BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

Corpus Priapeorum

ca. 90 p. Chr. n.

 

Priapea graeca

 

Carmina cum traductionibus

neolatinis

 

Anathematica

 

___________________________________________________

 

 

 

Anonymus (Anth. Graec. 5, 200)

Ὁ κρόκος οἵ τε μύροισιν ἔτι πνείοντες Ἀλεξοῦς 

σὺν μίτραις κισσοῦ κυάνεοι στέφανοι

τῶι γλυκερῶι καὶ θῆλυ κατιλλώπτοντι Πριήπωι

κεῖνται τῆς ἱερῆς ξείνια παννυχίδος.

 

 

Anonymus (Anth. Graec. 6, 21)

Σκάπτειραν κήποιο φιλυδρήλοιο δίκελλαν

καὶ δρεπάνην καυλῶν ἄσκυλον ἐκτομίδα 

τήν τ' ἐπινωτίδιον βροχετῶν ῥακόεσσαν ἀρωγὸν

καὶ τὰς ἀρρήκτους ἐμβάδας ὠμοβοεῖς 

5

τόν τε δι' εὐτρήτοιο πέδου δύνοντα κατ' ἰθὺ

ἀρτιφυοῦς κράμβης πάσσαλον ἐμβολέα 

καὶ σκάφος ἐξ ὀχετῶν πρασιὴν διψεῦσαν ἐγείρειν

αὐχμηροῖο θέρευς οὔ ποτε παυσάμενον, 

σοὶ τῶι κηπουρῶι Ποτάμων ἀνέθηκε, Πρίηπε, 

10

κτησάμενος ταύτης ὄλβον ἀπ' ἐργασίης.

 

Faustus Sabaeus (Anth. Graec. 6, 21)

Irrigui fossorem horti tibi sacro ligonem,

Et falcem caules, qua posuere comas.

Pannosumque humerale, fui quo tutus ab imbre,

Crudo confectas de bove tum soleas.

5

Et sola paxillum penetrantem pinguia acutum,

Quo nunc nata suam brassica mutat humum.

Et lyntxem assuetum porris sitientibus amnem

Tradere, quum findit Syrius arva canis.

Obtulit haec Potamon olitor tibi cuncta Priape,

10

Felicem vitam, denique nactus opes.

(Epigrammatum Fausti Sabaei libri V ad Henricum Regem Galliae, Romae 1556, p. 536)

 

 

Diodoros Zonas (Anth. Graec. 6, 22)

Ἀρτιχανῆ ῥοιάν τε καὶ ἀρτίχνουν τόδε μῆλον 

καὶ ῥυτιδόφλοιον σῦκον ἐπομφάλιον

πορφύρεόν τε βότρυν μεθυπίδακα, πυκνόρρωγα, 

καὶ κάρυον χλωρῆς ἀντίδορον λεπίδος

5

ἀγροιώτηι τῶιδε μονοστόρθυγγι Πριήπωι 

θῆκεν ὁ καρποφύλαξ, δενδριακὴν θυσίην.

 

Faustus Sabaeus (Anth. Graec. 6, 22)

Quae potuit collecta modo de frondibus ipsis,

Rugosam ficum, roscidulamque pirum,

Distinctum gemmis et malum dulcibus offert,

Purpureamque uvam, ceruleamque nucem,

5

Arborei fructus custos tibi dona Priape

Ruris amatori, perpetuoque patri.

(Epigrammatum Fausti Sabaei libri V ad Henricum Regem Galliae, Romae 1556, p. 87)

 

 

Quintus Maecius (Anth. Graec. 6, 33)

Αἰγιαλῖτα Πρίηπε, σαγηνευτῆρες ἔθηκαν

δῶρα παρ' ἀκταίης σοὶ τάδ' ἐπωφελίης, 

θύννων εὐκλώστοιο λίνου βυσσώμασι ῥόμβον

φράξαντες γλαυκαῖς ἐν παρόδοις πελάγευς· 

5

φηγίνεον κρητῆρα καὶ αὐτούργητον ἐρείχης

βάθρον ἰδ' ὑαλέην οἰνοδόκον κύλικα, 

ὡς ἂν ὑπ' ὀρχησμῶν λελυγισμένον ἔγκοπον ἴχνος

ἀμπαύσηις ξηρὴν δίψαν ἐλαυνόμενος.

 

 

Quintus Maecius (Anth. Graec. 6, 89)

Ἀκταίης νησῖδος ἁλιξάντοισι, Πρίηπε,

χοιράσι καὶ τρηχεῖ τερπόμενε σκοπέλωι 

σοὶ Πάρις ὀστρακόδερμον ὑπ' εὐθήροισι δαμέντα

ὁ γριπεὺς καλάμοις κάραβον ἐκρέμασεν, 

5

σάρκα μὲν ἔμπυρον αὐτὸς ὑφ' ἡμίβρωτον ὀδόντα

θείς, μάκαρ, αὐτὸ δὲ σοὶ τοῦτο πόρε σκύβαλον. 

τῶι σὺ δίδου μὴ πολλά, δι' εὐάγρου δὲ λίνοιο,

δαῖμον, ὑλακτούσης νηδύος ἡσυχίην.

 

Faustus Sabaeus (Anth. Graec. 6, 89)

Circa securos lapides, scopulumque rigentem

Insulae in aequoreis lina tetendit aquis.

Et carabum laqueis captum suspendit ab hasta

Hanc tibi piscator magne Priape Paris.

5

Carnem autem flammis torrens absumpsit edaci

Ore tibi reliquum corpus, et ossa tulit.

Da non multa tamen, tantum piscatibus illi

Latratum, atque famem pelle uteri et rabiem.

(Epigrammatum Fausti Sabaei libri V ad Henricum Regem Galliae, Romae 1556, p. 76)

 

 

Philippos Thessalonikeus (Anth. Graec. 6, 102)

Ῥοιὴν ξανθοχίτωνα γεραιόφλοιά τε σῦκα 

καὶ ῥοδέας σταφυλῆς ὠμὸν ἀποσπάδιον 

μῆλόν θ' ἡδύπνουν λεπτῆι πεποκωμένον ἄχνηι

καὶ κάρυον χλωρῶν ἐκφανὲς ἐκ λεπίδων

5

καὶ σίκυον χλοάοντα, τὸν ἐν φύλλοις πεδοκοίτην,

καὶ πέρκην ἤδη χρυσοχίτων' ἐλάην 

σοί, φιλοδῖτα Πρίηπε, φυτοσκάφος ἄνθετο Λάμων, 

δένδρεσι καὶ γυίοις εὐξάμενος θαλέθειν.

 

Faustus Sabaeus (Anth. Graec. 6, 102)

Uvae immaturae roseae viricesque racemos,

Et ficum veteri cortice sub lacero,

Et qui Persephone fructus placuere sub orco,

Et baccas nigro cortice palladias,

5

Ista Priape tibi Lamo offert consitor horti,

Ut viror excrescat, fructus, et arboribus.

(Epigrammatum Fausti Sabaei libri V ad Henricum Regem Galliae, Romae 1556, p. 85)

 

 

Aulus Licinius Archias (Anth. Graec. 6, 192)

Ταῦτα σαγηναίοιο λίνου δηναιὰ Πριήπωι

λείψανα καὶ κὺρτους Φιντύλος ἐκρέμασεν 

καὶ γαμψὸν χαίτηισιν ἐφ' ἱππείηισι πεδηθὲν

ἄγκιστρον, κρυφίην εἰναλίοισι πάγην, 

5

καὶ δόνακα τριτάνυστον ἀβάπτιστόν τε καθ' ὕδωρ

φελλὸν ἀεί, κρυφίων σῆμα λαχόντα βόλων· 

οὐ γὰρ ἔτι στείβει ποσὶ χοιράδας οὐδ' ἐπιαύει

ἠιόσιν, μογερῶι γήραϊ τειρόμενος.

 

Faustus Sabaeus (Anth. Graec. 6, 192)

Perplexos calamos, remum, navisque flagellum,

Hamorum incurvam, vulnificamque rotam.

Nodososque orbes retis, plumbumque natatu

Et subter prodens lina profunda dolos.

5

Et labyrintheam nassam, tum vincla tenaci

Dente ratis fluxae, flammiferae sobolis.

Atque creatricem silicem tibi dedicat Hermes

Piscator Baeton dona tremens senio.

(Epigrammatum Fausti Sabaei libri V ad Henricum Regem Galliae, Romae 1556, p. 74)

 

 

Statilius Flaccus (Anth. Graec. 6, 193)

Πρίηπ' αἰγιαλῖτα, φυκόγειτον, 

Δαμοίτας ἁλιεύς, ὁ βυσσομέτρης, 

τὸ πέτρης ἁλιπλῆγος ἐκμαγεῖον, 

ἡ βδέλλα σπιλάδων, ὁ ποντοθήρης, 

5

σοὶ τὰ δίκτυα τἀμφίβληστρα ταῦτα, 

δαῖμον, εἵσατο· τοῦ σὺ θάλπε γῆρας.

 

 

Krinagoras Mytilenaios (Anth. Graec. 6, 232)

Βότρυες οἰνοπέπαντοι ἐυσχίστοιό τε ῥοιῆς

θρύμματα καὶ ξανθοὶ μυελοὶ ἐκ στροβίλων 

καὶ δειλαὶ δάκνεσθαι ἀμυγδάλαι ἥ τε μελισσῶν

ἀμβροσίη πυκναί τ' ἰτρίνεαι ποπάδες 

5

καὶ πότιμοι γέλγιθες ἰδ' ὑελοκικκάδες ὄγχναι,

δαψιλῆ οἰνοπόταις γαστρὸς ἐπεισόδια· 

Πανὶ φιλοσκήπωνι καὶ ἐστόρθυγγι Πριάπωι

ἀντίθεται λιτὴν δαῖτα Φιλοξενίδης.

 

 

Myrinos (Anth. Graec. 6, 254)

Τὴν μαλακὴν Παφίης, Στατύλλιον ἀνδρόγυνον, δρῦν 

ἕλκειν εἰς Ἀίδην ἡνίκ' ἔμελλε χρόνος,

τἀκ κόκκου βαφθέντα καὶ ὑσγίνοιο θέριστρα 

καὶ τοὺς ἀδρολιπεῖς ἀλλοτρίους πλοκάμους

5

φαικάδα τ' εὐτάρσοισιν ἐπ' ἀστραγάλοισι γελῶσαν 

καὶ τὴν γρυτοδόκην κοιτίδα παμβακίδων

αὐλούς θ' ἡδὺ πνέοντας ἑταιρείοις ἐνὶ κώμοις 

δῶρα Πριηπείων θῆκεν ἐπὶ προθύρων.

 

 

Hedylos (Anth. Graec. 6, 292)

Αἱ μίτραι τό θ' ἁλουργὲς ὑπένδυμα τοί τε Λάκωνες

πέπλοι καὶ ληρῶν οἱ χρύσεοι κάλαμοι, 

πάνθ' ἅμα Νικονόηι συνεπήιεν· ἦν γὰρ Ἐρώτων

καὶ Χαρίτων ἡ παῖς ἀμβρόσιόν τι θάλος. 

5

τοιγὰρ τῶι κρίναντι τὰ καλλιστεῖα Πριάπωι 

νεβρίδα καὶ χρυσέην τήνδ' ἔθετο προχόην.

 

Faustus Sabaeus (Anth. Graec. 6, 292)

Purpuream vestem, et mitram, peplumque laconum

Auratos calamos, omnia iuncta simul.

Arsinoe, quam pinxit Amor, Charitesque puellam,

Undique stillantem nectare, et ambrosia.

5

Nebridaque ex auro, et posuit vas ipsa Priapo,

Guttatim versis unde lavamur aquis.

(Epigrammatum Fausti Sabaei libri V ad Henricum Regem Galliae, Romae 1556, p. 85)

 

 

Theokritos (Anth. Graec. 9, 338)

Εὕδεις φυλλοστρῶτι πέδωι, Δάφνι, σῶμα κεκμακὸς

ἀμπαύων· στάλικες δ' ἀρτιπαγεῖς ἀν' ὄρη. 

ἀγρεύει δέ τυ Πὰν καὶ ὁ τὸν κροκόεντα Πρίηπος

κισσὸν ἐφ' ἱμερτῶι κρατὶ καθαπτόμενος 

5

ἄντρον ἔσω στείχοντες ὁμόρροθοι. ἀλλὰ τὺ φεῦγε,

φεῦγε, μεθεὶς ὕπνου κῶμα καταγρόμενον.

 

Hugo Grotius (Anth. Graec. 9, 338)

Dum varae in summis stant montibus, aequore campi,

Frondibus instrato, te sopor altus habet.

Daphni, pater Faunus te captat, et ipse Priapus,

Tempora sub crocea cui titubant hedera,

5

Et jam succedunt antro simul: effuge, Daphni,

Effuge, nec somno mergere, sed vigila.

(Hugo Grotius in: Fr. Dübner, Epigrammatum Anthologia Palatina, Vol. II, Parisiis 1872, p. 68)

 

 

Theokritos (Anth. Graec. 9, 437)

Τήναν τὰν λαύραν, τόθι ταὶ δρύες, αἰπόλε, κάμψας 

σύκινον εὑρήσεις ἀρτιγλυφὲς ξόανον,

τρισκελές, αὐτόφλοιον, ἀνούατον, ἀλλὰ φάλητι 

παιδογόνωι δυνατὸν Κύπριδος ἔργα τελεῖν.

5

ἕρκος δ' εὐίερον περιδέδρομεν· ἀέναον δὲ

ῥεῖθρον ἀπὸ σπιλάδων πάντοσε τηλεθάει 

δάφναις καὶ μύρτοισι καὶ εὐώδει κυπαρίσσωι,

ἔνθα πέριξ κέχυται βοτρυόπαις ἕλικι 

ἄμπελος· εἰαρινοὶ δὲ λιγυφθόγγοισιν ἀοιδαῖς 

10

κόσσυφοι ἀχεῦσιν ποικιλότραυλα μέλη· 

ξουθαὶ δ' ἀδονίδες μινυρίσμασιν ἀνταχεῦσι 

μέλπουσαι στόμασιν τὰν μελίγαρυν ὄπα. 

ἕζεο δὴ τηνεὶ καὶ τῶι χαρίεντι Πριάπωι

εὔχου ἀποστέρξαι τοὺς Δάφνιδός με πόθους, 

15

κεὐθὺς ἀπορρέξειν χίμαρον καλόν· ἢν δ' ἀνανεύσηι,

τοῦδε τυχὼν ἐθέλω τρισσὰ θύη τελέσαι· 

ῥέξω γὰρ δαμάλαν, λάσιον τράγον, ἄρνα τὸν ἴσχω 

σακίταν· νεύοι δ' εὐμενέως ὁ θεός.

 

Hugo Grotius (Anth. Graec. 9, 437)

Quo via per quercus, pastor, te ducet, imago est

Lignea; nuper adhuc, ut puto, ficus erat;

Monstrum informe, tripes, cum cortice, et auribus orbum,

In Venerem foetum quod tamen inguen habet.

5

Simplice quod cingit structum pietate sacellum,

Et viret e saxo lapsa perennis aqua,

Lauribus et myrtis et odorifera cupressu,

Quas circumplecti palmite vitis amat.

Illic et tremulis mulcentes vocibus aures

10

Congeminant merulae murmura, veris aves.

Flava nec adversum ramis Philomela dolores

Dulcisono cessat molliter ore queri.

Illic ergo sede supplex, facilemque Priapum

Exora, ne me Daphnidos urat amor.

15

Si datur hoc, praesens haedi cruor imbuet aras;

Daphnide sin potiar, victima terna cadet:

Tunc capro faciemus, ovisque sub ubere foetu,

Et vitula: placeant sic mea vota deo.

(Hugo Grotius in: Fr. Dübner, Epigrammatum Anthologia Palatina, Vol. II, Parisiis 1872, p. 90)

 

Franciscus Bellicarius (Anth. Graec. 9, 437, 7-12)

Et lauros, myrtosque, et odoriferam cupressum

Vitis foeta meis ambio claviculis.

Argutis vernae merulae me cantibus implent,

Et repetunt, dulceis invariantque modos:

5

Opponit queis fulva suas philomela querellas,

Doctaque mellita carmina voce canit.

(Franciscus Bellicarius, Anthologiae Graecorum epigrammatum, Parisiis 1543, p. 28)