C a p i t u l u m   X I V
D i v i s i o   S c r i p t u r a e
d i v i n a e   s e c u n d u m
S e p t u a g i n t a

____________________________________

1.

Scriptura sancta secundum antiquam translationem in Testamenta duo ita dividitur, id est:

      In Vetus.

In Genesim Exodum Leviticum Numerorum Deuteronomium Iesu Nave Iudicum Ruth Regum libri iiii Paralipomenon libri ii Psalterii (libri v Salomonis) libri v, id est, Proverbia Sapientiae Ecclesiasticum Ecclesiastes Canticum Canticorum Prophetas, id est, Esaias Hieremias Ezechiel Daninel Osee Amos Micheas Iohel Abdias Ionas Naum Abbacuc Sofonias Aggeus Zacharias Malachim, qui et Angelus Iob Tobi Hester Iudith Hesdrae ii Machabeorum ii.

      In Novum.

Evangelia iiii, id est, Mattheus Marcus Lucas Iohannes Actus Apostolorum Epistulae Petri ad gentes Iacobi Iohannis ad Parthos Epistulae Pauli ad Romanos i ad Corinthios ii ad Galatas i ad Philippenses i ad Colosenses i ad Ephesios i ad Thessalonicenses ii ad Timotheum ii ad Titum ii ad Philemonem i Apocalypsin Iohannis.

2.

Tertia vero divisio est inter alias in codice grandiore littera clariore conscripto, qui habet quaterniones nonaginta quinque, in quo septuaginta interpretum translatio veteris Testamenti in libris quadraginta quattuor continetur; cui subiuncti sunt novi Testamenti libri viginti sex, fiuntque simul libri septuaginta, in illo palmarum numero fortasse praesagati, quas in mansione Helim invenit populus Hebreorum.

3.

Hic textus multorum translatione variatus, sicut in prologo Psalterii positum est, patris Hieronymi diligenti cura emendatus compositusque relictus est, ubi nos omnia tria genera divisionum iudicavimus affigenda, ut inspecta diligenter atque tractata non impugnare sed invicem se potius exponere videantur. unde licet multi Patres, id est sanctus Hilarius, Pictaviensis urbis antistes, et Rufinus presbyter Aquileiensis et Epiphanius episcopus Cypri et synodus Nicaena <et> Calchedonensis non contraria dixerint sed diversa, omnes tamen per divisiones suas libros divinos sacramentis competentibus aptaverunt, sicut et in evangelistarum concordia probatur effectum, ubi una quidem fides est rerum et ratio diversa sermonum.

4.

Sed quoniam praedictus pater Augustinus in libro secundo memorati operis, id est de Doctrina Christiana, commonet ita dicens: «Latini codices, id est veteris novique Testamenti, si necesse fuerit, Graecorum auctoritate corrigendi sunt, unde ad nos post Hebreum fontem translatio cuncta pervenit,» ideoque vobis et Graecum pandectem reliqui comprehensum in libris septuaginta quinque, qui continet quaterniones ***, in armario supradicto octavo, ubi et alios Graecos diversis opusculis necessario congregavi, ne quid sanctissimae instructioni vestrae necessarium deesse videretur. qui numerus duobus miraculis consecratur; nam et septuaginta quinque animae de terra Chanaan cum patriarcha Iacob fines Aegyptios intraverunt, et septuaginta quinque annorum Abraham fuit, quando promissionem Domini laetus accepit.

5.

Restat nunc ut dicere festinemus, quemadmodum in Scripturis divinis librariorum vitia corrigere debeamus. nam quid prodest multas transcurrere lectiones, et ea quae sunt probabiliter corrigenda nescire?