| |
|
- Q u a t t u o r l i b r i a m o r u m
L i b e r p r i m u s a m o r u m
q u i H a s i l i n a v e l p u b e r t a s
v e l V i s t u l a e t l a t u s G e r m a n i a e
o r i e n t a l e i n s c r i b i t u r.
Textus:
Konrad Celtis
in: Humanismus und Renaissance, Band 2
(Deutsche Literatur in Entwicklungsreihen)
ed. Hans Rupprich, Stuttgart 1935
- _______________________________________________
- Elegia I 3
Ad Hasilinam de aborta tempestate
dum Cracoviam Sarmatiae peteret, et signo veris.
Tempus erat, pluvio dum Phoebus surgit in austro
Phrixeaeque petit sidera blandus ovis,
Iuppiter ad gremium sese cum Virginis almum
Suscipit, ut prolem proferat illa novam,
- 5
- Et novus in verno pubescit tempore mundus
Et solvit tepidos humida terra sinus,
Ut pariat flores roseis et lilia campis
Et tegat umbrosis frondea tecta comis,
Iamque Amor ad coitus properat stimulatque Cupido
- 10
- Eiaculans tacitas sole calente faces.
Ipse peregrinas cupiens tum visere terras
Regna malis avibus Celtis Eoa peto,
Exercet vacuos ubi crudus Sarmata campos
Et male compositis incolit arva casis
- 15
- Quaque suis vastis cum cornibus explicat undas
Vistula, Teutonicis qui modo meta plagis.
Ventum erat ad collem, quo regia tecta videntur
Et surgit muris Croca superba suis.
Vix mihi visa vagum mox cingunt nubila solem
- 20
- Flabraque de variis confremuere plagis:
Eurus Achaemeniis vertisset flatibus orbem,
Ni Caurus rapidis obvius isset equis;
Frigidus hinc Boreas: madidis Notus hinc ruit alis
Et gravis effusis decidit imber aquis,
- 25
- Murmure quin etiam concussus inhorruit aether,
Ruperat ut scissum Iuppiter igne polum.
Mox querulae maestis volucres tacuere sub arvis,
Dum reboat gemitu silva nemusque suo.
Sed volat infausto feralis gutture corvus
- 30
- Perque suas voces omnia dira canit
Et modo conversis mea tempora verberat alis
Ungue truci refugas collacerando genas.
Ter stupefactus equus submisit sessile tergum,
Ungula constiterat terque quaterque solo,
- 35
- Excutiensque leves mea pendula membra per armos
Corripuit volucrem versus ab urbe fugam.
«Summe pater, merui tua si modo fulmina», dixi,
«Non mora sit, lapsum fulminis igne cremes,
Vel face, quod tollat subitus mea corpora torrens,
- 40
- Ut sim Sarmatico piscibus esca salo,
Qua Scogus et stricto stat Trendulus aequore mersus
Et Stadus et Codani Scandia clara sinu.
Gloria, fama, decus, virtus genialis abire
Me patria atque alias cogit adire plagas.
- 45
- Illo ego si merui, pater o, tua fulmina caeli,
Iam mea sub Stygios, fac, meet umbra lacus.
Sed si laeva tuis monuisti pectora flammis,
Auspice te felix hoc mihi restet iter!»
Auspice te felix sit iter», dum repeto, saeva
- 50
- Flamma repercussis ignibus ora ferit.
Tunc iacuit longo sine sensu tempore corpus,
Nullus et exangui visus in ore color.
Ultimus ille dies clausisset tempora vati,
Ni Phoebus solitam forte tulisset opem.
- 55
- «Phoebe, pater vatum», fuerat dixisse voluntas,
«Fac, releves vatis tristia fata, deus!
Ipse sub Eoas veniens tua numina terras
Clara canam Aoniis te celebrando lyris.»
Audiit et venit cinctus sacra tempora lauro,
- 60
- Concutiens nitidum terque quaterque caput
«Surge!» ait, «et priscum capiant tua membra vigorem,
Ut patriae fines quattuor ipse canas,
Turgidus Eois quam claudit Vistula ab oris,
Sed latus austrinum maximus Hister habet,
- 65
- Rhenus ab occiduis limes sed dicitur oris
Et boreae partem gens Codonea tenet.
Hinc quicquid mediis Germania continet oris,
Carmine Phoebeo nota sub orbe dabis.
Sed patiens varias tolerabis, Celtis, aerumnas,
- 70
- Orbe decennalis dum peregrinus eris.
Magna venit nulli sine magno fama labore
Et vaga sudorem gloria semper habet.»
Dixit et aurivagis fugiens secat aera pennis
Aonidumque simul concomitata cohors.
- 75
- Multa ferens animo trepidus proficiscor in urbem
Captus luminibus mox, Hasilina, tuis
Et iacet obductum multa caligine pectus,
Exercet vires mens neque caeca suas.
Et nisi te toto complexam pectore versat,
- 80
- Semper et ante oculos stat tua forma meos.
Qualiter umbrosis exercent guttura silvis
Iam volucres verno et sideris igne calent
Concutiuntque vagas sperata ob gaudia pennas
Et sua respondent oribus ora simul:
- 85
- Sic mea ferventi vocitant te carmina plectro,
Ut fruar amplexu, blanda puella, tuo.
Aspice consumptas, o femina cruda, medullas
Et resoluta tuis ignibus ossa vide!
Aspice, quod fessos prope linquat spiritus artus
- 90
- Teque suae causam praedicat esse necis.
En semel obliquum lustravit Cynthius orbem
Duodeciesque tulit cornua plena soror,
Ex quo, dura, meas tenuisti tempore curas
Igneque non facili mollia corda coquis.
- 95
- Seu videant Phoebum terrae vel opaca trahantur
Tempora, non requies nec modus ullus adest;
Vel mihi fatales neverunt fila sorores
Talia, quae cogant me sub amore mori,
Noxius aut semper mea corda ἐρώνοσος habebit,
- 100
- Quem morbum stellae forte dedere meae.
Translatio (germanice)
|
|