Silvarum libri V

Liber quintus

_______________________________________________________

V

Epicedion in puerum suum

Me miserum! neque enim verbis sollemnibus ulla

incipiam nec Castaliae vocalibus undis,

invisus Phoeboque gravis. quae vestra, sorores,

orgia, Pieriae, quas incestavimus aras?

5

dicite, post poenam liceat commissa fateri.

numquid inaccesso posui vestigia luco?

num vetito de fonte bibi? quae culpa, quis error

quem luimus tantis? morientibus ecce lacertis

viscera nostra tenens animaque avellitur infans,

10

non de stirpe quidem nec qui mea nomina ferret

oraque; non fueram genitor, sed cernite fletus

liventesque genas et credite planctibus orbi.

orbus ego. huc patres et aperto pectore matres

conveniant; cineremque oculis et crimina ferte,

15

si qua sub uberibus plenis ad funera natos

ipsa gradu labente tulit madidumque cecidit

pectus et ardentes restinxit lacte papillas,

quisquis adhuc tenerae signatum flore iuventae

immersit cineri iuvenem primaque iacentis

20

serpere crudelis vidit lanugine flammas,

adsit et alterno mecum clamore fatiscat:

vincetur lacrimis, et te, Natura, pudebit.

tanta mihi feritas, tanta est insania luctus.

hoc quoque cum nitor, ter dena luce peracta,

25

adclinis tumulo en planctus in carmina verto,

discordesque modos et singultantia verba

molior orsa lyra: vis est, atque ira tacendi

impatiens. sed nec solitae mihi vertice laurus

nec fronti vittatus honos. en taxea marcet

30

silva comis, hilaresque hederas plorata cupressus

excludit ramis; nec eburno pollice chordas

pulso, sed incertam digitis errantibus amens

scindo chelyn. iuvat heu, iuvat inlaudabile carmen

fundere et incompte miserum laudare dolorem.

35

sic merui, sic me cantuque habituque nefastum

aspiciant superi. pudeat Thebasque novumque

Aeaciden: nil iam placidum manabit ab ore.

ille ego qui (quotiens!) blande matrumque patrumque

vulnera, qui vivos potui mulcere dolores,

40

ille ego lugentum mitis solator, acerbis

auditus tumulis et descendentibus umbris,

deficio medicasque manus fomentaque quaero

vulneribus, sed summa, meis. nunc tempus, amici,

quorum ego manantes oculos et saucia tersi

45

pectora: reddite opem, saevas exsolvite gratis.

nimirum cum vestra domus ego funera maestus

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

increpitans: ‹qui damna doles aliena, repone

infelix lacrimas et tristia carmina serva.›

verum erat: absumptae vires et copia fandi

50

nulla mihi, dignumque nihil mens fulmine tanto

repperit: inferior vox omnis et omnia sordent

verba. ignosce, puer: tu me caligine maestum

obruis. a! durus, viso si vulnere carae

coniugis invenit caneret quod Thracius Orpheus

55

dulce sibi, si busta Lini complexus Apollo

non tacuit. nimius fortasse avidusque doloris

dicar et in lacrimis iustum excessisse pudorem?

quisnam autem gemitus lamentaque nostra rependis?

o nimium felix, nimium crudelis et expers

60

imperii, Fortuna, tui qui dicere legem

fletibus aut fines audet censere dolendi!

incitat heu! planctus; potius fugientia ripas

flumina detineas rapidis aut ignibus obstes,

quam miseros lugere vetes. tamen ille severus,

65

quisquis is est, nostrae cognoscat vulnera causae.

Non ego mercatus Pharia de puppe loquaces

delicias doctumque sui convicia Nili

infantem lingua nimium salibusque protervum

dilexi: meus ille, meus. tellure cadentem

70

aspexi atque unctum genitali carmine fovi,

poscentemque novas tremulis ululatibus auras

inserui vitae. quid plus tribuere parentes?

quin alios ortus libertatemque sub ipsis

uberibus tibi, parve, dedi; heu! munera nostra

75

rideres ingratus adhuc. properaverit ille,

sed merito properabat, amor, ne perderet

libertas tam parva diem. nonne horridus

invidia superos iniustaque Tartara pulsem?

nonne gemam te, care puer? quo sospite natos

80

non cupii, primo gemitum qui protinus ortu

implicuit fixitque mihi, cui verba sonosque

monstravi questusque et vulnera caeca resolvens,

reptantemque solo demissus ad oscula dextra

erexi, blandoque sinu iam iamque

85

†excepere† genas dulcesque accersere somnos.

cui nomen vox prima meum ludusque tenello

risus, et a nostro veniebant gaudia vultu.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Desunt cetera.