| |
|
-
- G e s t a N o r m a n n o r u m
s e u d e m o r i b u s e t a c t i s
p r i m o r u m N o r m a n n i a e d u c u m
C a p i t u l u m 5 8
( f o l . 8 7 r - 8 9 v )
- _____________________________________________
- A pestiferae namque hostilitatis ueneno frantia. ut
recensitum est defaecata. abdicatisque ingruentium malorum
querimoniis. et detrimentis. atque adornato. et statuto
reipublicae ubicumque franciae commodo. praeeunte triumpho
desideratae pacis; fama beatissimi ducis richardi propalatis
illustrata meritis. in inmensum rutilans crescebat. diuulgabaturque
per caetera regna meritum profusius beatitudinis eius. Illius uero
temporis cursu. uxor eius. filia scilicet hugonis magni ducis defungitur;
et huius desolationis mestus detrimento. misit ad hugonem fratrem
defunctae uxoris suae; ut quosdam uernulas domus suae mitteret
sibi; quique possederat soror sua. iure femineo. erogarent
sacrosanctae aecclesiae; et pauperibus. Hugo uero dux remisit
ad richardum ducem et patricium. ut quicquid suppeditaret sibi
uoluntas; faceret libere ex omnibus. Tunc richardus affluentis
largitatis dux praepotentissimus. tanti thesauri munera per
uniuersas tocius franciae. et northmanniae aecclesia dispertiuit.
quin etiam plurimaque sui iuris erant. pro eius anima; erogauit
affluenter pauperibus. Denique subscalpenti uoluptuosae
humanitatis fragilitati subactus. genuit duos filios. totidem et
filias. ex concubinis. quorum unus godefredus. alter uero
nuncupatur uuillelmus. Denique luculentae maiestatis uirgini ex
famosissima nobilium dacorum prosapia exortae; omniumque
spetiosissimae northmannicarum uirginum. permutantibusque ciuilium
forensiumque rerum euentibus cautissime femineique artificii
edocte ingenio. facundeque ubertatis eloquio modeste pollenti;
capacisque memoriae. et recordationis thesauro profusius
locupletate. atque omnium bonorum praemunitae affluentia se
conexuit. eamque prohibitae copulationis foedere sortitus est sibi
amicabiliter. Northmannorum uero optimates. nobilissimo diffamate
stirpis eam noscentes. exortam semine. et de successore deque
herede atque de posteritate salutifera plebi nimium cogitantes
submissa uoce uultuque prodiuo richardo duci praepotentissimo
subintulerunt. Cum sis domine dux praepotentissime omnium
francigenarum. northmannorumque et burgundionum. omniumque
regnorum sagacis meditationis scrutinio prudentissimus; miramur
admodum. quin comminisceris quis post flebilem debitumque exsessum
tuae praesentiae. reget populum tuae ditioni. potentissimae modo
subiectum? Fortuitam namque futuri detrimenti ruinam
pertimescentes; formidamus. ne post lugubre depositionis tuae
dampnum extere gentes nos aduocato. et herede carentes;
conculcent. Tunc richardus. Reipublice uestro saluberrimo consilio
usquemodo praefui. et ut quiui profui. num quid rei gratia corde
statuistis michi enucleate. At illi. Prouidentia summae
diuinitatis. ut remur; hanc tibi dacigenam. quam modo refoues
conexuit. ut patre matreque dacigena. heres huius terrae nascatur;
qui defensor. et aduocatus robustissimus extet huius. Est namque
superba stirpe progenita. speciae decora. et formosa. consilio cauta et
prouida. mente deuota. corde subacta. alloquio modesta. conuersatione
mansueta. in omni re industris. et sagax. Hanc tibi inextricabili
maritalis federis priuilegio; petimus conecti. ut salutifera sobole eius;
tellus tui ducaminis. iminente extremae sortis tuae obitu;
salubriter et constanter regatur. Huic igitur consilio libenter
dux sanctissimus richardus fauens; asscitis episcopis cum clero.
satrapisque cum populo; eam lege maritali desponsauit. et ex ea
processu temporis; quinque masculinae prolis pignora. femineaeque
genuit tria. Per uias igitur operum rectas gradiebatur. iustisque
legum habenis; plebem strenuae regebat. Northmannicae regionis
aecclesias. sumpture edificans proprio. monasticis rebus
adornauit. plurimaque franciscae telluris templa; mirifice
construxit proprii muneris thesauro. Rotomagensi namque urbe in
honore genetricis dei ampliauit mirabile monasterium.
longitudinis. latitudinisque atque altitudinis. honorifice
expatiatum incremento. In monte namque maritimo. reflue lunari
dispositione inundationis gurgite. undique secus circumdato.
delubrum mirae amplitudinis spatiosaque monachilis habitationis
moenia construxit. ibique monachos sub erumnoso theoricae uitae
palestra normalibus celebris itineris decretis asstrictos. christo
coegit famulari. Cum autem innumerabilibus exuberantium bonitatum
polleret incrementis; quadam die fiscanninae sedis aggressus
moenia stansque in introitus domus suae suggestu. atque ipsam
domum altiorem comptioremque basilica in honore deificae
trinitatis dedicata conspitiens; asscito petrarum fabro.
architectorica arte perito inquit. Domum dei et orationis.
superlatiuo specialis pulchritudinis. decoreque altitudinis
culmine. supereminentiorem uniuersis moenibus ciuitatis. decet et
oportet esse; quia plasmator. redemptorque generis humani.
gratuita hanc sibi delegit clementia. mireque regenerationis mater
tipicae ablutionis lauacro extat atque in hac. diuinae eruditionis
audire uerba nostraque deflere debemus peccata. Haec namque aula;
porta caeli nuncupatur. et est quam incolunt cuique praesunt caelicolae.
Haec domus namque ut psalmographus ait. mons dei mons pinguis.
mons in quo beneplacitus est deo habitare in eo; etenim dominus habitabit
in finem. Hic namque mons est in quo meus auus se stantem. seque
ablui fonte salutifero diuine uisionis oraculo conspexit; et a
lepra uitiorum qua infectum se somnio cernebat expiari. Quapropter
quia altiore amplioris culminis scaematae domum dei domui nostrae
habitationis praecaellere condecet. experire si forte inminentium
montium procliuis. et collibus alicuius petrae materiem repperire
quiueris; qua templum dei nostrae conuersationis domo. altius
fabricare ualeas. At ille accepto illico ligone. montium prius
procliua adiit. eorumque crepidinem diuellit sarculis. atque
nullam petre materiem usui maceriae repperiens congruam; petiit
deuexa montium. inter duos fluuiolos prope fiscannum iacentia;
ibique massam gypsi inuenit. et unum lapidem gypseum. in modum
cubiti excidit. et ante richardum ducem detulit. Tunc dux magnus
richardus satisne de talibus repperire poteris? Respondit. Satis
domine. At ille. Tuto hanc petram repone loco. et mitte
quamplurimos operarios ad excidendos lapides. multasque calcis
uiuae fornaces compone. quia omnibus quae necessaria sunt
praeparatis. istam in initio fundamentis. in titulo ereptionis
domus dei primam locabo. Denique marchio famosissimus.
praeparata calce. petrisque excisis; et coaceruatis. atque lateribus
artificialiter compositis. dictu uisuque mirabile. miri scematis
forma construxit in honore sanctae trinitatis delubrum; turribus
hinc inde et altrinsecus praebalteatum dupliciterque arcuatum
mirabiliter; et de concatenatis artificiosae lateribus coopertum.
Hinc forinsecus dealbauit illud; intrinsecus autem depinxit
hystorialiter. auroque et gemmis. magno munere adquisitis altaria
decorauit; crucesque mire magnitudinis ex auro mundissimo
fabricauit; calicesque magni ponderis auri. et precii. annexuit.
aureaque candelabra. humanam naturam superexcellentia ante
sanctuarium statuit. Turibula inauditae amplitudinis. et pretii
auro confecta. delegauit atque indumenta frigio pectine polita nec
semel in thyrios rubores decocta. quin etiam crassiore auro
zmaragdinisque superinsutas apposuit. byssosque niueasque
purpurasque auro intextas. plumeaque mirabilis artificii
holoserica commisit. atque clerum numerosae multitudinis
propensa diaria cotidie recipientem. subque practicae uitae
palaestra desudantem; christo deseruire coegit. Illo namque templo
monasticarum facultatum ubertatis affluentia repleto. eoque
benedictione episcopali officiosissime dedicato. northmannica
franciscaque tellure sitas; proprio sumptu reficiebat omnes
disruptas aecclesias. Mirabilibus choruscabat factis. iustis et
bonis. famaque probitatis eius. longinquis regionibus profusius
diffundebatur. Species eius redimita decore admirande
pulchritudinis. fundebat iubar ab ore quasi solaris claritatis.
Erat ei summus honor. quo nomen eius audiebatur; totaque gallia
admirabatur. super largiflua bonitate eius. Amore pietatis. cultor
iusticiae strenuus retinebat; cunctorumque causas intra sua
pectora sollicitus recondebat; atque pro populi reliquie pia iura
tenebat. Speciae pulchrerimus. canis praecandidis repletus.
superciliis. acieque oculorum choruscus; naribus malisque
splendidus. barba canifera. et prolixa honoratus. statura
procerus. lingua eruditus. uirtute animae et corporis plenus.
bonitate diffusus. mente sagacissimus. gratia dei munitus.
omnibusque erat una salus. Amicos namque erigens; tumidos calcabat
hostes. subiectosque fouens. conterebat feros et rebelles.
tempestas irae. uel discordiae nullo dissensionis tumultu.
penetrabat corda eius. quia in salutifera stabilitatae iustitiae.
et iudicii charitatisque spei. et fidei anchora sagacissimae
mentis fixa aderat illi. Constantem eius animum; aura ullius
aduersitatis tumultu non uentilabat. nec de multifluae copioseque
prosperitatis ubertate; animum subtollebat. Cum autem in regno suo
uariato murmure. pullulabant aliquae seditionis causae. sed habeat
eas decretis legum. et salutifera potestate. Illius namque fides.
tam ualida ueritatis radice tenebatur; ut antea mons deficeret.
aut migraret. quam sua uerba caderent. Res ab eo promissae; nullo
mulctandae actu. uere perseuerabant atque pollicitatae semel.
perpetuate manebant.
APOSTROPHA AD ROTBERTVM.
Huius patricii cumulum bonitatis enormen.
Presul amandae uides?
Symbola qui merito crescit probitatis in octo.
Presul amandae uides?
Bis duo. bis scribit quae euangelista beatis.
Presul amandae uides?
Quaeque tuus genitor factis impleuit opimis.
Presul amandae uides?
In dicto melior; quoniam nemo extitit ipso
Presul amandae uides?
In facto certe nullusque potentior ipso
Presul amandae uides?
Vllus nec hominum extat sanctior in meditatu
Presul amandae uides?
Huc hebeti. et uili scripto; deuenimus usque
Presul amandae uides?
Pulchra nimis ratio uerborum materiesque
Presul amandae uides?
Thematis editio extat friuola rustica uilis
Presul amandes uides?
Ditatu uili nunc nunc cape dultia facta
Presul amandae uale.
|
|