| |
|
-
- G e s t a N o r m a n n o r u m
s e u d e m o r i b u s e t a c t i s
p r i m o r u m N o r m a n n i a e d u c u m
C a p i t u l u m 2 6
( f o l . 4 3 v - 4 6 r )
- _____________________________________________
- Eadem quidem nocte exaestuante rufo felle. cum ceteris
humoribus; coepit grauibus nimium torreri doloribus. reputans hoc
malum ei accidisse. propter neglectam caritatem cibi et potus.
quam abnuerat monachis deprecantibus. Idcirco northmannorum
brittonumque principibus adscitis. adductoque puero nomine
RICARDO; specie elegantissimo. cum eis pandit secretius mirabile
archanum suae mentis. quod dudum retulerat martino abbati. Cumque
nobilissimi principes brittonicae northmannicaeque regionis
experirentur inauditum. et quasi monstruosum propositum vuillelmi
ducis; in stuporem et in extasin conuersi. dixerunt nimium illi
eiulantes illi. Cur talia mente cordis tui. rimando proposuisti?
Et si cogitando quod nunquam fiet statuisti. quare cuiquam
retulisti? Quis nos defensabit ab incursu pestiferae ferocitatis
immimentium paganorum? Quisue ab insidiis franciscae gentis nos
tuebitur? Amplius quod nunquam adimplebitur; non reputetur. Tunc
vuillelmus refragationis et dissuasionis obice commotus;
respondisse fertur. Et reputabitur; et deo fauente adimplebitur.
Verum quoniam omnipotentis dei uoluntati non debetis resistere; et
meum propositum refutare. precor uos ut consiliis meis faueatis.
et quomodo humanarum rerum sors se forte habeat; filium meum
RICARDVM ducem uobis me superstite eligatis. et intentione
custodiendae fidelitatis et militationis; manus uestras manibus
eius detis. Extimplo cum northmannis brittones; responderunt
vuillelmo dicentes. Huic consilio annuimus; et quod rogas
fideliter faciemus. Igitur continuo northmanni et brittones.
commendauerunt se RICARDO unanimes; sacramento uere fidei illi se
conectentes. Vuillelmus uero serenatis humoribus. inbecillitatis
robore confortatus. coepit conualescere. et quicquid poterat
cotidie sollerti cura agere. Franciae autem principes inuidiae
pondus et odii. ferebant aduersus vuillelmum. sed non audebant
ostendere; maliuolum suae cogitationis propositum. Attamen
hortator et incentor scelerum. effudit uirus suae calliditatis.
per corda malorum hominum; gaudens in peius abire genus hominum.
ne posse repetere hortum deliciarum. Quocirca excitauit odia.
commouens iurgiorum incendia. pacisque aecclesiae turbauit
foedera. firmamentum eius quatiens. formidine inpressa. Rabie
siquidem cupiditatis accendit plurimorum corda. ne recordarentur
iudiciorum dei. neque mente cernerent ea. Disseminato itaque per
membra diaboli grauiter hoc ueneno. hostilique rabie magis ac
magis crudeliter crassante. atque iniquitate prauorum nequiter
praeualescente; aequitas totius regni prophanabatur. debitique
honoris gradu plures eiecti. ab re priuabantur. Quapropter
princeps quidam nomine arnulfus. flandrensis regionis marchio
famosissimus. huius ueneni squalore profusius infectus. abstulit
herluino comiti. castrum mosterioli qui dicitur. Ille uero
tanti honoris priuatus castro; hugonis francorum ducis
suffragium expetiit cursu celerrimo; ut subueniret ei in
adiutorium. quia erat eius comes atque miles; promptus in omni
seruitio. Quem hugo dux non reuerenter ut solitus erat suscepit;
sed in parilitate suorum tyronum neglegenter tenuit. Herluinus
uero magne necessitatis indigentia repletus. prosequebatur cotidie
hugonem francorum ducem. ut succurreret sibi; deprecans crebris
orationibus. Diffidens autem illius solatii. et cernens se
destitutum eius adiutorii patrocinio; aggressus est vuillelmum
northmannorum brittonumque ducem. causa praescripti negotii; et
ut adiuuaret se procidit ad pedes eius. Quem vuillelmus cum
honorifico apparatu. praecepit hospitari. et quae necessaria erant
cum magno cultu dari. Sequenti die uenieniens. herluinus. ante
ducem vuillelmum multimodis peticionibus; requirebat suppliciter
eius adiutorium. Quem consolans dux vuillelmus; respondisse
fertur. Cur hugo dux francorum senior tuus. te ut se non solatur?
Et quare calamitosae perditionis tuae. non explet necessaria? Ad
eum citius regredere. et si te unquam adiuuare uoluerit; multis
precationibus experire. et si quispiam tibi succurrerit; si amino
ferat egre. Confestim herluinus ad hugonem ducem reuersus;
inquirebat supplex si se iuuaret multis prosecutionibus. Cui
obnixe dux hugo intulit. Ego et arnulfus coniuratae amicitiae
intricati copula; nolumus concordiae et dilectionis atque
competentiae nostrae propter te scindere uincula. Huius desperatae
responsionis uerbo; mente mutatus. hugoni ducis subintulit
herluinus. Quoniam quidem necessitati meae succurrere ut decuisset
nullomodo aestuas; decet te ut si quis mihi auxilietur non moleste
feras. Tunc hugo dux francoru. autumans eum omnis solaminis tutela
esse priuatum. inquit. Quisquis tibi auxilium praebebit; non mihi
iniurius erit. Expleto igitur huius desolationis uerbo; herluinus
ad vuillelmum ducem remeauit. et quicquid huius rei audierat.
vuillelmo diligenter proruens pedibus eius intimauit. Ilico
vuillelmus omnem brittannorum northmannorumque exercitum asciui;
et pro praeiudicio arnulfi flandrensis ducis. ad adiuuandum
herluinum festinauit. Cumque prope castrum monasterioli adesset.
idque superuideret; uocauit ut uenirent ad se constantinenses
quibus ait. Si primi gratia mea militiaeque palma; maioreque
honore. et praecellenter in domo mea frui uultis; palos de uallo
monasterioli castri. afferre mihi non differatis. obstantesque
nobis. castrumque tenentes; captos mihi ab ducatis. Mox huius
exortationis uerbo constantinenses inuaserunt castrum. ut lupi
agnos unanimes; diripiuntque et defecerunt castrum. ante
vuillelmum palos muri deportantes; captosque simul
adducentes. Castello uero monasterioli capto. pestiferaeque
seditionis murmure sedato; prandium sibi infra iussit vuillelmus
praeparari. regalibusque gazis sibi herluino illatore; honorifice
amministrari. Epulans dux vuillelmus in castro; dixit dapium
illatori comiti herluino. Ecce tibi reddo castrum; quod tibi
iniuste abstulit dux flandrensium. Et herluinus. Domine non
recipiam hoc castrum. quia nequeo custodire. nec tueri illud;
contra ducem arnulfum. Tunc pietate motus; dixit herluino dux
vuillelmus. Te auxiliando protegam. te adiuuando et custodiendo
defendam. Istud iterum reficiendo construam tibi castrum
inexpugnabilium praesidio turrium praemunitum. uallique
firmitudine nec capiendum nec destruendum. Frumenti uinique copia.
pleno cornu replens istud farciam. totumque reaedificando; tibi
muniam. Quoscumque tibi elegeris meorum principum; morabuntur
tecum stipati frequentia suorum militum. Si arnulfi ingruerit
contra te bellum; ego succurram celerius tibi. cum multitudine
meorum exercituum. Si autem sequestrae pacis inducias petiuerit;
nostrorum consilio fidelium dabimus ei. Sin uero interim iudicio
et iustitia legeque usurus. uenire uoluerit contra nos ad
placitum; ueniemus propter te contra eum. iudicaturi censura
nostrorum. Si praedia tuae hereditatis obstinato corde
deuastauerit; uniuersa suae dicionis conglobato exercitu
cremabimus ei. Voluntarius tibi adiutor beniuolus contra
aduersarios tibi defensor. docilis tuarum querimoniarum auditor.
attentus calamitatis tuae solator. quin etiam bonorum tibi
congruentium uerus largitor. His auditis; mox herluinus procidit
cum suis fidelibus. celerius ad pedes eius. Castro uero firmiter
remunito. frumenti uinique atque tergorum suorum affluentia
cumulatius repleto; quin etiam militibus praemaximis sufficienter
honestato; vuillelmus celeri aequitatu cum suis reuersus ad moenia
urbis rotomagensis. Erat autem idem dux in sermone uerus. in
iudicio promptus et iustus. in colloquio mansuetissimus. in
conuersatione humillimus. Refulgebat insuper titulis bonorum
omnium. resque adornabat strenue aecclesiarum. Cum autem eniteret
augmentatis studiis uniuersae bonitatis totamque per frantiam
perquae cetera regna. crebresceret. propalata fama tanti hominis;
legesque et decreta diligenter exerceret orthodoxorum auctorum.
et sui patris; arnulfus. dux flandrensium supra memoratus.
ueneno uipereae calliditatis nequiter repletus. astuque
diabolicae fraudis exicialiter illectus. gentisque francisce
quorundam principum. subdolo consilio et malignante atrociter
exortatus; coepit meditari et tractare. lugubrem mortem eius
vuillelmi. Huius pestiferi ueneni inflammatus liuore; misit
legatos expedicionis fraudulentissime duci vuillelmo qui dicerent
in dolo fraudis nefandissimae; fideles famulatus careque amicitiae
si recipere uellet munus. Cumque adessent ante vuillelmum procliuo
uultu. submissa uoce; suppliciter compellare uerbis pacificis
coeperunt eum. Noster senior arnulfus. fidedeles tibi in christo
famulatus. Nolens contra te iurgium initiari; petit humillimis
precibus spatium pacis sequestrae. Interimque te ad placitum
contra se uenire; et tuo amore herluino quae offendit contra se;
uult dimittere. seque si placet colligari tibi. insolubilis
amicitiae foedere. Podagra caeteraque infirmitate nimium
afflictus; non ambit litigari contra quemquem amplius. Coherceri
lege. uel concordia suos desiderat. pacemque quamdiu superstes
est; agere festinat. Monarchiae tuae dicionis et suae. quoniam
continuo et finitimo limite sunt annecte. pacem et concordiam
inter uos et uestros decet esse; ut talibus principibus gaudeant
uestri incolae. et ut nemo uestrum ulli nostrorum praeiudicium
faciat; nullusque nostri ulli uestrorum aliquod dampnum. ui et
potestate impellat. Sint concordes et unanimes in lege; qui sunt
uicini in telluris affinitate. Dux tante bonitatis. tanteque
mansuetudinis; non debet abnuere necessariae et oportunae
peticioni. uerum fauere uiribus cunctis; ne res publica annullata
tanta praedatione et incendiis. labatur exicialiter peioribus
ruinis. Supra satis mala urgente lite. concreuerunt; amodo in
peius plurimorum nequitia cogente praeualebunt. Iudica quod melius
est; aut bonum rimari et patrare. aut hoc quod creatura non est;
uerum absentia bonitatis. adherere obscene. et perficere
nefandissimo opere. Exsecrabilium huius legatorum dolositatis
fraude deceptus. dux praepotens vuillelmus; dixit herluino comiti
secretius. Quid tibi uidetur sententia huius propositionis et
legationis? Respondit herluinus. Horret animus ne decipiamur; neue
humillimis precibus horum. illidamur quorum perfidia totiens
decepti sumus. Et vuillelmus. ascitis caeteris principibus.
Quoniam labenti actiuae uitae cursu. me inretitum contemplatiuae
uitae claustro uelle coangustari non ignoratis; citius quam
potestis usquam terrarum. mecum pacem struatis; quia nullum
holocaustum. neque sacrificium tam acceptabile apud deum.
quam pacis incrementum. Ad herluinum autem dixit. Noli
timere neque turberis. quia nunquam mei meorumque solaminis
patrocinio; priuaberis. Consultu ergo vuillelmus dux suorum
fidelium dedit arnulfo comiti. sequestram pacem trium mensium;
seque ad denominatum uenire mandauit placitum. Statuto imminentis
placiti tempore. vuillelmus dux praepotentissimus omnium;
conuocauit northmannorum brittonumque exercitum. et profectus est
ad ambianensem usque pagum.
APOSTROPHA.
Nominis effusi a christo dux tutor et auctor.
Auxilii indiguus nullius. ni quoque christi.
Muneris aetherii praedignusque emolumento.
Amites mortem lugubrem. pro quo properabis.
Pacis perpetuae dignam uitam inueniendo.
Palma martirii. diadema ferente trophei.
|
|