| |
|
-
- G e s t a N o r m a n n o r u m
s e u d e m o r i b u s e t a c t i s
p r i m o r u m N o r m a n n i a e d u c u m
C a p i t u l u m 5 6
( f o l . 7 9 v - 8 2 r )
- _____________________________________________
- His et huiuscemodi triumphaliter peractis; dux magnus Richardus
praecipuos suae domus legatos ad daciam coeleriter misit; ut gens
robustissima dacorum. accelerato iuuamine succurreret illi. Daci
uero his legationibus hilares. aptatis oneratisque nauibus
celeriter; aggrediuntur rotomum festinanter. Dux uero
constantissimus tante multitudinis principes conspiciens; suaeque
indignationis animositatisque maliuolentiam uendicare ambiens.
petere giuoldi fossam iussit. et deuastare quae erant tetboldi et
regis. Daci uero hinc abeuntes. superque regem et tetboldum
congredientes; depopulabantur quae repperiebant indifferenter.
Villis rusticorum omnibus deuastatis; suburbana incendebant. atque
plurima castella. humotenus prosternebant. Obstantes sibi
crudeliter occidebant; ceteramque manum flebiliter ad naues
uexabant. Desolatur regis et tetboldi comitis omnis terra; talibus
hostibus nequiter afflicta. Fames oboritur. quia terra aratro
usquam scinditur. Peruia uiaeque et semite ignorantur; quia a
nemine calcibus atteruntur. Salus. spesque et fiducia a residuis
conclamatur; quia uniuersae pestilentiae ignominia affliguntur.
Richardi uero magni ducis terra solida erat. et quieta; nec ullius
calamitatis peste afflicta. sed liberi arbitrii labore ab omnibus
exercitata. Quisque colonus quod ambiebat libere agebat.
possibilitate suae uoluntatis percepta. Tante altercationis.
tantaeque cladis northmannicae et rapinae. nocte dieque innumeris
casibus uno lustro penae francia afflicta. nequibat amplius tanti
infortunii ferre discrimina. Tota igitur fere frantia tetboldi
regimini subiecta; ab incolis dereliquitur. aecclesiae his casibus
destitutae nullo christicola frequentantur. Praesules igitur
tocius frantiae. Northmannorum paganorum seuiciam perpessi;
conuocauerunt sanctam sinodum. quid agerent scrutaturi. quia
casibus innumeris quampluribusque incendiis. rapinisque et
depraedationibus permaximis uexati. agitabantur christicolae
subiecti periculis. Tetboldus uero dolo fraudulentae intentionis.
suggerebat falso pontificibus et palatinis. quod pro statu
reipublicae et fidelitate regis agitans iurgia rixabatur cum
richardi et paganis. Episcopi autem cognita. et audita bonitate
sanctissimi ducis richardi mirabantur super dictis tetboldi
comitis. Huius igitur regi gratia consulenti; deprecantur
charnotensem praesulem; cuius uoluntatis esset dux magnus
richardus sciscitari. super pestiferae penuriae ignominia et
calamitatis. Coactus autem monitis coepiscoporum. misit
quendam monachum ad ducem richardum qui dixit ei.
huius legationis mandatum. Charnotensis episcopus. tibi
fidele orationum munus. Ambit namque te aggredi. mutuisque
affatibus tibi sermocinari. ideo postulat ducem et aduocatum
itineris sui. uiatoremque sibi dari ne forte deuorent manducentque
se tui diaboli et lupi. His auditis richardus dux serenissimus
subridens. misit qui conduceret ad se episcopum saluum et
incolumem. Adueniens namque ille; infit duci magno richardo.
Metropolitani cum coepiscopis franciscae gentis. tibi
indeficientis munera orationis. Miramur namque stupidi cum cultor
dei. christicolaque praecipuus in toto orbe nomineris. cur paganos
insanire in christianos seueriter permittis. Transeunte me tutela
tuae aduocationis formidolosam tirannidem. inmanis hostilitatis;
colonos huius telluris. securos hostium repperi. nec formidabant
repentinum casum ullius aduersitatis delubra. aecclesiasque ab
incolis ueneranter perlustrari. misteriumque diuini officii
sollempniter conspexi celebrari. Quicquid uero ad cultum uerae
fidei adtinet incessanter exequi; christiani nominis fidem
augmentari. Nos atterimus rapinis. et incendiis. quin etiam
repentinis. nocturnalibusque casibus mortis. et ignoramus cuius
intentionis proposito hoc scelus detestabile peragitur nobis.
Quocirca precamur obnixe. flexis corporis animique poplitibus. ut
cuius rei causa hoc execrabile detrimentum franciscae gentis
peragitur. nobis te ob hoc aggressis; sermonibus ueritatis
enucleaetur. Tunc dux richardus uerax et iustus. Memoresne
reminiscimini ante malorum meorum peractorum. et retractorum non
me fraudulenta tetboldi comitis suggestione conatus est. bruno dux
lothariensis. me decipere? Nunquid non dolosis falsidicisque
eiusdem comitis ambagibus rex lotharius. deceptus molitus est me
comprehendere aut occidere. quem deus eruit sua larga miseratione?
Nonne idem comes lothario regi spopondit northmannicam regionem si
illi daret ebroicam. quam modo tenet ciuitatem? Ceterum nonne
deuastans et incendens. lacessiuit me ad portum rotomi conglobata
immani hostilitate? Tunc praesul. Non ei talionem debetis; de
blasphematione illius prouotionis. Sed ille comes iactat se
repugnare et reluctari contra te. obstatum sacrosanctae aecclesiae
reique puplicae. Qualicumque modo res scelesti negotii se habeat.
precamur impetrare pacis incrementa. ut gloriari ualeas cum
episcopis et rege lothario. ipsique et ipse de tali duce. et
patrono christianissimo. Richardus autem praepotentissimus
recognoscens. nullum tam deo acceptabile holocaustum
et sacrificium. quam pacis incrementum. diligensque
ut uiuere. pacificare franciscum. et northmannicum regnum.
uerum nolens demonstrare propter tetboldum mentis affectum.
dixit praesuli internuntio coepiscoporum. Si paganis huc propter
me aggressis. pacis felicitatem impetrare quiuero. ignoro.
huiusque rei causa; nutans titubo. Quapropter assumptis tecum
aliquibus coepiscoporum et palatinorum; aggredi me cum sol.
mediauerit mensem maium. Interimque conabor compescere. blandiens
contumaciam ferocem arrogantiam paganorum. Eo autem quid audiuit a
richardo magno duce regi et coepiscopis renunciante; statim
animaduertit. comperitque sine suo consilio. tetboldus comes.
pacem requisitam esse. Extimplo misit quendam monachum. ad ducem
magnum richardum subsequentia uerba dicturum. Comes Tetboldus.
tibi fideles famulatus. Quorumdam etenim francorum prauo consilio
deceptum. iurgatum esse contra te sine re et rixatum penitet se et
fecisse quod fecit malum. Et profitetur se quicquam mali amplius
non facturum. Ambit si libet tibi secretius ut seruus domino fari.
reddetque tibi ebroicas. quam rex tibi abstulit; ob gratiam amoris
tui. Terra suae dicionis subiecta. tyrannicae hostilitati;
depopulatur rapinis. et incendiis. nec ualet resistere seuitiae
tantae multitudinis. neque placare eam congesto pretio totius
regni. nisi per te qui imperator es huius rei. Precatur flexis
genibus corporis et animi; ut indulgeas sacrosanctae aecclesiae.
et desolatae plebi. et habeas se fidelem famulum tibi compescens
pestiferos incursus. dacigenae ferocitatis. Ricardus uero dux his
auditis; tacito affectu mentis deo grates egit. Monacho quoque
subintulit. Si quae loqueris uerane esse possunt? Respondit. Vera.
Et non gestit aliud beneficium promereri reddens ebroicacensem
urbem tibi; nisi perseuerans propositum tuae internae dilectionis.
ut pax et concordia indissolubilis foederis maneat uobiscum;
cunctis diebus quibus uixeritis. Venietque noctu consecretariis
suis. quando tibi placuerit. causa huius negocii ad moenia
rotomagensis urbis. firmaturus sacramento uerae fidei quae tibi
suggessi. Tunc richardus. Dei fide qua uiuimus. et uegetamur.
tenacique nostri tenoris firmamento conlaudamus
ut ueniat ad nos si libitum fuerit bis tribus transactis diebus.
et conectamur foedera nullo casu solubilia sed perpetuis. et
inextricabilibus legibus conseruandam. Monachus namque quae
audiuit. tetboldo comiti renuntiauit. Ipse autem laetus. et ilaris
super huiuscemodi renuntiatis; diebus ter duobus transactis. uenit
rotomum noctu cum suis secretariis. Vterque horum uel alterum
conspexit. obuius quique cucurrit. amplexantesque se inuicem;
oscula libarunt sessum petiuerunt. Tunc prior tetboldus. Ad tuam
ineffabilem pietatem supplex uenio; quia tua miseratione et dei
propitiatrice omnium indigeo. Vstulata sunt ubicumque terrarum
quae possideo. habeturque tellus mei iuris. ueluti quaedam
solitudo. Iccirco quae tibi suggessit monachus. exsequi libenter
sum paratus. Praeiudicium omne mei consilii. et facti tibi;
emendabo. Huiusque gratia. quasi pro beneficio tibi seruiens
militabo. Ebroicacense castrum. tibi uoluntarie reddo: ueniamque
et indulgentiam tuae miserationis promereri supplex postulo; quod
contra te illud tenui. Huius humilitatis deuotione richardus dux
magnus. misericorditer mente subactus. respondit tetboldo comiti
humillimus. Sine obside. et sacramento fidei mei huc nichil
titubans accessisti; quaecumque requiris impetrabis. Continue
pacis felicitatem habebis; nemo meorum tibi et tuis ultra iniurius
et nociuus erit. Ego uero abhinc tuus sicut tu meus; mutuoque
communis auxilii interuentu; fiducialiter uicissim solemur. Fiat
pax opulenta. requies iocunda; serenatis tranquilla. concordia
inter nos stabilis et perfecta. per decreta inextricabilia.
Allatis igitur sanctorum pignoribus foederati sunt. Similiter
utriusque comitis consiliarii haec eadem. uere fidei sacramento;
auctorizarunt. Tunc richardo marchio largissimus. muneribus et
donis premaximis. eum affluenter honorauit; ipse autem optato
osculo. et amplexu desiderato fruens discessit. eademque nocte
secretius. carnotum repetiit. Ipso namque die tetboldide. ab urbae
ebroicacensi cum omni suppellectili ut iussum erat egredientes;
miserunt ad ducem richardum ut eam reciperet. Ipse autem eam
recipiens. habundantius militibus premuniuit. omniumque bonorum
affluentia honestans; fecundauit.
APOSTROPHA
Rusticus insciae quamquam nostrae stilus hornet.
Diuersi uariis generis metris opus istud.
Praeuacuum nimis. indiguumque opis artis inobsque.
Rethoricique faui redolentis nectoris exsors.
Heroico potius metro pollere deceret.
Hoc lugubrata uigent quia fortia facta uirorum.
Hic nam uir fortis. constans. robustus in armis.
Pacificus. bonus. atque probus. pius. ipse modestus.
Magnificus. meritus. praecelsus. nobilis. almus.
Inclitus. egregius. mirabilis. atque decorus.
Maximus. eximius. praecellens. magnanimusque.
Praecipuus. iustus. sanctus. humilisque uenustus.
Propicius. lenis. mansuetus. mittis acerbus.
Longaminis. caelebris. sollempnis. amabilis. atque
Clemens indulgens. miserens. scelerum puniensque.
Protector. censor. tutor. largitor. honorum.
Prudens. et sapiens. industris. gnarus. enormis.
Linguarum diuersarumque sciens regionum.
Adtentus. docilis. cupidus. siciensque bonorum.
Mirificus. stabilis. suauis. fidusque fidelis.
Tranquillus. placidus. laetus. sine nube serenus.
Iocundus. dulcis. blandusque affabilis omni.
Facetus. felix. frugalis. iuridicusque.
Formosus. diues. locuplebs. et munificator.
Dulce caput. populi spes. et fiducia plebi.
Procerus. pulcherque eligans. forma spetiosus.
Pes claudo. ast oculus ceco. baculusque labanti.
Omni sufficiens. potus. large sitienti.
Escae praelarge et uariae cibus esurienti.
Pauperis. exulis. ast inopis susceptor enormis.
Protector uiduae. coniunx. uelut atque maritus.
Solator regumque ducum. procerum comitumque.
Dum mundo uiguit. sic omnibus omnia factus.
Offecit nullis. certauit. profore cunctis.
|
|