BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

P. Papinius Statius

ca. 45 - ca. 95

 

Silvarum libri V

 

Liber primus

 

_______________________________________________________

 

 

 

V

Balneum Claudii Etrusci

 

Non Helicona gravi pulsat chelys enthea plectro,

nec lassata voco totiens mihi numina, Musas;

et te, Phoebe, choris et te dimittimus, Euhan;

tu quoque muta ferae, volucer Tegeaee, sonorae

5

terga premas: alios poscunt mea carmina coetus.

Naidas, undarum dominas, regemque corusci

ignis adhuc fessum Siculaque incude rubentem

elicuisse satis. paulum arma nocentia, Thebae,

ponite: dilecto volo lascivire sodali.

10

iunge, puer, cyathos et ne numerare labora

cunctantemque incende chelyn; discede Laborque

Curaque, dum nitidis canimus gemmantia saxis

balnea dumque procax vittis hederisque, soluta

fronde verecunda, Clio mea ludit Etrusco.

15

ite, deae virides, liquidosque advertite vultus

et vitreum teneris crinem redimite corymbis,

veste nihil tectae, quales emergitis altis

fontibus et visu Satyros torquetis amantes.

non vos quae culpa decus infamastis aquarum,

20

sollicitare iuvat; procul hinc et fonte doloso

Salmacis et viduae Cebrenidos arida luctu

flumina et Herculei praedatrix cedat alumni.

vos mihi quae Latium septenaque culmina, Nymphae,

incolitis Thybrimque novis attollitis undis,

25

quas praeceps Anien atque exceptura natatus

Virgo iuvat Marsasque nives et frigora ducens

Marcia, praecelsis quarum vaga molibus unda

crescit et innumero pendens transmittitur arcu:

vestrum opus aggredimur, vestra est quam carmine molli

30

pando domus. non umquam aliis habitastis in antris

ditius. ipsa manus tenuit Cytherea mariti

monstravitque artes; neu vilis flamma caminos

ureret, ipsa faces volucrum succendit amorum.

non huc admissae Thasos aut undosa Carystos;

35

maeret onyx longe, queriturque exclusus ophites:

sola nitet flavis Nomadum decisa metallis

purpura, sola cavo Phrygiae quam Synnados antro

ipse cruentavit maculis lucentibus Attis

quaeque Tyri niveas secat et Sidonia rupes.

40

vix locus Eurotae, viridis cum regula longo

Synnada distinctu variat. non limina cessant,

effulgent camerae, vario fastigia vitro

in species animoque nitent. stupet ipse beatas

circumplexus opes et parcius imperat ignis.

45

multus ubique dies, radiis ubi culmina totis

perforat atque alio sol improbus uritur aestu.

nil ibi plebeium; nusquam Temesaea notabis

aera, sed argento felix propellitur unda

argentoque cadit, labrisque nitentibus instat

50

delicias mirata suas et abire recusat.

Extra autem niveo qui margine caerulus amnis

vivit et in summum fundo patet omnis ab imo

cui non ire lacu pigrosque exsolvere amictus

suadeat? hoc mallet nasci Cytherea profundo,

55

hic te perspicuum melius, Narcisse, videres,

hic velox Hecate velit et deprensa lavari.

Quid nunc strata solo referam tabulata crepantis

auditura pilas, ubi languidus ignis inerrat

aedibus et tenuem volvunt hypocausta vaporem?

60

nec si Baianis veniat novus hospes ab oris,

talia despiciet (fas sit componere magnis

parva), Neronea nec qui modo lotus in unda,

hic iterum sudare neget. macte, oro, nitenti

ingenio curaque puer! tecum ista senescant,

65

et tua iam melius discat fortuna renasci!