Epigrammaton libri XII

Liber XI

___________________________________________________

I

Quo tu, quo, liber otiose, tendis

Cultus Sidone non cotidiana?

Numquid Parthenium videre? Certe:

Vadas et redeas inevolutus:

5

Libros non legit ille, sed libellos;

Nec Musis vacat, aut suis vacaret.

Ecquid te satis aestimas beatum,

Contingunt tibi si manus minores?

Vicini pete porticum Quirini:

10

Turbam non habet otiosiorem

Pompeius vel Agenoris puella,

Vel primae dominus levis carinae.

Sunt illic duo tresve, qui revolvant

Nostrarum tineas ineptiarum,

15

Sed cum sponsio fabulaeque lassae

De Scorpo fuerint et Incitato.

II

Triste supercilium durique severa Catonis

Frons et aratoris filia Fabricii

Et personati fastus et regula morum

Quidquid et in tenebris non sumus, ite foras.

5

Clamant ecce mei 'Io Saturnalia' versus:

Et licet et sub te praeside, Nerva, libet.

Lectores tetrici salebrosum ediscite Santram:

Nil mihi vobiscum est: iste liber meus est.

III

Non urbana mea tantum Pipleïde gaudent

Otia, nec vacuis auribus ista damus,

Sed meus in Geticis ad Martia signa pruinis

A rigido teritur centurione liber,

5

Dicitur et nostros cantare Britannia versus.

Quid prodest? Nescit sacculus ista meus.

At quam victuras poteramus pangere chartas

Quantaque Pieria proelia flare tuba,

Cum pia reddiderint Augustum numina terris,

10

Et Maecenatem si tibi, Roma, darent!

IV

Sacra laresque Phrygum, quos Troiae maluit heres

Quam rapere arsuras Laomedontis opes,

Scriptus et aeterno nunc primum Iuppiter auro

Et soror et summi filia tota patris,

5

Et qui purpureis iam tertia nomina fastis,

Iane, refers Nervae; vos precor ore pio:

Hunc omnes servate ducem, servate senatum;

Moribus hic vivat principis, ille suis.

V

Tanta tibi est recti reverentia, Caesar, et aequi,

Quanta Numae fuerat: sed Numa pauper erat.

Ardua res haec est, opibus non tradere mores

Et, cum tot Croesos viceris, esse Numam.

5

Si redeant veteres, ingentia nomina, patres,

Elysium liceat si vacuare nemus:

Te colet invictus pro libertate Camillus,

Aurum Fabricius, te tribuente, volet;

Te duce gaudebit Brutus, tibi Sulla cruentus

10

Imperium tradet, cum positurus erit;

Et te privato cum Caesare Magnus amabit,

Donabit totas et tibi Crassus opes.

Ipse quoque infernis revocatus Ditis ab umbris

Si Cato reddatur, Caesarianus erit.

VI

Unctis falciferi senis diebus,

Regnator quibus imperat fritillus,

Versu ludere non laborioso

Permittis, puto, pilleata Roma.

5

Risisti; licet ergo, non vetamur.

Pallentes procul hinc abite curae;

Quidquid venerit obvium, loquamur

Morosa sine cogitatione.

Misce dimidios, puer, trientes,

10

Quales Pythagoras dabat Neroni,

Misce, Dindyme, sed frequentiores:

Possum nil ego sobrius; bibenti

Succurrent mihi quindecim poetae.

Da nunc basia, sed Catulliana:

15

Quae si tot fuerint, quot ille dixit,

Donabo tibi Passerem Catulli.

VII

Iam certe stupido non dices, Paula, marito,

Ad moechum quotiens longius ire voles,

'Caesar in Albanum iussit me mane venire,

Caesar Circeios.' Iam stropha talis abit.

5

Penelopae licet esse tibi sub principe Nerva:

Sed prohibet scabies ingeniumque vetus.

Infelix, quid ages? aegram simulabis amicam?

Haerebit dominae vir comes ipse suae,

Ibit et ad fratrem tecum matremque patremque.

10

Quas igitur fraudes ingeniosa paras?

Diceret hystericam se forsitan altera moecha

In Sinuessano velle sedere lacu.

Quanto tu melius, quotiens placet ire fututum,

Quae verum mavis dicere, Paula, viro!

VIII

Lassa quod hesterni spirant opobalsama dracti,

Ultima quod curvo quae cadit aura croco;

Poma quod hiberna maturescentia capsa,

Arbore quod verna luxuriosus ager;

5

De Palatinis dominae quod Serica prelis,

Sucina virginea quod regelata manu;

Amphora quod nigri, sed longe, fracta Falerni,

Quod qui Sicanias detinet hortus apes;

Quod Cosmi redolent alabastra focique deorum,

10

Quod modo divitibus lapsa corona comis:

Singula quid dicam? non sunt satis; omnia misce:

Hoc fragrant pueri basia mane mei.

Scire cupis nomen? si propter basia, dicam.

Iurasti: nimium scire, Sabine, cupis.

IX

Clarus fronde Iovis, Romani fama coturni,

Spirat Apellea redditus arte Memor.

X

Contulit ad saturas ingentia pectora Turnus.

Cur non ad Memoris carmina? Frater erat.

XI

Tolle, puer, calices tepidique toreumata Nili

Et mihi secura pocula trade manu

Trita patrum labris et tonso pura ministro;

Anticus mensis restituatur honor.

5

Te potare decet gemma, qui Mentora frangis

In scaphium moechae, Sardanapalle, tuae.

XII

Ius tibi natorum vel septem, Zoile, detur,

Dum matrem nemo det tibi, nemo patrem.

XIII

Quisquis Flaminiam teris, viator,

Noli nobile praeterire marmor.

Urbis deliciae salesque Nili,

Ars et gratia, lusus et voluptas,

5

Romani decus et dolor theatri

Atque omnes Veneres Cupidinesque

Hoc sunt condita, quo Paris, sepulchro.

XIV

Heredes, nolite brevem sepelire colonum:

Nam terra est illi quantulacumque gravis.

XV

Sunt chartae mihi, quas Catonis uxor

Et quas horribiles legant Sabinae:

Hic totus volo rideat libellus

Et sit nequior omnibus libellis.

5

Qui vino madeat nec erubescat

Pingui sordidus esse Cosmiano,

Ludat cum pueris, amet puellas,

Nec per circuitus loquatur illam,

Ex qua nascimur, omnium parentem,

10

Quam sanctus Numa mentulam vocabat.

Versus hos tamen esse tu memento

Saturnalicios, Apollinaris:

Mores non habet hic meos libellus.

XVI

Qui gravis es nimium, potes hinc iam, lector, abire

Quo libet: urbanae scripsimus ista togae;

Iam mea Lampsacio lascivit pagina versu

Et Tartesiaca concrepat aera manu.

5

O quotiens rigida pulsabis pallia vena,

Sis gravior Curio Fabricioque licet!

Tu quoque nequitias nostri lususque libelli

Uda, puella, leges, sis Patavina licet.

Erubuit posuitque meum Lucretia librum,

10

Sed coram Bruto; Brute, recede: leget.

XVII

Non omnis nostri nocturna est pagina libri:

Invenies et quod mane, Sabine, legas.

XVIII

Donasti, Lupe, rus sub urbe nobis;

Sed rus est mihi maius in fenestra.

Rus hoc dicere, rus potes vocare?

In quo ruta facit nemus Dianae,

5

Argutae tegit ala quod cicadae,

Quod formica die comedit uno,

Clusae cui folium rosae corona est;

In quo non magis invenitur herba,

Quam Cosmi folium piperve crudum;

10

In quo nec cucumis iacere rectus

Nec serpens habitare tota possit.

Urucam male pascit hortus unam,

Consumpto moritur culex salicto,

Et talpa est mihi fossor atque arator.

15

Non boletus hiare, non mariscae

Ridere aut violae patere possunt.

Finis mus populatur et colono

Tamquam sus Calydonius timetur,

Et sublata volantis ungue Procnes

20

In nido seges est hirundinino;

Et cum stet sine falce mentulaque,

Non est dimidio locus Priapo.

Vix implet cocleam peracta messis,

Et mustum nuce condimus picata.

25

Errasti, Lupe, littera sed una:

Nam quo tempore praedium dedisti,

Mallem tu mihi prandium dedisses.

XIX

Quaeris, cur nolim te ducere, Galla? Diserta es.

Saepe soloecismum mentula nostra facit.

XX

Caesaris Augusti lascivos, livide, versus

Sex lege, qui tristis verba latina legis:

'Quod futuit Glaphyran Antonius, hanc mihi poenam

Fulvia constituit, se quoque uti futuam.

5

Fulviam ego ut futuam? quid si me Manius oret

Pedicem, faciam? non puto, si sapiam.

"Aut futue, aut pugnemus" ait. Quid, quod mihi vita

Carior est ipsa mentula? Signa canant!'

Absolvis lepidos nimirum, Auguste, libellos,

10

Qui scis Romana simplicitate loqui.

XXI

Lydia tam laxa est, equitis quam culus aheni,

Quam celer arguto qui sonat aere trochus,

Quam rota transmisso totiens inpacta petauro,

Quam vetus a crassa calceus udus aqua,

5

Quam quae rara vagos expectant retia turdos,

Quam Pompeiano vela negata noto,

Quam quae de pthisico lapsa est armilla cinaedo,

Culcita Leuconico quam viduata suo,

Quam veteres bracae Brittonis pauperis, et quam

10

Turpe Ravennatis guttur onocrotali.

Hanc in piscina dicor futuisse marina.

Nescio; piscinam me futuisse puto.

XXII

Mollia quod nivei duro teris ore Galaesi

Basia, quod nudo cum Ganymede iaces,

(Quis negat?) hoc nimium est. Sed sit satis; inguina saltem

Parce fututrici sollicitare manu.

5

Levibus in pueris plus haec, quam mentula, peccat,

Et faciunt digiti praecipitantque virum:

Inde tragus celeresque pili mirandaque matri

Barba, nec in clara balnea luce placent.

Divisit natura marem: pars una puellis,

10

Una viris genita est. Utere parte tua.

XXIII

Nubere Sila mihi nulla non lege parata est;

Sed Silam nulla ducere lege volo.

Cum tamen instaret, 'deciens mihi dotis in auro

Sponsa dabis' dixi; 'quid minus esse potest?

5

Nec futuam quamvis prima te nocte maritus,

Communis tecum nec mihi lectus erit;

Complectarque meam, nec tu prohibebis, amicam,

Ancillam mittes et mihi iussa tuam.

Te spectante dabit nobis lasciva minister

10

Basia, sive meus sive erit ille tuus.

Ad cenam venies, sed sic divisa recumbes,

Ut non tangantur pallia nostra tuis.

Oscula rara dabis nobis et non dabis ultro,

Nec quasi nupta dabis, sed quasi mater anus.

15

Si potes ista pati, si nil perferre recusas,

Invenies qui te ducere, Sila, velit.'

XXIV

Dum te prosequor et domum reduco,

Aurem dum tibi praesto garrienti,

Et quidquid loqueris facisque laudo,

Quot versus poterant, Labulle, nasci!

5

Hoc damnum tibi non videtur esse,

Si quod Roma legit, requirit hospes,

Non deridet eques, tenet senator,

Laudat causidicus, poeta carpit,

Propter te perit? hoc Labulle, verum est?

10

Hoc quisquam ferat? ut tibi tuorum

Sit maior numerus togatulorum,

Librorum mihi sit minor meorum?

Triginta prope iam diebus una est

Nobis pagina vix peracta. Sic fit,

15

Cum cenare domi poeta non vult.

XXV

Illa salax nimium nec paucis nota puellis

Stare Lino desit mentula. Lingua, cave.

XXVI

O mihi grata quies, o blanda, Telesphore, cura,

Qualis in amplexu non fuit ante meo:

Basia da nobis vetulo, puer, uda Falerno,

Pocula da labris facta minora tuis.

5

Addideris super haec Veneris si gaudia vera,

Esse negem melius cum Ganymede Iovi.

XXVII

Ferreus es, si stare potest tibi mentula, Flacce,

Cum te sex cyathos orat amica gari,

Vel duo frusta rogat cybii tenuemve lacertum,

Nec dignam toto se botryone putat;

5

Cui portat gaudens ancilla paropside rubra

Hallecem, sed quam protinus illa voret;

Aut cum perfricuit frontem posuitque pudorem,

Sucida palliolo vellera quinque petit.

At mea me libram foliati poscat amica,

10

Aut virides gemmas sardonychasve pares,

Nec nisi prima velit de Tusco Serica vico,

Aut centum aureolos sic velut aera roget.

Nunc tu velle putas haec me donare puellae?

Nolo, sed his ut sit digna puella volo.

XXVIII

Invasit medici Nasica phreneticus Eucti

Et percidit Hylan. Hic, puto, sanus erat.

XXIX

Languida cum vetula tractare virilia dextra

Coepisti, iugulor pollice, Phylli, tuo:

Nam cum me murem, cum me tua lumina dicis,

Horis me refici vix puto posse decem.

5

Blanditias nescis: 'dabo' dic 'tibi milia centum

Et dabo Setini iugera culta soli;

Accipe vina, domum, pueros, chrysendeta, mensas.'

Nil opus est digitis: sic mihi, Phylli, frica.

XXX

Os male causidicis et dicis olere poetis.

Sed fellatori, Zoile, peius olet.

XXXI

Atreus Caecilius cucurbitarum

Sic illas quasi filios Thyestae

In partes lacerat secatque mille.

Gustu protinus has edes in ipso,

5

Has prima feret alterave cena,

Has cena tibi tertia reponet,

Hinc seras epidipnidas parabit.

Hinc pistor fatuas facit placentas,

Hinc et multiplices struit tabellas

10

Et notas caryotidas theatris.

Hinc exit varium coco minutal,

Ut lentem positam fabamque credas;

Boletos imitatur et botellos,

Et caudam cybii brevesque maenas.

15

Hinc cellarius experitur artes,

Ut condat vario vafer sapore

In rutae folium Capelliana.

Sic inplet gabatas paropsidesque

Et leves scutulas cavasque lances.

20

Hoc lautum vocat, hoc putat venustum,

Unum ponere ferculis tot assem.

XXXII

Nec toga nec focus est nec tritus cimice lectus

Nec tibi de bibula sarta palude teges,

Nec puer aut senior, nulla est ancilla nec infans,

Nec sera nec clavis nec canis atque calix.

5

Tu tamen adfectas, Nestor, dici atque videri

Pauper, et in populo quaeris habere locum.

Mentiris vanoque tibi blandiris honore.

Non est paupertas, Nestor, habere nihil.

XXXIII

Saepius ad palmam prasinus post fata Neronis

Pervenit et victor praemia plura refert.

I nunc, livor edax, dic te cessisse Neroni:

Vicit nimirum non Nero, sed prasinus

XXXIV

Aedes emit Aper, sed quas nec noctua vellet

Esse suas: adeo nigra vetusque casa est.

Vicinos illi nitidus Maro possidet hortos.

Cenabit belle, non habitabit Aper.

XXXV

Ignotos mihi cum voces trecentos,

Quare non veniam vocatus ad te,

Miraris quererisque litigasque.

Solus ceno, Fabulle, non libenter.

XXXVI

Gaius hanc lucem gemma mihi Iulius alba

Signat, io, votis redditus, ecce, meis:

Desperasse iuvat veluti iam rupta sororum

Fila; minus gaudent qui timuere nihil.

5

Hypne, quid expectas, piger? inmortale Falernum

Funde, senem poscunt talia vota cadum:

Quincunces et sex cyathos besemque bibamus,

Gaius ut fiat Iulius et Proculus.

XXXVII

Zoile, quid tota gemmam praecingere libra

Te iuvat et miserum perdere sardonycha?

Anulus iste tuis fuerat modo cruribus aptus:

Non eadem digitis pondera conveniunt.

XXXVIII

Mulio viginti venit modo milibus, Aule.

Miraris pretium tam grave? surdus erat.

XXXIX

Cunarum fueras motor, Charideme, mearum

Et pueri custos adsiduusque comes.

Iam mihi nigrescunt tonsa sudaria barba

Et queritur labris puncta puella meis;

5

Sed tibi non crevi: te noster vilicus horret,

Te dispensator, te domus ipsa pavet.

Ludere nec nobis, nec tu permittis amare;

Nil mihi vis et vis cuncta licere tibi.

Corripis, observas, quereris, suspiria ducis,

10

Et vix a ferulis temperat ira tua.

Si Tyrios sumpsi cultus unxive capillos,

Exclamas 'Numquam fecerat ista pater';

Et numeras nostros adstricta fronte trientes,

Tamquam de cella sit cadus ille tua.

15

Desine; non possum libertum ferre Catonem.

Esse virum iam me dicet amica tibi.

XL

Formosam Glyceran amat Lupercus

Et solus tenet imperatque solus.

Quam toto sibi mense non fututam

Cum tristis quereretur et roganti

5

Causam reddere vellet Aeliano,

Respondit, Glycerae dolere dentes.

XLI

Indulget pecori nimium dum pastor Amyntas

Et gaudet fama luxuriaque gregis,

Cedentes oneri ramos silvamque fluentem

Vicit, concussas ipse secutus opes.

5

Triste nemus dirae vetuit superesse rapinae

Damnavitque rogis noxia ligna pater.

Pingues, Lygde, sues habeat vicinus Iollas:

Te satis est nobis adnumerare pecus.

XLII

Vivida cum poscas epigrammata, mortua ponis

Lemmata. Quid fieri, Caeciliane, potest?

Mella iubes Hyblaea tibi vel Hymettia nasci,

Et thyma Cecropiae Corsica ponis api!

XLIII

Deprensum in puero tetricis me vocibus, uxor,

Corripis et culum te quoque habere refers.

Dixit idem quotiens lascivo Iuno Tonanti!

Ille tamen grandi cum Ganymede iacet.

5

Incurvabat Hylan posito Tirynthius arcu:

Tu Megaran credis non habuisse natis?

Torquebat Phoebum Daphne fugitiva: sed illas

Oebalius flammas iussit abire puer.

Briseïs multum quamvis aversa iaceret,

10

Aeacidae propior levis amicus erat.

Parce tuis igitur dare mascula nomina rebus,

Teque puta cunnos, uxor, habere duos.

XLIV

Orbus es et locuples et Bruto consule natus:

Esse tibi veras credis amicitias?

Sunt verae, sed quas iuvenis, quas pauper habebas.

Qui novus est, mortem diligit ille tuam.

XLV

Intrasti quotiens inscriptae limina cellae,

Seu puer arrisit sive puella tibi,

Contentus non es foribus veloque seraque,

Secretumque iubes grandius esse tibi:

5

Oblinitur minimae si qua est suspicio rimae

Punctaque lasciva quae terebrantur acu.

Nemo est tam teneri tam sollicitique pudoris,

Qui vel pedicat, Canthare, vel futuit.

XLVI

Iam nisi per somnum non arrigis et tibi, Mevi,

Incipit in medios meiere verpa pedes,

Truditur et digitis pannucea mentula lassis

Nec levat extinctum sollicitata caput.

5

Quid miseros frustra cunnos culosque lacessis?

Summa petas: illic mentula vivit anus.

XLVII

Omnia femineis quare dilecta catervis

Balnea devitat Lattara? Ne futuat.

Cur nec Pompeia lentus spatiatur in umbra,

Nec petit Inachidos limina? Ne futuat.

5

Cur Lacedaemonio luteum ceromate corpus

Perfundit gelida Virgine? Ne futuat.

Cum sic feminei generis contagia vitet,

Cur lingit cunnum Lattara? Ne futuat.

XLVIII

Silius haec magni celebrat monimenta Maronis,

Iugera facundi qui Ciceronis habet.

Heredem dominumque sui tumulive larisve

Non alium mallet nec Maro nec Cicero.

XLIX

Nulla est hora tibi qua non me, Phylli, furentem

Despolies: tanta calliditate rapis.

Nunc plorat speculo fallax ancilla relicto,

Gemma vel a digito vel cadit aure lapis;

5

Nunc furtiva lucri fieri bombycina possunt,

Profertur Cosmi nunc mihi siccus onyx;

Amphora nunc petitur nigri cariosa Falerni,

Expiet ut somnos garrula saga tuos;

Nunc ut emam grandemve lupum mullumve bilibrem,

10

Indixit cenam dives amica tibi.

Sit pudor et tandem veri respectus et aequi:

Nil tibi, Phylli, nego; nil mihi, Phylli, nega.

L

Iam prope desertos cineres et sancta Maronis

Nomina qui coleret, pauper et unus erat.

Silius optatae succurrere censuit umbrae,

Silius et vatem, non minor ipse, colit.

LI

Tanta est quae Titio columna pendet,

Quantam Lampsaciae colunt puellae.

Hic nullo comitante nec molesto

Thermis grandibus et suis lavatur.

5

Anguste Titius tamen lavatur.

LII

Cenabis belle, Iuli Cerialis, apud me;

Condicio est melior si tibi nulla, veni.

Octavam poteris servare; lavabimur una:

Scis, quam sint Stephani balnea iuncta mihi.

5

Prima tibi dabitur ventri lactuca movendo

Utilis, et porris fila resecta suis,

Mox vetus et tenui maior cordyla lacerto,

Sed quam cum rutae frondibus ova tegant;

Altera non deerunt tenui versata favilla,

10

Et Velabrensi massa coacta foco,

Et quae Picenum senserunt frigus olivae.

Haec satis in gustu. Cetera nosse cupis?

Mentiar, ut venias: pisces, conchylia, sumen

Et chortis saturas atque paludis aves,

15

Quae nec Stella solet rara nisi ponere cena.

Plus ego polliceor: nil recitabo tibi,

Ipse tuos nobis relegas licet usque Gigantas,

Rura vel aeterno proxima Vergilio.

LIII

Claudia caeruleis cum sit Rufina Britannis

Edita, quam Latiae pectora gentis habet!

Quale decus formae! Romanam credere matres

Italides possunt, Atthides esse suam.

5

Di bene, quod sancto peperit fecunda marito,

Quod sperat generos quodque puella nurus.

Sic placeat superis, ut coniuge gaudeat uno

Et semper natis gaudeat illa tribus.

LIV

Unguenta et casias et olentem funera murram

Turaque de medio semicremata rogo

Et quae de Stygio rapuisti cinnama lecto,

Inprobe, de turpi, Zoile, redde sinu.

5

A pedibus didicere manus peccare protervae.

Non miror furem, qui fugitivus eras.

LV

Hortatur fieri quod te Lupus, Urbice, patrem,

Ne credas; nihil est, quod minus ille velit.

Ars est captandi quod nolis velle videri;

Ne facias optat, quod rogat ut facias.

5

Dicat praegnantem tua se Cosconia tantum:

Pallidior fiet iam pariente Lupus.

At tu consilio videaris ut usus amici,

Sic morere, ut factum te putet esse patrem.

LVI

Quod nimium mortem, Chaeremon Stoice, laudas,

Vis animum mirer suspiciamque tuum?

Hanc tibi virtutem fracta facit urceus ansa,

Et tristis nullo qui tepet igne focus,

5

Et teges et cimex et nudi sponda grabati,

Et brevis atque eadem nocte dieque toga.

O quam magnus homo es, qui faece rubentis aceti

Et stipula et nigro pane carere potes!

Leuconicis agedum tumeat tibi culcita lanis

10

Constringatque tuos purpura pexa toros,

Dormiat et tecum, modo qui dum Caecuba miscet

Convivas roseo torserat ore puer:

O quam tu cupies ter vivere Nestoris annos

Et nihil ex ulla perdere luce voles!

15

Rebus in angustis facile est contemnere vitam:

Fortiter ille facit, qui miser esse potest.

LVII

Miraris, docto quod carmina mitto Severo,

Ad cenam cum te, docte Severe, vocem?

Iuppiter ambrosia satur est et nectare vivit;

Nos tamen exta Iovi cruda merumque damus.

5

Omnia cum tibi sint dono concessa deorum,

Si quod habes non vis, ergo quid accipies?

LVIII

Cum me velle vides tentumque, Telesphore, sentis,

Magna rogas - puta me velle negare: licet? -

Et nisi iuratus dixi 'dabo', subtrahis illas,

Permittunt in me quae tibi multa, natis.

5

Quid si me tonsor, cum stricta novacula supra est,

Tunc libertatem divitiasque roget?

Promittam; neque enim rogat illo tempore tonsor,

Latro rogat; res est imperiosa timor:

Sed fuerit curva cum tuta novacula theca,

10

Frangam tonsori crura manusque simul.

At tibi nil faciam, sed lota mentula lana

Λαικάζειν cupidae dicet avaritiae.

LIX

Senos Charinus omnibus digitis gerit,

Nec nocte ponit anulos,

Nec cum lavatur. Causa quae sit, quaeritis?

Dactyliothecam non habet.

LX

Sit Phlogis an Chione Veneri magis apta, requiris?

Pulchrior est Chione; sed Phlogis ulcus habet,

Ulcus habet Priami quod tendere possit alutam

Quodque senem Pelian non sinat esse senem,

5

Ulcus habet quod habere suam vult quisque puellam,

Quod sanare Criton, non quod Hygia potest:

At Chione non sentit opus nec vocibus ullis

Adiuvat, absentem marmoreamve putes.

Exorare, dei, si vos tam magna liceret

10

Et bona velletis tam pretiosa dare,

Hoc quod habet Chione corpus faceretis haberet

Ut Phlogis, et Chione quod Phlogis ulcus habet.

LXI

Lingua maritus, moechus ore Nanneius,

Summemmianis inquinatior buccis;

Quem cum fenestra vidit a Suburana

Obscena nudum Leda, fornicem cludit

5

Mediumque mavult basiare, quam summum;

Modo qui per omnes viscerum tubos ibat

Et voce certa consciaque dicebat,

Puer an puella matris esset in ventre:

- Gaudete cunni; vestra namque res acta est -

10

Arrigere linguam non potest fututricem.

Nam dum tumenti mersus haeret in volva

Et vagientes intus audit infantes,

Partem gulosam solvit indecens morbus.

Nec purus esse nunc potest nec inpurus.

LXII

Lesbia se iurat gratis numquam esse fututam.

Verum est. Cum futui vult, numerare solet.

LXIII

Spectas nos, Philomuse, cum lavamur,

Et quare mihi tam mutuniati

Sint leves pueri, subinde quaeris.

Dicam simpliciter tibi roganti:

5

Pedicant, Philomuse, curiosos.

LXIV

Nescio tam multis quid scribas, Fauste, puellis:

Hoc scio, quod scribit nulla puella tibi.

LXV

Sescenti cenant a te, Iustine, vocati

Lucis ad officium quae tibi prima fuit.

Inter quos, memini, non ultimus esse solebam;

Nec locus hic nobis invidiosus erat.

5

Postera sed festae reddis sollemnia mensae:

Sescentis hodie, cras mihi natus eris.

LXVI

Et delator es et calumniator,

Et fraudator es et negotiator,

Et fellator es et lanista. Miror

Quare non habeas, Vacerra, nummos.

LXVII

Nil mihi das vivus; dicis post fata daturum.

Si non es stultus, scis, Maro, quid cupiam.

LXVIII

Parva rogas magnos; sed non dant haec quoque magni.

Ut pudeat levius te, Matho, magna roga.

LXIX

Amphitheatrales inter nutrita magistros

Venatrix, silvis aspera, blanda domi,

Lydia dicebar, domino fidissima Dextro,

Qui non Erigones mallet habere canem,

5

Nec qui Dictaea Cephalum de gente secutus

Luciferae pariter venit ad astra deae.

Non me longa dies nec inutilis abstulit aetas,

Qualia Dulichio fata fuere cani:

Fulmineo spumantis apri sum dente perempta,

10

Quantus erat, Calydon, aut, Erymanthe, tuus.

Nec queror infernas quamvis cito rapta sub umbras:

Non potui fato nobiliore mori.

LXX

Vendere, Tucca, potes centenis milibus emptos?

Plorantis dominos vendere, Tucca, potes?

Nec te blanditiae, nec verba rudesve querellae,

Nec te dente tuo saucia colla movent?

5

A facinus! tunica patet inguen utrimque levata,

Inspiciturque tua mentula facta manu.

Si te delectat numerata pecunia, vende

Argentum, mensas, murrina, rura, domum;

Vende senes servos, ignoscent, vende paternos:

10

Ne pueros vendas, omnia vende, miser.

Luxuria est emere hos - quis enim dubitatve negatve? -,

Sed multo maior vendere luxuria est.

LXXI

Hystericam vetulo se dixerat esse marito

Et queritur futui Leda necesse sibi;

Sed flens atque gemens tanti negat esse salutem

Seque refert potius proposuisse mori.

5

Vir rogat, ut vivat virides nec deserat annos,

Et fieri, quod iam non facit ipse, sinit.

Protinus accedunt medici medicaeque recedunt,

Tollunturque pedes. O medicina gravis!

LXXII

Drauci Natta sui vocat pipinnam,

Collatus cuï Gallus est Priapus.

LXXIII

Venturum iuras semper mihi, Lygde, roganti

Constituisque horam constituisque locum.

Cum frustra iacui longa prurigine tentus,

Succurrit pro te saepe sinistra mihi.

5

Quid precer, o fallax, meritis et moribus istis?

Umbellam luscae, Lygde, feras dominae.

LXXIV

Curandum penem commisit Baccara Raetus

Rivali medico. Baccara Gallus erit.

LXXV

Theca tectus ahenea lavatur

Tecum, Caelia, servus; ut quid, oro,

Non sit cum citharoedus aut choraules?

Non vis, ut puto, mentulam videre.

5

Quare cum populo lavaris ergo?

Omnes an tibi nos sumus spadones?

Ergo, ne videaris invidere,

Servo, Caelia, fibulam remitte.

LXXVI

Solvere, Paete, decem tibi me sestertia cogis,

Perdiderit quoniam Bucco ducenta tibi.

Ne noceant, oro, mihi non mea crimina: tu qui

Bis centena potes perdere, perde decem.

LXXVII

In omnibus Vacerra quod conclavibus

Consumit horas et die toto sedet,

Cenaturit Vacerra, non cacaturit.

LXXVIII

Utere femineis conplexibus, utere, Victor,

Ignotumque sibi mentula discat opus.

Flammea texuntur sponsae, iam virgo paratur,

Tondebit pueros iam nova nupta tuos.

5

Pedicare semel cupido dabit illa marito,

Dum metuit teli vulnera prima novi:

Saepius hoc fieri nutrix materque vetabunt

Et dicent 'Uxor, non puer, ista tibi est.'

Heu quantos aestus, quantos patiere labores,

10

Si fuerit cunnus res peregrina tibi!

Ergo Suburanae tironem trade magistrae.

Illa virum faciet; non bene virgo docet.

LXXIX

Ad primum decuma lapidem quod venimus hora,

Arguimur lentae crimine pigritiae.

Non est ista viae, non est mea, sed tua culpa est,

Misisti mulas qui mihi, Paete, tuas.

LXXX

Litus beatae Veneris aureum Baias,

Baias superbae blanda dona Naturae,

Ut mille laudem, Flacce, versibus Baias,

Laudabo digne non satis tamen Baias.

5

Sed Martialem malo, Flacce, quam Baias.

Optare utrumque pariter, inprobi votum est.

Quod si deorum munere hoc tibi detur,

Quid gaudiorum est Martialis et Baiae!

LXXXI

Cum sene communem vexat spado Dindymus Aeglen,

Et iacet in medio sicca puella toro.

Viribus hic, operi non est hic utilis annis:

Ergo sine effectu prurit utrique labor.

5

Supplex illa rogat pro se miserisque duobus,

Hunc iuvenem facias, hunc, Cytherea, virum.

LXXXII

A Sinuessanis conviva Philostratus undis

Conductum repetens nocte iubente larem

Paene imitatus obit saevis Elpenora fatis,

Praeceps per longos dum ruit usque gradus.

5

Non esset, Nymphae, tam magna pericula passus,

Si potius vestras ille bibisset aquas.

LXXXIII

Nemo habitat gratis nisi dives et orbus apud te.

Nemo domum pluris, Sosibiane, locat.

LXXXIV

Qui nondum Stygias descendere quaerit ad umbras,

Tonsorem fugiat, si sapit, Antiochum.

Alba minus saevis lacerantur bracchia cultris,

Cum furit ad Phrygios enthea turba modos;

5

Mitior inplicitas Alcon secat enterocelas

Fractaque fabrili dedolat ossa manu.

Tondeat hic inopes Cynicos et Stoica menta

Collaque pulverea nudet equina iuba.

Hic miserum Scythica sub rupe Promethea radat,

10

Carnificem duro pectore poscet avem;

Ad matrem fugiet Pentheus, ad Maenadas Orpheus,

Antiochi tantum barbara tela sonent.

Haec quaecumque meo numeratis stigmata mento,

In vetuli pyctae qualia fronte sedent,

15

Non iracundis fecit gravis unguibus uxor:

Antiochi ferrum est et scelerata manus.

Unus de cunctis animalibus hircus habet cor:

Barbatus vivit, ne ferat Antiochum.

LXXXV

Sidere percussa est subito tibi, Zoile, lingua,

Dum lingis. Certe, Zoile, nunc futues.

LXXXVI

Leniat ut fauces medicus, quas aspera vexat

Adsidue tussis, Parthenopaee, tibi,

Mella dari nucleosque iubet dulcesque placentas

Et quidquid pueros non sinit esse truces.

5

At tu non cessas totis tussire diebus.

Non est haec tussis, Parthenopaee, gula est.

LXXXVII

Dives eras quondam: sed tunc pedico fuisti,

Et tibi nulla diu femina nota fuit.

Nunc sectaris anus. O quantum cogit egestas!

Illa fututorem te, Charideme, facit.

LXXXVIII

Multis iam, Lupe, posse se diebus

Pedicare negat Charisianus.

Causam cum modo quaererent sodales,

Ventrem dixit habere se solutum.

LXXXIX

Intactas quare mittis mihi, Polla, coronas?

A te vexatas malo tenere rosas.

XC

Carmina nulla probas molli quae limite currunt,

Sed quae per salebras altaque saxa cadunt,

Et tibi Maeonio res carmine maior habetur

'Lucili columella hic situ Metrophanes;'

5

Attonitusque legis 'terraï frugiferaï,'

Accius et quidquid Pacuviusque vomunt.

Vis imiter veteres, Chrestille, tuosque poetas?

Dispeream, ni scis, mentula quid sapiat.

XCI

Aeolidos Canace iacet hoc tumulata sepulchro,

Ultima cui parvae septima venit hiems.

A scelus, a facinus! properas qui flere, viator,

Non licet hic vitae de brevitate queri:

5

Tristius est leto leti genus: horrida vultus

Abstulit et tenero sedit in ore lues,

Ipsaque crudeles ederunt oscula morbi,

Nec data sunt nigris tota labella rogis.

Si tam praecipiti fuerant ventura volatu,

10

Debuerant alia fata venire via.

Sed mors vocis iter properavit cludere blandae,

Ne posset duras flectere lingua deas.

XCII

Mentitur qui te vitiosum, Zoile, dicit.

Non vitiosus homo es, Zoile, sed vitium.

XCIII

Pierios vatis Theodori flamma penates

Abstulit. Hoc Musis et tibi, Phoebe, placet?

O scelus, o magnum facinus crimenque deorum,

Non arsit pariter quod domus et dominus!

XCIV

Quod nimium lives nostris et ubique libellis

Detrahis, ignosco: verpe poeta, sapis.

Hoc quoque non curo, quod cum mea carmina carpas,

Conpilas: et sic, verpe poeta, sapis.

5

Illud me cruciat, Solymis quod natus in ipsis

Pedicas puerum, verpe poeta, meum.

Ecce negas iurasque mihi per templa Tonantis.

Non credo: iura, verpe, per Anchialum.

XCV

Incideris quotiens in basia fellatorum,

In solium puta te mergere, Flacce, caput.

XCVI

Marcia, non Rhenus, salit hic, Germane: quid obstas

Et puerum prohibes divitis imbre lacus?

Barbare, non debet, submoto cive, ministro

Captivam victrix unda levare sitim.

XCVII

Una nocte quater possum: sed quattuor annis

Si possum, peream, te Telesilla semel.

XCVIII

Effugere non est, Flacce, basiatores.

Instant, morantur, persecuntur, occurrunt,

Et hinc et illinc, usquequaque, quacumque.

Non ulcus acre pusulaeve lucentes,

5

Nec triste mentum sordidique lichenes,

Nec labra pingui delibuta cerato,

Nec congelati gutta proderit nasi.

Et aestuantem basiant et algentem,

Et nuptiale basium reservantem.

10

Non te cucullis adseret caput tectum,

Lectica nec te tuta pelle veloque,

Nec vindicabit sella saepius clusa:

Rimas per omnis basiator intrabit.

Non consulatus ipse, non tribunatus

15

Senive fasces, nec superba clamosi

Lictoris abiget virga basiatorem:

Sedeas in alto tu licet tribunali

Et e curuli iura gentibus reddas,

Ascendet illa basiator atque illa.

20

Febricitantem basiabit et flentem,

Dabit oscitanti basium natantique,

Dabit et cacanti. Remedium mali solum est,

Facias amicum basiare quem nolis.

XCIX

De cathedra quotiens surgis - iam saepe notavi -

Pedicant miserae, Lesbia, te tunicae.

Quas cum conata es dextra, conata sinistra

Vellere, cum lacrimis eximis et gemitu:

5

Sic constringuntur gemina Symplegade culi

Et nimias intrant cyaneasque natis.

Emendare cupis vitium deforme? docebo:

Lesbia, nec surgas censeo, nec sedeas.

C

Habere amicam nolo, Flacce, subtilem,

Cuius lacertos anuli mei cingant,

Quae clune nudo radat et genu pungat,

Cui serra lumbis, cuspis eminet culo.

5

Sed idem amicam nolo mille librarum.

Carnarius sum, pinguiarius non sum.

CI

Thaida tam tenuem potuisti, Flacce, videre?

Tu, puto, quod non est, Flacce, videre potes.

CII

Non est mentitus, qui te mihi dixit habere

Formosam carnem, Lydia, non faciem.

Est ita, si taceas et si tam muta recumbas,

Quam silet in cera vultus et in tabula.

5

Sed quotiens loqueris, carnem quoque, Lydia, perdis,

Et sua plus nulli, quam tibi, lingua nocet.

Audiat aedilis ne te videatque caveto:

Portentum est, quotiens coepit imago loqui.

CIII

Tanta tibi est animi probitas orisque, Safroni,

Ut mirer fieri te potuisse patrem.

CIV

Uxor, vade foras, aut moribus utere nostris:

Non sum ego nec Curius nec Numa nec Tatius.

Me iucunda iuvant tractae per pocula noctes:

Tu properas pota surgere tristis aqua.

5

Tu tenebris gaudes: me ludere teste lucerna

Et iuvat admissa rumpere luce latus.

Fascia te tunicaeque obscuraque pallia celant:

At mihi nulla satis nuda puella iacet.

Basia me capiunt blandas imitata columbas:

10

Tu mihi das, aviae qualia mane soles.

Nec motu dignaris opus nec voce iuvare

Nec digitis, tamquam tura merumque pares:

Masturbabantur Phrygii post ostia servi,

Hectoreo quotiens sederat uxor equo,

15

Et quamvis Ithaco stertente pudica solebat

Illic Penelope semper habere manum.

Pedicare negas: dabat hoc Cornelia Graccho,

Iulia Pompeio, Porcia, Brute, tibi;

Dulcia Dardanio nondum miscente ministro

20

Pocula Iuno fuit pro Ganymede Iovi.

Si te delectat gravitas, Lucretia toto

Sis licet usque die: Laïda nocte volo.

CV

Mittebas libram, quadrantem, Garrice, mittis.

Saltem semissem, Garrice, solve mihi.

CVI

Vibi Maxime, si vacas havere,

Hoc tantum lege: namque et occupatus

Et non es nimium laboriosus.

Transis hos quoque quattuor? sapisti.

CVII

Explicitum nobis usque ad sua cornua librum

Et quasi perlectum, Septiciane, refers.

Omnia legisti. Credo, scio, gaudeo, verum est.

Perlegi libros sic ego quinque tuos.

CVIII

Quamvis tam longo possis satur esse libello,

Lector, adhuc a me disticha pauca petis.

Sed Lupus usuram puerique diaria poscunt.

Lector, solve. Taces dissimulasque? Vale.