B  I  B  L  I  O  T  H  E  C  A    A  U  G  U  S  T  A  N  A
           
  Cn. Naevius
ca. 270 - ca. 201 a. Chr. n.
     
   


B e l l i   P u n i c i   c a r m e n

F r a g m e n t a

Textus:
Fragmenta poetarum Latinarum
epicorum et lyricorum
praeter Ennium et Lucilium
ed. W. Morel/C. Büchner, Leipzig 1982


___________________________________________

Pars mythica
      Fragmenta libri I
      Fragmenta libri II
      Fragmenta libri III
      Fragmenta incertae sedis partis mythicae
Pars historica
      Fragmenta libri IV
      Fragmenta libri V
      Fragmenta libri VI
      Fragmenta libri VII
      Fragmenta incertae sedis partis historicae
Fragmenta incerta


___________________________________________

 
      Liber I

1
      Caes. Bass. GLK VI 265:
novem Iovis concordes     filiae sorores

2
      Gell. 17, 21, 45: . . . eodem anno [235 a. Chr. n.] Cn. Naevius poeta fabulas apud populum dedit, quem M. Varro in libro de poetis primo stipendia fecisse ait bello Poenico primo idque ipsum Naevium dicere in eo carmine, quod de eodem bello scripsit.

3
      Char. 163 B (128 K): exerciti Gn. Naevius belli Punici libro I:
                                         Manius Valerius
consul partem exerciti     in expeditionem
ducit

[incipit pars mythica]

4
      Schol. ad Aen. 7, 123 (cod. Paris. lat. 7930 saec. X/XI): Anchises fatorum arcana reliquit.] hoc autem non praedicit Anchises, sed Celaeno: unde vel catatosiopomenon intellegendum est vel divinitatem Anchisae assignat, qui ubique divinus dicitur. Naevius enim dicit Venerem libros futura continentes Anchisae dedisse, unde 'reliquit' aut 'mandavit' significat aut 'libros reliquit', qui haec responsa continebant.

5
      Serv. Dan. ad Aen. 3, 10 (336 Th): Naevius enim inducit uxores Aeneae et Anchisae cum lacrimis Ilium relinquentes his verbis:
                                            amborum uxores
noctu Troiad exibant     capitibus opertis,
flentes ambae, abeuntes     lacrimis cum multis.

6
      Serv. Dan. ad Aen. 2, 797 (303 sq. Th): Naevius belli Punici primo de Anchisa et Aenea fugientibus haec ait:
eorum sectam sequuntur     multi mortales,
multi alii e Troia     strenui viri.
ubi foras cum auro     illic exibant

8
      Prisc. GLK II 198: Naevius in carmine belli Punici I:
inerant signa expressa,     quomodo Titani,
bicorpores Gigantes     magnique Atlantes
Runcus ac Purpureus     filii Terras

9
      Prisc. GLK II 351: apud Naevium in carmine belli Punici:
senex fretus pietatei     deum adlocutus
summi deum regis     fratrem Neptunum
regnatorem marum

10
      Macrob. 6, 5, 1: Naevius belli Punici libro primo:
silvicolae homines     bellique inertes

11
      Lact. inst.1, 6, 7: Naevius in libris belli Punici:
Cimmeria

12
      Serv. Dan. ad Aen. 9, 712:
Prochyta alta tremit
      . . . hanc Naevius in primo belli Punici de cognata Aeneae nomen accepisse dicit.

15
      Varro ling. Lat. 7, 51: Naevius:
patrem suum supremum     optumum appellat

16
      Fest. 306 L (257 M): Naevius in carmine Punici belli:
summe deum regnator,     quianam genus odisti?

17
      Serv. Dan. ad Aen. 4, 9 (462 Th):
filiae Anna et Dido
      Naevius dicit.

18
      Prisc. GLK II 199: Naevius in carmine belli Punici I:
ei venit in mentem     hominum fortunas

 
     Liber II

19
      Isid. orig. 19, 22, 20: Naevius:
pulchraque <vasa> ex auro     vestemque citrosam

20
      Non. 760 L (474 M): Naevius belli Punici lib. II:
blande et docte percontat,     Aenea quo pacto
Troiam urbem liquerit

21
      Prisc. GLK II 242: Naevius in carmine belli Punici II:
iamque eius mentem fortuna     fecerat quietem

22
      Prisc. GLK II 231: Naevius in II belli Punici:
prima incedit Cereris     Proserpina puer

23
      Prisc. GLK II 235: Naevius in carmine belli Punici:
magnam domum decoremque     Ditem vexerant

24
      Macrob. 6, 5, 8 (ad Aen. 3, 75): Naevius belli Punici libro secundo:
dein pollens sagittis     inclutus arquitenens
sanctus Iove prognatus     Pythius Apollo

 
     Liber III

25
      Prob. ad Verg. ecl. 6, 31 (336 H): Naevius belli Punici libro tertio sic:
postquam avem aspexit     in templo Anchisa,
sacra in mensa Penatium     ordine ponuntur;
immolabat auream     victimam pulchram.

26
      Non 167 L (116 M): Naevius belli Punici lib. III:
isque susum ad caelum     sustulit suas rex
Amulius, divis<que>     gratulabatur

 
     [Fragmenta incertae sedis partis mythicae]

31
      Caes. Bass. GLK VI 265: apud Naevium poetam hos repperi idoneos:
ferunt pulchras creterras,     aureas lepistas

32
      Non. 289 L (197 M): Naevius carmine Punici belli:
res divas edicit,     praedicit castus


[explicit pars mythica, incipit pars historica]

 
     Liber IV

35
      Paul. 425 L (320 M): Naevius:
scopas atque verbenas     sagmina sumpserunt

36
      Prisc. GLK II 249: Naevius protulit in carmine Punici belli:
hoc Samnite

37
      Non. 129 L (90 M): Naevius belli Poenici lib. IV:
transit Melitam Romanus [exercitus],      insulam integram
urit, populatur, vastat,     rem hostium concinnat

38
      Non. 106 L (76 M): Naevius belli Punici lib. IV:
simul atrocia proicerent     extra ministratores

39
      Non. 751 L (468 M): Naevius belli Punici lib. IV:
virum praetor advenit,     auspicat auspicium
prosperum

40
      Non. 138 L (97 M): Naevius belli Punici lib. IV:
. . . eam carnem victoribus danunt

41
      Non. 269 L (183 M): Naevius belli Punici lib. IV:
vicissatim volvi     victoriam . . .

 
     Liber VI

42
      Non. 830 L (515 M): Naevius belli Punici lib. VI:
superbiter contemptim     conterit legiones

43
      Non. 311 L (211 M): Naevius belli Punici lib. VI:
convenit regnum simul     atque locos ut haberent

44
      Non. 510 L (325 M): Naevius belli Punici lib. VI:
septimum decimum annum     ilico sedent

45
      Non. 408 L (267 M): Naevius belli Punici lib. VI:
censet eo venturum     obviam Poenum
 

     Liber VII

46
      Non. 761 L (474 M): Naevius belli Punici lib. VII:
Sicilienses paciscit     obsides ut reddant

47
      Non. 760 L (474 M): Naevius belli Punici lib. VII:
id quoque paciscunt,     moenia sint quae
Lutatium reconcilient,     captivos plurimos

 
     [Fragmenta incertae sedis partis historicae]

48
      Isid. nat. 44, 3 (315 F): Naevius in bello Punico sic ait:
onerariae onustae     stabant in flustris

49
      Prisc. GLK II 152: Naevius in carmine belli Punici:
fames acer augescit     hostibus . . .

50
      Fest. 418 L (317 M): Naevius:
seseque ei perire     mavolunt ibidem
quam cum stupro redire     ad suos popularis

51
      Fest. 418 L (317 M): Naevius:
sin illos deserant     fortissimos viros,
magnum stuprum populo     fieri per gentis

52
      Don. ad Ter. Andr. 55 (59 W): Naevius in bello Punico:
plerique omnes subiguntur sub unum iudicium

54
      Fest. 332 L (270 M): Naevius:
<simul alius aliunde     rumi>tant inter <se>

55
      Varro ling. Lat. 7, 39: apud Naevium:
                      - atque prius pariet
lucusta[m] Lucam bovem

 
     Fragmenta incerta

56
      Fest. 428 L (322 M): Naevius belli Punici carmine:
<quo>d bruti nec satis     <sadare queunt>

57
      Fest. 158 L (162 M): Naevius in carmine belli Punici:
nemut <lac. XX litt.> aerumnas

59
      Non. 315 L (214 M): Naevius:
magnae metus tumultus     pectora possidet

60
      Fest. 482 L (352 M): Naevius:
... <topper> capesset flamma Volcani