Dungalus
ca. 760 - ca. 827/28
|
Carmina
Textus:Walahfridi Strabi carminain: Monumenta Germaniae Historica 5, 1Poetae Latini aevi Carolini IIed. E. Dümmler, Berlin 1884
|
_______________________________________________________________________
|
|
|
Versus in laude felicis Augiae Versus in persona cuiusdam monachi ad abbatem suum Versus ad Iudith Augustam de quodam somnio Gotesscalcho monacho, qui et Fulgentius
Versus in laude felicis AugiaeMetrum saphicum (MGH, Poetae II, 412 sq.)
|
1. | Musa, nostrum, plan- ge, soror, dolorem,Pande de nostro miserum recessumHeu solo, quem con- tinuo pudenda  Pressit egestas.
|
2. | Nam miser pectus sapiens habereQuaero, quam ob causam patriam relinquo,Et malis tactus variis, perosus  Plango colonus.
|
3. | Nulla solatur pietas docentum,Nec bonus quisquam refovet magister,Sola sustentant alimenta corpus  Vile ciborum.
|
4. | Frigus invadit grave nuditatem,Non calent palmae, pedibus retractaStat cutis, vultus hiemem pavescit  valde severam.
|
5. | In domo frigus patior nivaleNon iuvat cerni gelidum cubileNec foris lecto- ve calens repertam  Prendo quietem.
|
6. | Si tamen nostram veneranda mentemPossidens pruden- tia contineretParte vel parva, ingenii calore  Tutior essem.
|
7. | Heu pater, si so- lus adesse posses,Quem sequens terrae petii remota,Credo nil laesis- se tui misellum  Pectus alumni.
|
8. | Ecce prorumpunt lacrimae, recordor,Quam bona dudum fruerer quiete,Cum daret felix mihimet pusillum  Augia tectum.
|
9. | Sancta sis semper nimiumque caraMater, ex sanctis cuneis dicata,Laude, profectu, meritis, honore,  Insula felix.
Imagines: O. Braasch et Landesmedienzentrum Bad.-Württ. Nr.12368
|
10. | Nunc item sanctam liceat vocare,Qua Dei matris colitur patenterCultus, ut laeti merito sonemus,  Insula felix.
|
11. | Tu licet cinga- ris aquis profundis,Es tamen firmis- sima caritate,Quae sacra in cunctos documenta spargis,  Insula felix.
|
12. | Te quidem semper cupiens videre,Per dies noctes- que tui recordor,Cuncta quae nobis bona ferre gestis,  Insula felix.
|
13. | Nunc valens crescas, valeas vigendo,Ut voluntatem Domini sequendoCum tuis natis pariter voceris  Augia felix!
|
14. | Donet hoc Christi pietas tonantis,Ut locis gaude- re tuis reductusOrdiar dicens: «Vale, gloriosa  Mater, in aevum!»
|
15. | Christe, rex regum, Dominus potentum,Qui patris pruden- tia nominaris,Nostra digneris refovere corda  Dogmate vitae!
|
16. | Da, precor, vitae spatium, redemptor,Donec optatos patriae regressusIn sinus Christi celebrare laudis  Munera possim!
|
17. | Gratias summo canimus parenti,Prole coniuncta patulo favore,Spiritu virtu- te pari regente  Tempora saecli. Amen.
Versus in persona cuiusdammonachi ad abbatem suum(MGH, Poetae II, 362)
Suscipe clementer paucos, pater optime, versus,  Suscipe vota precum, conspice maestum animum!Qui geris ecce vicem Chrisri pietate magistra,  Te credo esse pium de pietate Dei. |
5 | Numquam me similis stravit tetigitque procella,  Cuius ad incursum tam cito deficerem,Quam me vestra quatit fictis suspitio rebus,  Qua, miser ut timeo, nec fuga nantis erit.Si tamen ad ventum licuisset flectere remum, |
10 |   Securo eximerem pectore me pelago.Idque rogo summe rogitans per numina summi  Iam me mundari vel patere esse reum.Mitius expelli ferrem de sorte meorum  Iram quam vestram hoc meruisse modo. |
15 | Da veniam dictis solito potioribus istis!  Ecce necesse mihi sic, pater alme, fuit.
Versus ad Iudith Augustam8>(MGH, Poetae II, 382)
Multa quidem veniunt meritis non debita nostris  Quae probitate sua nos hilarare queant;Pauca sinisterius torquent tamen obvia flatum,  Quis aliquot vobis me reticente patent. |
5 | Non horum extremum est, quod nullis iussio memet  Vestra ligat causis, ni quod adesse datur.Non faciem video, non haurio verba, sed inter  Spem dubito atque metum, displiceam an placeam.Conscia corda tamen fidei votique fidelis |
10 |   Non desperare me meliora docent.Sufficiat praefixa fides, orabo, quod ipse  Hactenus orabam, quaeque petenda reor,Vita, praesidio, pace et solamine Christi  Vos vestrosque simul tempus in omne frui, |
15 | Proxima sanctorum quod nos per festa dierum  Plenius acturos credimus et volumus.
Versus ad Iudith Augustamde quodam somnio(MGH, Poetae II, 379sq.)
Temporis infausta sub potestate dolendiDum fraudis commenta pios populumque patremqueOpprimerent sanctamque fidem delere pararentProscriptam exiliis, odio, vi, carcere, ferro, |
5 | Tunc iacuere boni nebula meroris opaciSolaque per gremium regni nutantis ineptosPerfidia exeruit fervore tyrannidis ausus.Dum mihi sollicito et recti pro parte gementiSaepius ingentes fluxere in pectora curae, |
10 | Nec requies praesaga mihi per somnia, donecHaud dubia virtute Deus, prisci atra timorisNubila decutiens, nitidum sperare serenumEdocuit, tenebris dum nox includeret altisPallida, quod terram et longum quod inane vocamus. |
15 | Dum sopor internis animalia fessa medullisSolvit et angores longi curasque dieiMunere divino, moderamine temperat aequo,Visa libri series coram pulcherrima longiAnte meos vultus, metricis qui versibus omnem |
20 | Rite superficiem gestabat in ordine plenam.Dumque avidus rerum cautus per singula lectorIrem, animadverti seriem de casibus ipsamEt regni et regis textu resonare pedestri.Caesaris hic nomen quadam sub imagine versum |
25 | Proque sacro semper Ludowici Equitatius illicNomine scriptus erat neque me cognominis huiusTurbabat novitas, cum causa videlicet ipsaPersonam exprimeret, notis notissima gestis.Namque legebatur geminae discessio fraudis, |
30 | Impietas raptusque duplex, patientia victrix,Rectoris rerumque decus reparabile semper.Cumque oculi, sensus, aures atque intima cordisAntra siti arderent relegendo sive legendo,Frater ab aspectu librum, miracula cuius |
35 | Praebuit, eripiens memori superaddidit ore:«Tristior ex oculis humor, quam tota decebatPectora non longae passuri damna ruinae».Evigilans pariterque volens retinere, quod hausi,Vix versus in fine duos et nomen adauctum |
40 | Mente recordabar reliquorum oblivia passus.Nominis auspicio pacis spem protinus auxi:Veloces virtutis opes Equitatius illePortendebat idemque sequens assertio firmat,Tristari nimium tolerantem pondera dura |
45 | Non debere citos facturum in laete recursus.Haec ego cum videam factis impleta, quid ultraOcculerem? Placuit vobis offerre probanda,Quae nobis longi nutribant gaudia voti.Augustae pauper decies dat munera quina |
50 | Strabo petens veniam, signat quam calculus idem.
Ad Iudith imperatricem(MGH, Poetae II, 382)
Omnia qui solus rerum secreta tuetur,Praemia qui fidei devotis mentibus offert,Illius arbitrio factum nutuque fatebor,Ut, qui corde humili vobis fidissimus esse |
5 | Iam pridem statui, tandem quo nescio casu,Servitio attraherer vestro prolisque beatae,Quam vestris regnique simul profectibus huiusAlma dei pietas concessit surgere magni.Vos vestrosque dei semper miserata potestas |
10 | Protegat, exaltet, firmet, regat, armet, adornet!Augustae haec humilis mittit munuscula Strabus,Pignora multorum domino transmissa sequestro.Pacis amatrix,Lucis amica, |
15 | Quae bona cunctaMente tueris,Haec mea clemensPercipe scripta!
Ad amicum(MGH, Poetae II, 403)
Cum splendor lunae fulgescat ab aethere purae,Tu sta sub divo cernens speculamine miro,Qualiter ex luna splendescat lampade puraEt splendore suo caros amplectitur uno |
5 | Corpore divisos, sed mentis amore ligatos.Si facies faciem spectare nequivit amantem,Hoc saltim nobis lumen sit pignus amoris!Hos tibi versiculos fidus transmisit amicus;Si de parte tua fidei stat fixa catena, |
10 | Nunc precor, ut valeas felix per saecula cuncta.
Gotesscalcho monacho,qui et Fulgentius(MGH, Poetae II, 362 sq.)
IVelox Calliope, viam frequenta,Qua Fulgentius invenitur; illumPost cunabula longius meantemQuaesisti, dubiam secuta famam. |
5 | Interdum vaga perstrepebat illumRomana positum ferens in urbe,Devoto extera cogitare cordaGratis exiliis adire rura.Tandem quaere suo loco reductum |
10 | Et dic: «Semper ave valeque multum!Cui quondam dederas honore nomenDuctum, dirigit hic tibi salutem.»
IIDulcia cum nostros sancti natalis amoresIam propius tractis complerent gaudia votis,Addita sunt fastis Fulgenti dona secundi,Quod tua suspensis ingessit epistola nobis. |
5 | Ut requies lasso, sitienti ut dulcis aquae fons,Lac maternum agnis, pluvia ut squalentibus arvis,Carcere constrictis ut lucis vena diurnae, -Sic optata palatinas mihi metra tuapteScripta manu nebulas vero pepulere nitore. |
10 | Sed quia lucifluo succedunt saepe serenoNubila, non aliter turbant mea gaudia Chauri,Dum tua scripta sonant, bene me te posse carereAd faciem quantum, cum sit mihi testis in imoPectore, spes ardens a te me plurima velle |
15 | Lucrari lucisque tuae consortia ferre,Te quoque sit certum, multis testantibus, et meAtque alios exemplorum verbique lucernaInstruere et sapidis infundere posse salivis.Est aliud maiore mihi maerore gemendum, |
20 | Quod cum vita tibi potior sit lege Lygurgi,Solus in accepto recubes non prodigus auroCommissumque premant sudaria nexa talentum.Atqui in pauperie, passa est quam nostra iuventus,Non talem te, care, habui, minus atque benignum |
25 | Expertus non sum, fuerat quam cura petentum.Cur modo divitiis mordax testetur in amplisFama tuam, miror, celare peculia dextram,Quae pater usuris clemens augenda reliquit.Sol radios nec luna suos caeco invidet orbi, |
30 | Imber in arva cadit subiecta, fluuntque volentesMore suo fluvii, partum trahit aera mundus,Gramina fert tellus, foliis et fructibus arborSponte revestitur, lac manat ab ubere matrum,Ipse deus sine dat cunctis discrimine lucem |
35 | Et pluvias operisque sui iubet ire sequaces.Quis mihi persuasit sacra munera corde tenaciObstruere, auctore nisi qui contraria sentit?Quin potius, monuit sancti quod pagina Pauli,Servemus, bona quae subsunt operemur ad omnes, |
40 | Sed magis in sanctos, quos vita domestica nutrit.Ergo, pater fraterque, meae pars unica mentis,Noluerim, mea dicta putes lacerare volentis,Sed tua nolentis reticere pericula, si quidmens mea scit poteritque fidem servare fideli. |
45 | Non tibi talis ero, qualem meminere PhilippumFraude in amicitiae per prisca volumina fasti.Sis mihi, quam merui, longe, rogo, maior amicus;Quantus sum tibi, tantus ero; rescribe per istumPacis amatorem nostrae fidumque sequestrum |
50 | Proque rogante ora, ne turbine raptus iniquoNon meminisse tui queat. Hinc in saecla valeto! |