Caput III
De ordine et dispositione
|
Ordo bifurcat iter: tum limite nititur artis,
Tum sequitur stratam naturae. Linea stratae
Est ibi dux, ubi res et verba sequuntur eumdem
| |
90 | Cursum nec sermo declinat ab ordine rerum.
Limite currit opus, si praelocet aptior ordo
Posteriora prius, vel detrahat ipsa priora
Posterius; sed in hoc, nec posteriora priori,
Ordine transposito, nec posteriore priora
| |
95 | Dedecus incurrunt, immo sine lite licenter
Alternas sedes capiunt et more faceto
Sponte sibi cedunt: ars callida res ita vertit,
Ut non pervertat; transponit ut hoc tamen ipso
Rem melius ponat. Civilior ordine recto
| |
100 | Et longe prior est, quamvis praeposterus ordo.
Ordinis est primus sterilis, ramusque secundus
Fertilis et mira succrescit origine ramus
In ramos, solus in plures, unus in octo.
Circiter hanc artem fortasse videtur et aer
| |
105 | Nubilis, et limes salebrosus, et ostia clausa,
Et res nodosa. Quocirca sequentia verba
Sunt hujus morbi medici: speculeris in illis;
Invenietur ibi qua purges luce tenebras,
Quo pede transcurras salebras, qua clave recludas
| |
110 | Ostia, quo digito solvas nodosa. Patentem
Ecce viam! Ratione viae rege mentis habenas.
|
|
|