BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

Publius Vergilius Maro

70 - 19 a. Chr. n.

 

Eclogae vel bucolica

 

Ecloga VII

 

___________________________________________________

 

 

 

Ecloga septima

Meliboeus, Corydon, Thyrsis.

 

 

    

 

 

Meliboeus

Forte sub arguta consederat ilice Daphnis,

compulerantque greges Corydon et Thyrsis in unum,

Thyrsis oves, Corydon distentas lacte capellas,

ambo florentes aetatibus, Arcades ambo,

5

et cantare pares et respondere parati.

huc mihi, dum teneras defendo a frigore myrtos,

vir gregis ipse caper deerraverat; atque ego Daphnim

aspicio. ille ubi me contra videt: «ocius» inquit

«huc ades, o Meliboee; caper tibi salvus et haedi;

10

et si quid cessare potes, requiesce sub umbra.

huc ipsi potum venient per prata iuvenci;

hic viridis tenera praetexit harundine ripas

Mincius, eque sacra resonant examina quercu.»

quid facerem? neque ego Alcippen, nec Phyllida habebam,

15

depulsos a lacte domi quae clauderet agnos;

et certamen erat Corydon cum Thyrside magnum.

posthabui tamen illorum mea seria ludo.

alternis igitur contendere versibus ambo

coepere; alternos Musae meminisse volebant.

20

hos Corydon, illos referebat in ordine Thyrsis.

 

Corydon

Nymphae, noster amor, Libethrides, aut mihi carmen

quale meo Codro concedite - proxima Phoebi

versibus ille facit - aut, si non possumus omnes,

hic arguta sacra pendebit fistula pinu.

 

Thyrsis

25

Pastores, hedera nascentem ornate poetam

Arcades, invidia rumpantur ut ilia Codro;

aut, si ultra placitum laudarit, baccare frontem

cingite, ne vati noceat mala lingua futuro.

 

Corydon

Saetosi caput hoc apri tibi, Delia, parvus

30

et ramosa Micon vivacis cornua cervi.

si proprium hoc fuerit, levi de marmore tota

puniceo stabis suras evincta cothurno.

 

Thyrsis

Sinum lactis et haec te liba, Priape, quotannis

exspectare sat est: custos es pauperis horti.

35

nunc te marmoreum pro tempore fecimus; at tu,

si fetura gregem suppleverit, aureus esto.

 

Corydon

Nerine Galatea, thymo mihi dulcior Hyblae,

candidior cycnis, hedera formosior alba,

cum primum pasti repetent praesepia tauri,

40

si qua tui Corydonis habet te cura, venito.

 

Thyrsis

Immo ego Sardoniis videar tibi amarior herbis,

horridior rusco, proiecta vilior alga,

si mihi non haec lux toto iam longior anno est.

ite domum pasti, si quis pudor, ite, iuvenci.

 

Corydon

45

Muscosi fontes, et somno mollior herba,

et quae vos rara viridis tegit arbutus umbra,

solstitium pecori defendite: iam venit aestas

torrida, iam lento turgent in palmite gemmae.

 

Thyrsis

Hic focus et taedae pingues, hic plurimus ignis

50

semper, et adsidua postes fuligine nigri;

hic tantum boreae curamus frigora, quantum

aut numerum lupus aut torrentia flumina ripas.

 

Corydon

Stant et iuniperi et castaneae hirsutae;

strata iacent passim sua quaeque sub arbore poma;

55

omnia nunc rident: at, si formosus Alexis

montibus his abeat, videas et flumina sicca.

 

Thyrsis

Aret ager; vitio moriens sitit aeris herba;

Liber pampineas invidit collibus umbras:

Phyllidis adventu nostrae nemus omne virebit,

60

Iuppiter et laeto descendet plurimus imbri.

 

Corydon

Populus Alcidae gratissima, vitis Iaccho,

formosae myrtus Veneri, sua laurea Phoebo,

Phyllis amat corylos; illas dum Phyllis amabit,

nec myrtus vincet corylos, nec laurea Phoebi.

 

Thyrsis

65

Fraxinus in silvis pulcherrima, pinus in hortis,

populus in fluviis, abies in montibus altis:

saepius at si me, Lycida formose, revisas,

fraxinus in silvis cedat tibi, pinus in hortis.

 

Meliboeus

Haec memini, et victum frustra contendere Thyrsim.

70

ex illo Corydon Corydon est tempore nobis.