Hersh David Nomberg
1876 - 1927
oysklayb fun lider
viglidoy, vey, un kha-kha-kha, oy-oy!
kval: Oysgeklibene shriftn noveln, lider, eseyen;fir muzik-shafungen tsu liderBuenos Ayres 1967
|
|
_______________________________________________________________________
|
|
viglid
s'loyfn, s'yogn shvartse volkns,s'fayft un brumt der vint –fun sibirye shikt dayn tatedir a grus, mayn kind!
nor der vint – er brengt unds grusnfun dem kaltn land;dortn shteyt er: a lopatehalt er in der hant.
un er grobt alts tifer, tifer,varft di erd aroys.nit gezorgt dokh! farn shekergrobt er kvorim oys.
nit der ershter, nit der letsterfalt er oyfn feld!zorg nit, kind mayns, dikh geboyrnhot a groyser held.
un a held vestu oysvaksn,shlof zhe, shlof atsind:zaml koykhes far der tsukunft,zaml, eyntsik kind!
אַ װיגליד
ס'לױפֿן, ס'יאָגן שװאַרצע װאָלקנס,ס'פֿײַפֿט און ברומט דער װינט ־פֿון סיביריע שיקט דײַן טאַטעדיר אַ גרוס, מײַן קינד!
נאָר דער װינט ־ ער ברענגט אונדס גרוסןפֿון דעם קאַלטן לאַנד;דאָרטן שטײט ער: אַ לאָפּאַטעהאַלט ער אין דער האַנט.
און ער גראָבט אַלץ טיפֿער, טיפֿער,װאַרפֿט די ערד אַרױס.ניט געזאָרגט דאָך! פֿאַרן שקרגראָבט ער קװאָרים אױס.
ניט דער ערשטער, ניט דער לעצטערפֿאַלט ער אױפֿן פֿעלד!זאָרג ניט, קינד מײַנס, דיך געבױרןהאָט אַ גרױסער העלד.
און אַ העלד װעסטו אױסװאַקסן,שלאָף זשע, שלאָף אַצינד:זאַמל כּוחות פֿאַר דער צוקונפֿט,זאַמל, אײנציק קינד!
oy, vey, un kha-kha-kha, oy-oy!
1.a shotn iz der mentshns lebn –oy, yo! es iz azoy.er yogt dos glik un treft dernebn,un yogt, un falt. oy-oy!kha-kha! er yogt un loyft.oy, vey! dos glik antloyft.di tsaytfargeyt.aleynblaybt shteynder mentsh un zet: der kop iz groy!er fregt dershtoynt: «vu iz der tsil?»un lakht mit gal: «der suf fun shpil!»oy, vey, un kha-kha-kha, oy-oy!
2.di velt iz narish un fardorbn –oy, yo! es iz azoy.zi hot fil hob un guts dervorbn,in noyt – nokh mer, oy-oy!kha-kha! dos gelt baglikt.oy, vey! di noyt dershtikt.ikh sheltdi veltmit hak un pakun trakht derbay mir shtil azoy:un shlogt di velt zikh kop in vant –blayb royk, harts! zey klor, farshtand!oy, vey, kha-kha-kha, oy-oy!
3.mayn meydl iz a lid fun lider –oy, vey, kha-kha-kha, oy-oy!a kroyn a kop, getokte gliderun oygn tsvey – oy-oy!kha-kha! zi lakht un shtipt.oy, vey! zi bayst mit gift.ir blikgit glik.zi kusht –derfrisht,ir mildkayt iz frimorgn-toy –dokh shpilt zi itst oyf yenems shoys!zay royk, harts, un lakh dikh oys!oy, vey, un kha-kha-kha, oy-oy!
אוי, װײ, און כאַ־כאַ־כאַ, אוי־אוי!
1.אַ שאָטן איז דער מענטשנס לעבן –אוי, יאָ! עס איז אזוי.ער יאָגט דאָס גליק און טרעפֿט דערנעבן,און יאָגט, און פֿאַלט. אוי־אוי!כאַ־כאַ! ער יאָגט און לויפֿט.אוי, װײ! דאָס גליק אַנטלויפֿט.די צײַטפֿאַרגײט.אַלײןבלײַבט שטײןדער מענטש און זעט: דער קאָפּ איז גרוי!ער פֿרעגט דערשטוינט: «װוּ איז דער ציל?»און לאַכט מיט גאַל: «דער סוף פֿון שפּיל!»אוי, װײ, און כאַ־כאַ־כאַ, אוי־אוי!2.די װעלט איז נאַריש און פֿאַרדאָרבן –אוי, יאָ! עס איז אַזוי.זי האָט פֿיל האָב און גוטס דערװאָרבן,אין נויט – נאָך מער, אוי־אוי!כאַ־כאַ! דאָס געלט באַגליקט.אוי, װײ! די נויט דערשטיקט.איך שעלטדי װעלטמיט האַק און פּאַקאון טראַכט דערבײַ מיר שטיל אַזוי:און שלאָגט די װעלט זיך קאָפּ אין װאַנט –בלײַב רויק, האַרץ! זײ קלאָר, פֿאַרשטאַנד!אוי, װײ, כאַ־כאַ־כאַ, אוי־אוי!3.מײַן מײדל איז אַ ליד פֿון לידער –אוי, װײ, כאַ־כאַ־כאַ, אוי־אוי!אַ קרוין אַ קאָפּ, געטאָקטע גלידעראון אויגן צװײ – אוי־אוי!כאַ־כאַ! זי לאַכט און שטיפּט.אוי, װײ! זי בײַסט מיט גיפֿט.איר בליקגיט גליק.זי קושט –דערפֿרישט,איר מילדקײט איז פֿרימאָרגן־טוי –דאָך שפּילט זי איצט אויף יענעמס שויס!זײַ רויק, האַרץ, און לאַך דיך אויס!אוי, װײ, און כאַ־כאַ־כאַ, אוי־אוי!
|