!

Refl.

Iam amore virginali    totus ardeo;

novus, novus amor    est, quo pereo!

4.

Tua me confortat    promissio,

tua me deportat    negatio.

o! o!

totus floreo!

Refl.

Iam amore virginali    totus ardeo;

novus, novus amor    est, quo pereo!

5.

Tua mecum ludit    virginitas,

tua me detrudit    simplicitas.

o! o!

totus floreo!

Refl.

Iam amore virginali    totus ardeo;

novus, novus amor    est, quo pereo!

6.

Sile, philomena,    pro tempore!

surge, cantilena,    de pectore!

o! o!

totus floreo!

Refl.

Iam amore virginali    totus ardeo;

novus, novus amor    est, quo pereo!

7.

Tempore brumali    vir patiens,

animo vernali    lasciviens,

o! o!

totus floreo!

Refl.

Iam amore virginali    totus ardeo;

novus, novus amor    est, quo pereo!

8.

Veni, domicella,    cum gaudio!

veni, veni, bella!    iam pereo!

o! o!

totus floreo!

Refl.

Iam amore virginali    totus ardeo;

novus, novus amor    est, quo pereo!

179a

Einen brief ich sande

einer vrowen gůt,

div mich inme lande

beliben tůt.

stille ih ir enbot. ob sie in gelas,

dar an was

al mins herçen můt;

div reine ist wol behůt.

Refl.

Selich wip,

vil sůziz wip,

du gist wol hohen můt;

schone ist div zit,

bi dir swer lit,

sanfte dem daz tůt.

180

1.

O mi dilectissima!

vultu serenissima

et mente legis sedula,

ut mea refert littera?

Refl.

Mandaliet! mandaliet!

min geselle chovmet niet!

2.

«Que est hec puellula,»

dixi, «tam precandida,

in cuius nitet facie

candor cum rubedine?»

Refl.

Mandaliet! mandaliet!

min geselle chovmet niet!

3.

Vultus tuus indicat,

quanta sit nobilitas,

que in tuo pectore

lac miscet cum sanguine.

Refl.

Mandaliet! mandaliet!

min geselle chovmet niet!

4.

Ǡ Que est puellula

dulcis et suavissima?

eius amore caleo,

quod vivere vix valeo.»

Refl.

Mandaliet! mandaliet!

min geselle chovmet niet!

5.

Circa mea pectora

multa sunt suspiria

de tua pulchritudine,

que me ledunt misere.

Refl.

Mandaliet! mandaliet!

min geselle chovmet niet!

6.

Tui lucent oculi

sicut solis radii,

sicut splendor fulguris,

qui lucem donat tenebris.

Refl.

Mandaliet! mandaliet!

min geselle chovmet niet!

7.

«Vellet Deus, vellent di,

quod mente proposui:

ut eius virginea

reserassem vincula!»

Refl.

Mandaliet! mandaliet!

min geselle chovmet niet!

180a

1.

Ich wil truren varen lan;

vf die heide sul wir gan,

vil liebe gespilen min!

da seh wir der blumen schin.

Refl.

Ich sage dir, ih sage dir,

min geselle, chum mit mir!

2.

Sůziv Minne, raine Min,

mache mir ein chrenzelin!

daz sol tragen ein stolzer man;

der wol wiben dienen chan!

Refl.

Ich sage dir, ih sage dir,

min geselle, chum mit mir!

181

1.

Quam Natura ceteris

mira preflorat arte,

querele cura veteris,

qua laude tuear te?

Refl.

Revertere, revertere

iam, ut intueamur te!

2.

Veneris! ad Venerem

instigor miro Marte;

si veneris, cur gemerem,

cura curatus Marthe?

Refl.

Revertere, revertere

iam, ut intueamur te!

3.

Ne mee blanditie

michi spem artes arte,

cum tue sint primitie

laudis in omni parte!

Refl.

Revertere, revertere

iam, ut intueamur te!

4.

Sed, respondens merito

laudis nunc per te parte,

velis, ut † nulla verito

meam experiar te!

Refl.

Revertere, revertere

iam, ut intueamur te!

181a

1.

Der winder zeiget sine chraft

den blůmen vnde der weide;

zergannen ist ir grv^oçiv chraft,

daz chlaget uns div heide.

Refl.

Vve tůt in rife vnde ovch der sne,

da uon stat val der gruoůne chle.

2.

Die uogele swigent gegen der zit;

si lebent in grozen sorgen,

durh daz der vrost in chelte git;

des ligent si verborgen.

Refl.

Vve tůt in rife vnde ovch der sne,

da uon stat val der grůne chle.

182

1.

Sol solo in stellifero

stellas excedit radio;

sic unica, quam diligo,

michi placet et populo.

Refl.

Vos igitur, o socii,

nunc militetis Veneri!

2.

Quecumque est, quam diligo,

quam super omnes eligo,

de qua frequenter cogito,

michi respondet merito.

Refl.

Vos igitur, o socii,

nunc militetis Veneri!

3.

Aspectus eius liliis,

rosa genis est similis,

os dulce, latus gracile,

longitudinis modice.

Refl.

Vos igitur, o socii,

nunc militetis Veneri!

4.

O si forem Mercurius

Philologie sedulus

et si sit in compedibus,

sibi iungerer clericus.

Refl.

Vos igitur, o socii,

nunc militetis Veneri!

5.

Quid illud? possum dicere:

nosti quid velim petere,

festina moram rumpere,

fac mori vel fac vivere!

Refl.

Vos igitur, o socii,

nunc militetis Veneri!

182a

Vns chumet ein lichte sumerzit:

div heide in grůner varwe lit,

gras, blůmen, chle, lo^vp uns si git;

die wahsent alle widerstrit.

Refl.

Swer nah frovden weruen wil,

de habe můt vnde sinne vil!

183

1.

Si puer cum puellula

moraretur in cellula –

Refl.

Felix coniunctio

amore succrescente,    pari remedio

propulso procul tedio!

2.

Fit ludus ineffabilis

membris † desertis labilis.

Refl.

Felix coniunctio

amore succrescente,    pari remedio

propulso procul tedio!

183a

Ich sich den morgensterne brehen.

nu, helt, la dich niht gerne sehen!

uil liebe, dest min rat.

swer tovgenlichen minnet,    wie tugentlich daz stat,

da frivnschaft hůte bat!

184

1.

Virgo quedam nobilis,

div gie ze holçe vmbe rîs.

do si die burde do gebant,

Refl.

Heia, heia, wie si sanch!

cicha, cicha, wie si sanch!

vincula,

vincula,

vincula rumpebat.

2.

Venit quidam iuvenis

pulcher et amabilis,

der zetrant ir den bris.

Refl.

Heia, heia, wie si sanch!

cicha, cicha, wie si sanch!

vincula,

vincula,

vincula rumpebat.

3.

Er uiench si bi der wizen hant,

er fůrt si in daz uogelsanch.

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

Refl.

Heia, heia, wie si sanch!

cicha, cicha, wie si sanch!

vincula,

vincula,

vincula rumpebat.

4.

Venit † swe . . . Aquilo,

der warf si verre in einen loch,

er warf si verre in den walt.

Refl.

Heia, heia, wie si sanch!

cicha, cicha, wie si sanch!

vincula,

vincula,

vincula rumpebat.

185

1.

Ich was ein chint so wolgetan,

virgo dum florebam,

do brist mich div werlt al,

omnibus placebam.

Refl.

Hoy et oe!

maledicantur tilie

iuxta viam posite!

2.

Ia wolde ih an die wisen gan,

flores adunare,

do wolde mich ein ungetan

ibi deflorare.

Refl.

Hoy et oe!

maledicantur tilie

iuxta viam posite!

3.

Er nam mich bi der wizen hant,

sed non indecenter,

er wist mich div wise lanch

valde fraudulenter.

Refl.

Hoy et oe!

maledicantur tilie

iuxta viam posite!

4.

Er graif mir an daz wize gewant

valde indecenter,

er fůrte mih bi der hant

multum violenter.

Refl.

Hoy et oe!

maledicantur tilie

iuxta viam posite!

5.

Er sprach: «vrowe, gewir baz!

nemus est remotum.»

dirre wech, der habe haz!

planxi et hoc totum.

Refl.

Hoy et oe!

maledicantur tilie

iuxta viam posite!

6.

«Iz stat ein linde wolgetan

non procul a via,

da hab ich mine herphe lan,

tympanum cum lyra.»

Refl.

Hoy et oe!

maledicantur tilie

iuxta viam posite!

7.

Do er zu der linden chom,

dixit «sedeamus»,

– div minne twanch sêre den man –

«ludum faciamus!»

Refl.

Hoy et oe!

maledicantur tilie

iuxta viam posite!

8.

Er graif mir an den wizen lip,

non absque timore,

er sprah: «ich mache dich ein wip,

dulcis es cum ore!»

Refl.

Hoy et oe!

maledicantur tilie

iuxta viam posite!

9.

Er warf mir ůf daz hemdelin,

corpore detecta,

er rante mir in daz purgelin

cuspide erecta.

Refl.

Hoy et oe!

maledicantur tilie

iuxta viam posite!

10.

Er nam den chocher unde den bogen,

bene venabatur!

der selbe hete mich betrogen.

«ludus compleatur!»

Refl.

Hoy et oe!

maledicantur tilie

iuxta viam posite!

186

1.

Suscipe, flos, florem,    quia flos designat amorem!

illo de flore    nimio sum captus amore;

Hunc florem, Flora    dulcissima, semper odora!

Nam velut aurora    fiet tua forma decora.

Florem, Flora, vide!    quem dum videas, michi ride!

Flori fare bene!    tua vox cantus philomene.

Oscula des flori!    rubeo flos convenit ori.

2.

Flos in pictura    non est flos, immo figura;

Qui pingit florem,    non pingit floris odorem.