R u o d l i e b
F r a g m e n t u m   I

______________________________

Autographus, versus 1 - 24
Codex latinus monacensis 19486,
Bayerische Staatsbibliothek München

f.2r

Quidam prosapia vir progenitus generosa
Moribus ingenitam decorabat nobilitatem.
Qui dominos plures habuisse datur locupletes,
Sepius ad libitum quibus is famulans et honor(um)

5

Nil deservisse potuit, putat ut meruisse.
Quicquid et illorum sibi quis commisit herorum
- Aut ulciscendum causeque sue peragendum -
Non prolongabat, quam strennuiter peragebat.
Sepius in mortem se pro dominis dat eisdem

10

Seu bello seu venatu seu qualibet actu.
Nil sibi fortuna prohibente dabant malefida;
Semper promittunt promissaque dissimulabant.
Ast inimicicias horum causa sibi nactas
Cum superare nequit, super hoc quid agat, neque dum (scit,)

15

Nusquam secure se sperans vivere posse,
Rebus dispositis cunctis matrique subactis
Tandem de patria pergens petit extera reg(na.)
Nullus et hunc alius sequitur nisi scutifer ei(us,)
Qui vehat enthecam rebus variis oneratam,

20

A puero sibi quem docuit sufferre laborem.
Balenam dextrim parmam vehit atque sinistri(m,)
Dextra lanceolam sub scuto fertque pharetra(m,)
Annone saccum modicum sub se satis aptum.
Ast loricatus dominus super et tunicatus

f.2v

(C)um mitra galeam rutilam gestat chalibinam,
(Pr)ecinctus gladio compto capulotenus auro.
(Pe)ndet et a niveo sibimet gripis ungula collo;
(Un)gula non tota, medii cubiti modo longa,
(Qu)e post ad latum vel pre decoratur ad artum

30

(Ob)rizo mundo, cervino cinctaque loro,
(No)n ut nix alba, tamen ut translucida gemma.
(Qu)am dum perflabat, tuba quam melius reboabat,
(Ul)time dans matri domuique vale simul omni.
(St)at niger ut corvus equus et ceu smigmate lotus,

35

(Un)dique punctatus hac sub nigredine totus.
(Ad) levam colli complexa iuba iacet illi;
(Qu)i faleratus erat ceu summum quemque decebat.
(A)d cuius sellam nil cernitur esse ligatum,
(Ex) corio sutum ni vas mastice perunctum,

40

(Du)lcius ut sapiat potus, qui fusus in id fit,
(Ex) ostro factum vel cervical modicellum.
(Qu)em super ut saluit, equus altius ipse salivit,
(Ag)g(au)dens domino residenti fortiter illo.
(Pre)silit hunc post mox canis in cursu bene velox,

45

(In)vestigator, quo non melior fuit alter,
(Pr)e quo bestiola vel grandis sive minuta

f.3r

Non abscondere quit se, quin hanc mox reperire(t.)
Ultime fando vale matri famulisque valete
Perfusa lacrimis facie dabat oscula cunctis.

50

Arrepto freno, monito calcare poledro,
Cursitat in campo, cita ceu volitaret hirund(o.)
Ast per cancellos post hunc pascebat ocellos
Mater. At in sepes conscendens eius omnis plebs
Post hunc prospiciunt, singultant, flendo gem(iscunt;)

55

Cum plus non cernunt hunc, planctum multiplicar(unt.)
Detersis lacrimis qui tunc lotis faciebus
Consolaturi dominam subeunt cito cuncti.
Que simulando spem premit altum corde dolo(rem,)
Consolatur eos, male dum se cernit habere.

60

Non minor interea natum premit utique cura,
Inque via secum perpendit plurima rerum,
Deservire domi quod nil valet emolumenti,
Et propter faidas sibi multas undique nactas
A patria dulci quod debuit exiliari.

65

Secum volvebat, se sicubi vile clientet,
Si fortuna vetus infestaretur ei plus,
Esse novercales omnes inibi sibi fratres,
Non meliorasse res sed peius reperisse.
Intime suspirans rogat obnixe dominum flens,

f.3v

Ut non deseruisset se nolitve perire,
Sed sibi succurrat, erumnas quo superaret.

Intranti regnum merenti sic alienum
Venator regis subito tunc fit comes eius,
Isque salutat eum resalutaturque per ipsum.

75

Exul erat fortis membris facieque virilis
Voceque grandiloquus, in responso seriosus.
Quem rogat indigena, quis et unde sit, ire velit quo.
Quo sibi non dicto dedignanterque sileto,
Inquisisse piget, velut est res, menteque tractat:

80

«Est si legatus, minor est eius comitatus;
Dum venit ad curtem, quis munera, quis gerit ensem?
Pauperis est posse, reor, aut virtutis opime.»
Dum satis obticuit, demum sibi denuo dixit:
«Non irascaris, de me si plus rogiteris!

85

Nam tibi prodesse volo, si possum, nec obesse.
Venator regis sibi carus sumque fidelis,
Nec solet audire quemquam clementius ac me.
Pro faida grandi patriam si deseruisti,
Vis et in hac terra mihi ceu tibimet peregrina

90

Quid deservire causasque tuas superare,
Utile consilium tibi tunc do, non renuendum.
Usum venandi quoniam bene si didicisti,
O quam felicis huc ominis exiliaris!
Diligit hanc artem rex hac et in arte peritum.

f.4r

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

95

Quisquis habet, dare quit, qui n(on) habet, hic dare, dic, quid?
Si non cottidie, tamen assidue dabit ille;
Numquam sollicitus victus fueris vel amictus.
Cum donantur ei pulchri celeresque caballi,
Nobis prestantur, cursu quo more probentur,

100

Qui celer et facilis est nec gyrando rebellis;
Est cui maxime tunc opus, illi donat et illum.
Propter et annonam numquam nummum dabis unum;
Nam sine mensura dabitur tibi, dum cupis, illa.
Ad mensam comites superexaltans locupletes,

105

Dum convivatur, nobiscum fando iocatur.
Appositum quicquid melioris erit sibi, mittit
Id faciens nobis plus quam mercedis honoris.
Si libeat cum me te fidum foedus inire,
Dando fidem nostras iungamus federe dextras,

110

Separet ut nil nos, dumtaxat amara nisi mors.
Simus ubicumque, res alterutrius uterque
Sic agat ut proprias, melius si quid queat illas.»
Exul tum demum fidens sibi dixit ad illum:
«Sat mihi, domne, tuum demonstras velle benignum,

115

Consiliumque tuum non estimo transgrediendum;
Namque meas causas, ut sunt, tu coniciebas.
Hinc pactum fidei placet inter nos stabiliri.»
Dando sibi dextras ibi fiunt moxque sodales

f.4v

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

120

Oscula dando sibi firmi statuuntur amici
Alterutris dominis famulantes cordibus unis.

Dum satis inter se de rebus disposuere,
Regni metropoli ceperunt appropiare,
In qua rex genti legem dedit advenienti.

125

Castris ingressis, pueris et equis stabulatis,
Insimul ad curtem properabant visere regem.
Ut venatorem rex vidit, dixit ad illum:
«Unde venis, quid rumoris fers, dicito nabis!
Investigasti, per silvam quando measti,

130

Ursum sive suem, libeat nos pergere post quem?»
Qui non ut domino sed ceu respondit amico:
«Illorum neutrum, sed eorundem domitorem
Investigavi, reperi, mecum tibi duxi,
Scilicet hunc iuvenem tibimet servire decentem,

135

Arte satis catum venandi satque beatum,
Ut reor, utque suo mihi cernitur in comitatu;
Et cum dignaris, illum satis ipse probabis.
Is sua fert dona tibi parva nec abicienda,
Inque clientelam quo suscipias cupit illum.»

140

Qui precursorem leva tenuit bicolorem,
Cui fuit aurata collo conexa catena.