BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

Carmina Burana

ca. 1230

 

Carmina moralia

et satirica

 

26   27   28

 

________________________________________________________________

 

 

 

De correctione hominum

 

26

Philippus Cancellarius

(ca. 1170 - 1236)

 

1.

Ad cor tuum revertere,

condicionis misere

homo! cur spernis vivere?

cur dedicas te vitiis?

cur indulges malitiis?

cur excessus non corrigis

nec gressus tuos dirigis

in semitis iustitie,

sed contra te cotidie

iram Dei exasperas?

in te succidi metue

radices ficus fatue,

cum fructus nullos atteras!

 

2.

O condicio misera!

considera,

quam aspera

sit hec vita, mors altera,

que sic immutat statum!

cur non purgas reatum

sine mora,

cum sit hora

tibi mortis incognita!

et in vita

caritas, que non proficit,

prorsus aret et deficit

nec efficit

beatum.

 

3.

Si vocatus ad nuptias

advenias

sine veste nuptiali,

a curia regali

expelleris,

et obviam si veneris

sponso lampade vacua,

es quasi virgo fatua.

 

4.

Ergo vide, ne dormias,

sed vigilans aperias

Domino, cum pulsaverit!

beatus, quem invenerit

vigilantem, cum venerit!

 

 

27

Philippus Cancellarius

(ca. 1170 - 1236)

 

1.

Bonum est confidere

in dominorum Domino,

bonum est spem ponere

in spei nostre termino.

qui de regum potentia,

non de Dei clementia

spem concipis,

te decipis

et excipis

ab aula summi principis.

quid in opum aggere

exaggeras peccatum?

in Deo cogitatum

tuum iacta,

prius acta

studeas corrigere,

in labore manuum

et sudore vultuum

pane tuo vescere!

 

2.

Carnis ab ergastulo

liber eat spiritus,

ne peccati vinculo

vinciatur

et trahatur

ad inferni gemitus,

ubi locus flentium,

ubi stridor dentium,

ubi pena gehennali

affliguntur omnes mali

in die novissimo,

in die gravissimo,

quando iudex venerit,

ut trituret aream

et exstirpet vineam,

que fructum non fecerit.

sic granum a palea

separabit,

congregabit

triticum in horrea.

 

3.

O beati

mundo corde,

quos peccati

tersa sorde

vitium non inquinat,

scelus non examinat,

nec arguunt peccata,

qui Domini mandata

custodiunt

et sitiunt!

beati qui esuriunt

et confidunt in Domino

nec cogitant de crastino!

beati qui non implicant

se curis temporalibus,

qui talentum multiplicant

et verbum Dei predicant

omissis secularibus!

 

 

28

Otloh Ratisbonensis

(ca. 1010 - ca. 1070)

 

Laudat rite Deum,    qui vere diligit illum.

Lumbos precingit,    qui carnis vota restringit.

Maxime querendum,    quod semper erit retinendum.

Nil peccant oculi,    si mens velit his dominari.

Ne tardare velis,    si quem convertere possis.

Nisus stultorum    par semper erit sociorum.

Omne, quod est iustum,    merito dici valet unum.

Os, quod mentitur,    animam iugulare probatur.

O quantis curis    mens indiget omnibus horis!

Peccans cottidie    studeat se mox reparare.